Kaixo, Zer moduz, Jakoba? Hainbat kontu dauzkat galdetzeko: - Lekaren hosto batzuk horitzen ari dira. Zergatik da? Tratamendurik badago? Beldurra ematen dit uztan eragiteak... - Erremolatxa batzuk jaten ari zait xomorroren bat eta iñurri pila bat dabiltza inguruan. Zer egin dezaket horiek uxatzeko? - Maiatz inguruan kalabaza landatu nuen eta itxura ederra dauka, baina oraindik ez zait kalabazik agertu. Zergatik izan daiteke hori? Zerbait egin dezaket? Mila esker! Ane

Lekaren horitzea aurten ohikoa da, nonahi ikusiko duzu. Eguraldiaren eta lurraren arteko uztartzea da, ondorioz onddoek erasotzen dute: gaitzak dira. Ongarritu egin baduzu horrek ere laguntzen dio gaitzari. Eta ureztatzen ari bazara zer esanik ez! Nahi baduzu karea zabaldu lur gainean, landareak ukitu gabe eta azalean aitzurrarekin pixka bat nahasi. Gutxi gora behera 150 gr/m².

Erremolatxari buruz, inurriak baldin badabiltza zorriak dauden seinale. Hasi xaboi potasikoarekin tratatzen. Bi egunetik behin alde guztietatik ondo-ondo busti. Garbitu arte. Zorririk gabe inurriak alde egingo dute.

Kuiak aurten atzeratuta datoz. Eguraldiaren eragina da. Lasai etorriko dira. Udazkenaren amaiera oraindik luze dago…

Cuando se deben sacar las cebollas para poder almacenarlas?

Garrantzitsuena iraupen luzea izatea da. Horretarako bilketa ilbeheran egin behar da. Hostoak erdi ihartuta daudenean eta buruaren kanpoko azala urre kolorekoa jarri denean. Lurretik erabat atera eta toki lehor batean eguzkitan eduki egun batez eta lur hondarrak ondo garbitu. Gero, jasotzeko, toki lehor, ilun, fresko eta batez ere ondo aireberritzen den batean zintzilik jaso. Ilbehera abuztuaren 19tik irailaren 1 arte izango da; eta egun onenak, sustrai egunak 25, 26 eta 27 izango dira.

Kaixo, Jakoba. Porruei sare bat ipini nahi diet, baina ez dut aurkitzen ezer egokirik. Nire inguruetako dendetan (Bizkaiko Uribe Kostan) bakarrik topatzen ditut landareak neguan babesteko estalki moduko batzuk (oso erraz apurtzen direnak) eta negutegiak egiteko plastikoak. Zuk badakizu non topa nezake sare/estalki egokirik porruei eta tipulei ipintzeko? Mertxi!

Agian Gipuzkoa aldera jo beharko duzu, han porruaren euliaren erasoa gogorragoa da eta lehenagotik sufritzen dute. Di-da irtenbide bat emateagatik jo Usurbilgo Baserritarren Kooperatibara, 943361114 telefonoa dute. Bertan izango dela uste dut. Zeuk jaso edo ea bidaltzen dizuten.

Kaixo Jakoba, azken aldian ugaritzen ari da zizare grisa gure baratzean, eta kalte handiak eragiten ari da, bereziki, letxugetan. Landare sartu berriak gutxika gutxika hiltzen ari direla ikusten dugu, eta lurpean eskua sartzen dugunean gutxienez halako zizare bat topatzen dugu zurtoin bakoitzaren azpian. Zein konponbide erabili dezakegu izurrite honi aurre egiteko? Leku ezberdinetan irakurri dut bacilus-a azukrearekin nahastuta ematea ona dela, baina, ea zuk zer proposatzen duzun. Eskerri asko!

