Asteroko buletina
Zemendiko ilargia da argiena.

Jakoba Errekondoren kontsultategia

Galdetu Jakoba Errekondori
Kiwiek batzen
2023-12-04 19:10 | Alberto

Kaixo, oraindik kiwiek batzuk arbolan daude. Noiz arte batzea posible da?


0 erantzun | Zeuk erantzun

Gaur arte erantzundakoak (680 galdera-erantzun)

Membrillo zuhaitzean jaso gabe gelditu diren fruituak eta lurrean erorita, guztiak arrak dituztenak edo, (arra ez da ikusten baina bihotzak arrautza (?) bolatxo beltzez josita daudela) konpostera bota daitezke edo erre behar dira?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-12-05 15:43

Gaitz gogorren bat ez badute, fruituak lasai bota daitezke konposterara edo luartokira. Iransagarren bihotzean har horien arrasto horiengatik soilik, bota bai luartokira.

Baratzean lantzen ditugun landareak bezain baliotsuak dira belar txar deitzen diegun horiek ere. Nahiz eta txartzat ditugun, gure barazkiak irensten dituztela eta, mesedegarriak zaizkigu, horiek erabiltzen jakinez gero, hala nola, sendagaiak egiteko, lurzoruaren egoera adierazten dute...

Hortaz, hurrengoa jakin nahiko nuke: baratzeko belar txarren gaineko informazioa ( izenak -euskaraz ere bai-argazkiak, ezaugarriak, erabilerak, bioadierazpena...) non kontsulta dezakedan (webgunea, liburuak, aldizkariak...).

Eskerrik asko!
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-12-05 13:58

Ederki diozu belar "txar" horiena. Nik esaten dut belarrak txarrak direla bere onura edo alde ona topatzen ez dugun artean. Euskal Herrian horieri buruzko informazioa biltzen duen ez internetgune ez liburu ez dut ezagutzen. Hala ere belarrei buruzko edozeinek balioko dizu, ongurukoak baitira orokorrean baratzean topatuko ditugunak. Zenbait belar kanpotik ekartzen dugu, haziekin nahasita edo beste landareekin lurrean eta abar. Liburu eta argitarapen asko dago, baina nik maiz eskuartean izaten dudan bat gomendatuko dizut: "Urola bailarako landareak" Xabier eta Igotz Arenas dira egileak, 206koa da eta argitaratzailea Azpeitiko Udala da.

Kaixo Jakoba;
Marrubi landare aurten sortu berriak, lekuz aldatu nahi ditut.
Azaroa hilabete aproposa al da?
eskerrik asko.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-11 23:27

Azaroa oso hilabete ona da. Baina baita abendua, urtarrila eta otsaila ere. Toki oso hotzetan baita martxoa ere.

Nahi duzunean, landatu. Kontutan izan behar duzun gauza bakarra hotza da. Hotz handia egingo duela sumatzen baduzu ez egin landaketa, sustraiak erre daitezke eta.

Landaketa egindakoan ongarri organikoa eman, erruz eman. Geruza lodi bat 3-4 behatz jarri denean, udaberrian eta udan nabarmenduko duzu. Marrubiak janari asko eskatzen du.

Egun on, Errekondo jauna:
badut lur sail bat azaletik metro erdira igeltsua dudana. Arbolak sartzen saiatzen naiz, baina emaitzak kaskarrak dira: intxaurrondoa, konferentzia-madariak... Hori gutxi balitz, orkatzek gainerakoa egiten dute ondo hazten diren arbola gazteei enborra horzkatzeko. Horrela pasatu da gaztainondo bat, orain dela gutxi. Arazoa intxaurrondo birekin ere: negutegitik ekarrita, kimu indartsuenak txertoaren azpitik jaio zaizkie, txertotik gorakoak apenas indarrik dutela, bizirik badaude ere. Arlo horretan belarra eta sasia kontrolatzeko, nahiko lan! Ez dakit zer konponbide egon daitekeen Landamineko arlo honentzat... Urdaibaiko itsasaldean.
Ondo izan.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-11 23:22

Igeltsuarenak ez du erremediorik, baina arazoa hori dela erabakitzeko, besteak konpondu behar dira.

Orkatzak atzeratzeko enborrak eta adar nagusiak baratzuri urarekin edo baratxuriarekin berarekin zuzenean igurtzi. Ez zaie usaina gustatzen eta pakean utziko dituzte.

Txertatutako intxaurrondoei buruz, txertuaren azpiko kimuak txikiak direnean kendu behar dira, sortu ahala. Beti, etengabe, alegia. Horiek bizi eta liuzatzen badira, txertuaren goiko aldekoak ez dira sekula haziko. Hortik hasi beraz.

Egun on , Jakoba:
garai batean indarrez zetorren feijoa hemengo baserriren batean, baina orain isildu da oihartzen hori. Garai hartan, sartu nituen pare bat froga egiteko, esan baitzidaten harra eta emea behar zirela; badira hamar urte. Bat desagertu zen, ez dut gogoan zelan, baina bat badago. Arazoa da ez duela ezer ematen. metro bi izango ditu, argazkian ikus daitekeen bezala.
Beste bat ekarri nuen, eta negutegian esan zidaten hermafrodita zela (argazkian landarerik txikiena). Kontua da, ez batak ez besteak ez dutela garaurik ematen. Ez dakit zer deritzozun.
Eskerrik asko.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-11 23:16

Feijoak aldaera asko dago, batzuek bere burua ernaldu dezakete eta beste batzuek ez. Jakin beharko litzateke zein aldaeratakoak diren zuk dituzunak.