Har grisa asko zabaltzen ari den izurritea da bai. Hala ere ez da izurri oso kaltegarria, ez dira har asko batera toki batean pilatzen. Min handia egiten dute bai letxuga bezalako hosto landare ttikietan. Lur azalean, juxtu lurpean lepoa mozten diote landareari. Hala ere aipatzen duzun eran oso erraza da harrapatzea; mugikortasun mugatua du eta asko kostatzen zaio landare batetik bestera mugitzea. Horrexegatik egin dezakezun onena landare bat lehortzen hasten dela ikusten duzunean azpia harrotu eta harra bilatu eta hiltzea da. Ez dut sekula probatu ezta entzun edo irakurri ere Bacillusa azukrearekin nahasitako erremedio horren berritik. Ez da erraza izango, Bacillusak lurra ukitzen badu desaktibatu egiten da. Probatu nahi baduzu aurrera, ea zer emaitza lortzen duzun…

Jakoba, Zuk esanda bezala simaurra eta humusa zabaldu ditut lurrean, egia esan, egun batzuk igaro dira eta bai loreak bai barazkiak beste itxura bat hartzen ari dira. Orain bigarren galdera, komeni zait berriro lan berdina egitea? Txirbila botatzea egokia izango litzateke?

Ongarriketa nagusia urria-abendua tartean egitea komeni da. Orain lur horri gosea kentzeko adina eman eta kitto. Baina xuhurkerian ez ibili, eman, asko behar du eta. Gero prestatu pila handi bat udazkenean emateko eta txirbila han nahasi, simaurrarekin edo luarrarekin.

Porrua landatzeko lurrari ximaurra bota bear zaio ?? Nahiko ximaur berria daukat, zaharrik ez daukat

Zeuk ikusi lurrak lehendik ongarririk baldin badauka ez daukazu eman beharrik. Premia baldin badu simaur hori nahasi lurrari eta kitto. Porrua ez da hain mokofina. Beste landare batzuek ez dute simaur berririk ikusi ere egin nahi. Gero porru iladen artean simaurra eman eta hilabetera karea banatu, landareak ukitu gabe. Horrek simaurra ontzea azkartuko du.

Egun on Jakoba, Kalabaza landarea maiatzaren 20a aldera landatu nuen eta honezkero kalabazak erraldoiak daude. 2 hilabete pasa dira bakarrik eta ikusi dudanez 3 hilabeteko epea behar dute gutxi gora behera ondo egiteko. Noiz Jaso beharko nuke? Mila mila esker!

Gauza bat da kuiak handiak egiten eta beste bat da zaildu eta jasotzeko modukoak egitea. Uda amaiera arte behintzat ez dira bildu behar jasotzeko. Jateko bai, nahi duzunean, baina kontutan izan ez dutela ondo heldutako kuien dasta bera izango, berde-gordin dasta izango dute. Jasotzeko badira utzi lasai bere horretan eta handitzen jarrai dezatela. Uda amaietan, landarearen hostoak ihartzen hasten direnean eta kuiaren txortena ere ihartzen hasten denean orduan da jasotzeko sasoia.

Aupa! Aurtengo soloan, aurrekoetan bezala piperrak landatu ditugu leku berean, eta aurrekoetan jasotako uzta ona arren, aurten arazoak gabiltza izaten. Badakigu orkatzak eta katuak dabiltzala inguruan, eta hasierako orriak jan egin dituztela. Baina beste gaitzen bat izan dezake ikusitako irudietan? Mila esker aldez aurretik!

Gaitzik ez dut ikusten. Hasierako hostoak faltatzearena harrigarria da. Hostoak jan nahi dituenak xamurrenak hautatzen ditu, muturrekoak… bestela indarrean ikusten dira eta loratzen. Nik esango nuke hostogabetze horrek atzeratu egin duela zikloa. Laguntzeko aukera bakarra ongarri heldua landare inguruan jarri, belarrak jorratu ondoren; edota ongarri heldua uretan jarri ontzi handi batean eta gero ur horrekin ureztatu lurra lehorra dagoenean eta landarean ukitu gabe. Bidali iraila amaierako egoeraren argazkiren bat. Eskerrik asko.

Kaixo Jagoba, Ezjakintasunak ezintasuna sortzen dit, argazki hauek ikusiz, esan al diezadakezu lurra zer egoeratan ikusten duzun, loreak mixeri horretan egoteko? Semeak esaten didanez, lurrak ieltsoa edo karea dauka berez.... hori izan daiteke arrazoia? hala balitz, zer egin beharko nioke? Bestalde, tomateak, zer itxura hartzen diezu? oso atzenduta datozela iruditzen zait, oraintxe hasi dira lorea ematen. Saiatzen naiz zure liburuko gomendioak ahalik eta ondoen jarraitzen baina zerotik haste honek zailasun asko ditu.

Leitzan lur elkorrari lur zipotza esaten diote. Horrelakoa da zeurea. Lur hori goseak dago, eta lur gosean landareak ezin ondo bizi. Eta etekina emateko lehen-lehenik bizi behar da. Eman, gupidarik gabe ongarri organikoa lurrari: simaurra, luarra, zizare-lurr, orbela, belar txikitua… Edozein ona da. Onena ondutako simaurra edo luarra. Etxe inguruko lurrak badira posible da zure semeak arrazoi izatea. Orduan karerik ez eman. Baina ongarri organikoa ez ahaztu. Orain landareen artekoa estali ongarriarekin, lurra ikusten ez den arte. Eta urtero eman; ongarritzeko sasoi onena azaroa da. Orduan ezin bada noiznahi, baina ahaztu gabe.

Jakoba, Eta tomateak dauden lurra ere zipotza, elkorra da? Daukadan simaurra behien azpietatik ateratakoa da, lastoarekin nahastutakoa, hori egokia izango litzateke lurra estaltzeko? Mila esker zure laguntzagatik

Egun on! Kuiatxo eta luzokerrei ere ondo datorkie zoldabelar hostoak zatitzea inguruan, lurrean? Mila esker!!

Zolda-belarra ongarri oso ona da. Nahi baduzu landareen inguruan zabaldu edota lurrazalean arin-arin nahasi. Beste bi aukera hobeak dira. Bata luar pilari nahasi hostoak; luarra biziberrituko du eta elikagaiz osatu. Bestea zolda-belarraren minda edo purina egitea da, eta gero horrekin landareen arteko lurra ureztatu. Hau egiteko kilo bat hosto berde, 10 litro euri ur, hamar bat egunez eduki egunero indarrez irabiatuz eta bitsik ateratzen ez duen egunean egina dago. Ureztatzeko hamar aldiz urtu edo urardotu.

Txingurrien eraginez pipar landareak izurratzen hari zaizkidak pulgoiaren ondorioz!!! osto azpi ta punta berrietan zeudek!! Zein izango hukek soluzio eraginkorra? Ozpinak on egingo al lieke? Eskerrikasko.

Onena duk xaboi potasikoarekin tratatzea. Egunero tratatu garbitu arte. Tratamendua gogortzeko Neem nahastu eta aukera izanez gero Bacillus thuringiensis. Seguruenera ez duk beharko, xaboia nahikoa izango dukela iruditzen zaidak.

Kaixo Jakoba! Galdetu nahi dizut bainatako pulgoiari buruz.bainak oaintxe hasi dirá ematen,baño pulgoia sartzen hari zaio dezente.Hori nola ahalko nuke menderatu edo geldiarazi jakin nahiko nuke.Nik momentuz gaur potto horiak jarri dizkiot olioarekin igurtziak. Zure erantzunaren zai geratzen naiz,ze esan didate botika sistémico bat botatzeko,baño Gero ezin omen dela7egunetan han edo bildu,eztakit. Millaesker Jakoba!

Ohikoa du lekak zorriaren erasoa. Gehiago ongarri asko baldin badu lurrak. Dagoeneko erasoa egonik hasi ahal duzun azkarren xaboi potasikoarekin tratatzen. Onena eta eraginkorrena xaboi potasikoa eta Neem. Baita nahi baduzu erantsi Bacillus thuringiensis, baina ez da beharrezkoa. Hasi 3-4 egunetik behin tratatzen. Busti landare osoa alde guztietatik, gauza ez baita landarea bustitzea soilik, zorriak busti behar dira. Garbitutakoan zaindu eta bateren bat berriz ikusiz gero behin edo bitan tratatuta nahikoa. Tratamendu horrekin bustita ere jan ditzakezu lekak, ez dago arazorik. Intsektizida sistemikoekin bai, pozoia barrura sartzen da eta lekak ere pozoitzen dira, pozoia guregana ekarriz. Inolaz ere ez erabili horiek sekula.

Lekak lehortzen ari dira.Hostoak horixkatzen eta ximeltzen.Zer egin dezaket?Mila esker zure laguntzagatik.

Bi arrazoi izan daitezke. Bata nitrogenodun ongarri gehiegia edo gaindosia. Bestea hezetasun handiegia, lurrean edo inguruko airean. Gehienetan bigarren hau izaten da arazoa. Ureztatzen delako, azpian plastikoa jarri delako edo euria maiz egiten duelako lur azalari lehortzeko tarterik eman gabe. Horrek gaitzak dakartzaten onddoak suspertzen ditu eta horitzea hortik letorke, gaitzetik.

Egun on: Udaberrian konturatu gara ortu barrenean zeuden spirae zuria eta malus apaingarria hil egin direla, ez dakigu nola; eta orain, ortu erdiraino jarri ditugun landara ia guztiak usteldu dira, eta berriak jarrita ere, egun gutxitara usteltzen dira (babarrun, tomate, piper). Zer gertatzen ari ote den ba al dakizu? Erremdiorik ba ote dago? Eskerrik asko.

Argazkietan ikusten denez sagarrondoa desbrozadorarekin edo bestelako zerbaitekin ipurdian jo egin da, eta zauri larriak ditu. Zauri horietatik lurreko gaitzak sartzen dira, onddoak eta egurra usteltzen dute. Agian espireari ere antzeko zerbait gertatu zaio. Piperrek ere antzeko itxura dute, lepo aldean azala galdua, hor agian lepoko gaitza sartu da. Nik esango nuke gune horretan hezetasuna oso handia dela eta sufritzen dauden landareek ezin dutela aurrera egin hezetasunak ekarritako onddoen gaitzen eraginez. Irtenbidea hezetasuna kentzea litzateke: itzala kendu, belarrari motz eutsi, lurrazala harrotu, karea eman, drainajea antolatu. Eta desbrozadorarekin kontuz.

Aupa Jakoba Piperrak landatu genituenetik ez dira hasi eta moteldu eta hil dira. Zer egingo dut, eutsi edo berriak landatu?

Hil baldin badira berriak jarri beste aukerarik ez duzu. Zergatik hil dira, hori jakin beharko genuke hanka berriz ez sartzeko. Piperra eguzkizale amorratua da. Itzalik ba al du? Beroa gustatzen zaio eta lehorra ere bai. Ez zarete ba ureztatu eta ureztatu ariko? Kontuz horiekin.

Pasa den urtean eta aurten gauza bera gertatu zait. Kuia ondo hasten da, indarrez, baina kuia txikiren bat agertu orduko zimeldu egoten da, ur falta balu bezala, baina ura eman eta eman nabil (pasa gabe) eta ez doa aurrera. Beroarekiko oso sentibera izan daiteke?

Hokkaido kuiari jeneralean frantsesezko izena, Potimarron esaten zaio (Cucurbita maxima var. Hokkaido). Nik esango nuke polinizazio arazoa dagoela. Aurten asko ikusten ari garen arazoa. Hori konpontzeko hartu lore arrak, atzean txorten mehe zuzena dutenak eta petaloak kendu eta erdian duen polenez betetako txortenarekin igurtzi lore emeak, atzean kuiatxo txiki bat dakartenak, barruan. Lan hori bi edo hiru egunero errepikatu, lore emeak ez galtzeko.

Kaixo: Azken urteetan lurrean zomorroren bat landareak izorratzen dabilkigula uste dugu. Errukula, uraza, zerba, azalore, brokoliak zulatuta, eta oraingoan piper landare nahiko koxkortuak, baita baina landareren bat ere ihartuta azaldu zaizkigu. Diatomea lurrarekin eutsi ahal izan diogu noizbait, baino, ez erabat. Ez dakigu zer dugun etsai eta horixe jakin nahiko genuke, ea zuek badakizuen? Aldez aurretik, eskerrik asko. Segi ondo.

Nik uste dut argazkiko sarraskia egiteko lurreko zomorro bat baino zerbait handiagoa izango dela. Pentsatzen dut gauez ere bisitaren bat egingo zenutela eta bareak eta barraskiloak baztertu. Hostoetako horzkada horiek nabarmenak dira, eta horiek ezean untxi, orkatz edota horrelakoren batean pentsatu. Zuek jakingo duzue hor zer fauna klase dabilen, horrela jan eta baita ipurditik ateratzeko… beste gauza bat da lurpetik mozten badituzte. Horiek har beltzak izan daitezke. Moztutako landarearen ipurdiko lurra miatu behar da, makal mugitzen da eta normalean hortxe harrapatzen da…

Arratsalde on, Azelga landatu nuen maiatzaren erdialdera. Ederki sustraitu zen, nire uste apalean; eta berehala hasi zen hosto berde-berde eta ederrak ematen. Baina ez dalit zer gertatzen den, hostoa egiterako, pikor gorrixka batek hartzen du eta dena ximeldu. Zer gertatu da? Zerozer egin dezaket landarea sendatzeko? Pena handia daukat, ikaragarri polita zegoelako eta ikaragarri gustatzen zaigulako azelga. Eskerrik asko laguntzeagatik Arantxa Ihaben-Basaburua

Zerbaren gaitza arrunta da Cercospora onddoak eragina eta zerbaren baztanga esaten zaio. Gori epelak eta hezetasuna dagoenean sortzen da eta kentzen oso zaila da, erraz berritzen baita. Hala ere eraso handiena duten hostoak kendu eta erre. Ondoren azeribuztan ura eta salda bordelesarekin tratatu. Xaboi potasiko eta esne ttantta gutxi batzuk eransteak asko laguntzen du. Tratamendu hori astero errepikatu, batez ere euria edo lanbroa egin aurretik.

Tomate hosto batzuk horixkatzen ari dira eta beste batzuk kiribiltzen.

Ez daude gaizki tomate landare horiek, baina badirudi gorrina sartzen hasia dagoela. Hala bada okerrera egingo dute, hostoak belztuz. Orduan tratatu azeribuztan ura eta salda bordelesarekin. Xaboi potasiko ttantta bat ere erantsi. Egun beroetan egin tratamendua, beti arratsaldean. Eta beste gauza bat, tomatean Euskal Herriaren hego-hegoaldean bizi ez badira behintzat, ez ureztatu. Hortik etorria izan daiteke gaitza.

Tipulak moztuta agertzen dira.Pixkanaka desagertzen doaz.Zer izan daiteke?

Tipula horiek animaliaren batek jan ditu. Izan daiteke satagina edo antzeko karraskariren bat. Bestetik bareak eta karakolak ere jaten dituzte, ez dute oso gogoko baina tarteka jan dezakete. Egitekoa, ahalik eta azkarren lurretik atera eta lehortu eta jaso. Jaten hasita daudenak azkar jan.

Kaixo! Oraindik garaiz al gabiltza babarruna ereiteko?ze egun lirateke onenak?

Normalean ekainaren erdia aldera arte ereiten da. Aurtengo udaberria nola joan den ikusita nik lasai ereingo nuke orain ere. Ez itxaron egun egokiena zein den etortzera. Ahal baduzu gaur bertan erein. Hala ere egun onenak uztailaren 9, 10 eta 11 goiza lirateke.

Kaixo, Zer moduz? Patatarekin lotutako bi galdera ditut: - Goizeko patata jasotzeko egunik onenak noiz dira? Jaso eta leku fresko batean utziz gero ondo mantentzen al da? - Patataren hainbat landarek pisu gehiegi hartu dute eta erori egin zaizkit lurrera. Altxatzen saiatuko naiz lurrarekin menditxoa eginez edo fruitua berdin emango du horrela? Mila esker! Mila esker!

Goizeko patata, goiz egiten delako eta samurra dagoelarik jateko egiten delako esaten zaio. Samurtasun horretan baliatuko ez baduzu jasotzeko bestea bezalaxe tratatu: zarbak ihartzean atera, eguzkitan ondo lehortu, lur arrastoak kendu eta hotza, iluna eta ondo haizeberritzen den toki batean jaso.

Ez da harritzekoa patataren zarba berdea makurtzea. Berezko joera du. Horrek adierazten du zikloaren amaierara iristen ari dela. Aleak berdin emango ditu eta aurrekoan esandako gobernu bera eman, adar horiek ihartzen denean.

Jasotzeko egun egokienei buruz, helburua irautea bada ilbeheran jasotzea komeni da, eta onena sustrai eguna litzateke. Uztaila honetan 1, 2 eta 7 goiza eta gero 29, 30, 31 eta abuztuaren 1 goiza.

Kaixo Jakoba, betidanik porruak ladatu izan ditut eta Portu ederrak lortu ditut bainaasken aldiontan Porruen zuringoan har txikitxoak izaten ditut gainera landarea bihurritxen ditu Ioniz ez dut arozorik izan baina asken urteetan har gainezka izaten ditut , garbitzen ditut jateko baina gero naska asko ematen dit ta noski niretzako ez balldin badira ez ditut oparituko ,beraz,kompoz bihurtzen ditt. Zer egin dezaket arazo hau konpontzeko,Mila esker

Porruaren harra esaten diogu orokorrean. Hala ere porrua barruti jaten duen harra eta kanpotik zulatu eta kizkurtzen duena bereizi beharko genituzke. Lehena aspalditik dugu gure porru sailetan; Acrolepiopsis assectella sitsaren harrak porrua barru-barrutik zulatzen du goitik behera. Bestea kanpoan dabilen euli batek, Phytomyza gymnostoma, jartzen duen arrautzatik sortzen den harra da. Azken hau ikaragarri ugaldu da azken urte hauetan, eta zure deskripzioaren arabera bera dela esango nuke. Hostoak kizkurtu eta makurtu egiten dira. Porruaren azalean koxkor txiki gorri batzuk agertzen dira, negua pasatzeko harrak eratzen duen pupa da, negua pasatzera lurrera eroriko dena. Hortik sortuko da hurrengo urtean euli berria. Porrua bezala, tipulak eta baratxuria ere erasotzen ditu.

Oso zaila da honi aurre egitea. Hasteko azken urteetan porrurik izan ez den sailean jarri landarea. Hasiera-hasieratik intsektuei aurre egiteko tratamentua egin: xaboi potasikoa, Bacyllus thuringiensis eta Neem. Hori zortzi-hamar egunetik behin eman, porruak ondo-ondo bustiz. Bestea eta eraginkorrena euliari igarotzen utziko ez dion sarea jartzea da. Sarearen begiak 0’8 mm baino txikiagoa izan behar du eta nahikoa altu jarri behar da. Hostoaren muturra ukitzen badu saretik barrena jarri bai dezake arrautza euliak. Landatzean jartzea da onena, hasiera hasieran.

Porruak ateratakoan kontuz non uzten diren hondakinak, hor izango baitira pupak. Oiloei eman edo erre.

Kaixo! baratzeko eremu batean oso lur buztintsua dut, separatzen zaila. Patata daukat orain baina segituan kenduko dut eta lurraren kalitatea hobetzeko ongarritu egin nahi dut. Baratzeko landare hondakinekin egindako pil bat dut ixkin batean eta hori aprobetxatzerik dudan galdetu nahi nizun, nahiz eta ez dagoen ondo ondua. Argazkia bidaltzen dizut. Asmoa hori bota dagoen bezela (galbahetik pasa gabe) eta ondoren patata landarearekin tapatuta uztea da. Ea zer moduz ikusten duzun. Eskerrik asko aldez aurretik!

Luar edo konpost hori ondo dago lurrari emateko, lur ustela esaten zaio. Hala ere egokiena bahetik pasatzea da eta material handitxoak berriko luar pilara bota, hurrengo udazkenera arte utzita ederki desegingo dira. Lur horretan egin nahi duzunaren arabera patata zarbekin estalita uztea ona da, baina egokiena litzateke zarba horiek ere hondakin pilara bota eta hurrengo udazkenean luar bihurtuta erabiltzea.

Azenario eta baina aziak noiz ereiten dira, ilbera edo ilgoran. Eskerrikasko

Biodinamikoan lan egiten dutenek diote ereintza lanak denak ilgoran egin behar direla. Nahi baduzu prueba egin eta emaitzak neurtu zenbat kilo batean eta bestean.