Lehen galdera lorerik ematen ote duten da. Loreak zabaldu eta gero fruiturik ez badute ematen arazoa polinizazio falta izan daiteke, hau da polen arra emearengana ez iristea. Adibidez “Robert” edo “Superba” bezalako aldaera batekoak badira beste polinizatzaile bat hearko dute beti. Aldiz, “Apollo” edo “Unique” bezalako aldaeratakoak badira bere burua ernaltzeko gai dira.

Hala ere argazkiak ikusten denak gaztea dirudi, fruitua eman ahal izateko heldutasunera iritsi gabea, alegia.

Egun on, Jakoba:
arakatzarekin arazoak izan ditugu (uva crispa?). Gurasoen sasoian arakatz emankorrak ezagutu ditut hemen Urdaibaiko txoko honetan. Benetan esker oneko zuhamuxka!
Saiatu naiz kimuak landatzen, negutegian erosita, baina ez dute ondorio onik izan. Nolako lurra behar dute? Udazkenean aldaskak sar daitezke lurrean? Nolako zaintza?
Esker mila.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-08 23:00

Arakatza, Ribes uva-crispa, gazteleraz uva espina, landare arantzatsua da. Toki eguzkitsuak maite ditu arakatzak, baina zenbait aldaerek sufritu egiten dute eguzki galdatan.

Ugaritzeko aldaxka baino eraginkorragoa da adarrak lurpera eramatea, handik kimu berriak ematean lurpeko tarte horretan sustraiak emango dituzte, ondoren moztu eta landatu. Antzeko lana egin daiteke landarearen ipurdia lurrez estaliz. Urtebete ondoren lurpean egond en zatia sustraiz jantzia izango da, moztu eta landatu. Ongarri zalea da arakatza. Neguan bere inguruko lurra satsarekin edo luarrarekin estali. Fruitu asko badu maiatza aldera beste ongarrialdi bat eman.

Egun on, Jakoba:
oraingo honetan mizpira-arbolari buruzko argibideen eskean natorkizu.
Anderak nahi duela-eta (badakizu), bertoko mizpira bat edo beste jartzeko asmoa daukat, negu honetan. Eskuratzea ere ez da erraza izango. Zuloa egin aurretik, mizpirari zer gustatzen zaion jakitea ere primeran legoke.
Dena ez dela hartzea-eta, nire ekarpentxoa egingo dut zuk inoiz aipatzen dituzun ahuakateei buruz. Gure ortuaren ondoan bada bat handi samarra, eta fruituak ederto ematen dituena, hala kopuruan nola neurrian. Balentziatik abuztuan ekarri nituen bi internet bidez, eta oratu dute. Bertoko ahuakatetik, haziak erne zaizkigu eta metro bateko landareak baditugu (4). Ea zerbait ematen duten. Beraz, harrigarria bada ere ahuakateak hemen, hori bai: kostaldean.
Ondo izan.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-08 22:47

Andrearen hori ez dut ulertzen baina mizpirondoak ez du aparteko baldintzarik ezkatzen. Lurra zenbat eta hobea izan orduan eta hobeto emango dizu.

Eskuratzeko ez dut uste arazo handirik izango duzunik. Muintegiren batean galdetu eta ez badute ekarriko dizute. Oraindik garaiz zabiltza. Ahuakateondoak gero eta ugariagoak dira gure lurretan. Itsasaldeko lur epeletan fruitu ederrez jantziak oraintxe ikusten dira. Bejondeiola zureekin andreari.

Kaixo, Jakoba:
irasagar-ondo ederra zahartuta zeegoela-eta, eperditik moztu nuen. Orain, haren sustraietatik kimuak atera dira, dozena erdi edo. Entzuna daukat eztitzerik ez dutela eskatzen. Hala ere, hainbesteko kimu izateak ere ez dirudi aproposa: orientabideren bat luzatuko zenuke?
Eskerrik asko.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-08 22:40

Irasagarrondoa eztitu daiteke. Bai irasagarrarekin, beste aldaeraren batekin, edo baita madariarekin ere. Otsaila aldera adarreko txertua eta uztaila-abuztuan begiko txertua eginez.

Ez eztitzea erabakiz gero, eperdian sortu diren altsuma horietatik onena edo zuzenena datorrena aukeratu eta besteak moztu. Gero ere sortuko dira berriak, haiek ere kendu.

Aupa Jakoba: zer moduz?
Zure izkribuak arakatzen ibilita, apur bat harrituta geratzen naiz, ongarri mineralak iragaitzez bezala aipatzen dituzula iruditzen baitzait . Nire uste apalean, gaur egun askorentzat baliabide ezin utzizkoa da ortuko lanetan. Aziendarik apenas dago Urdaibaiko eskualde honetan; bestelako patariak, aldiz, (untxi, oilo, ahate...) ikustea ere zaila da. Horregatik, gainerakoan egiten duzun lan eskerga horretaz gain, eskertuko nuke nik, behinik behin, orientabideren bat edo beste emango bazenu ongarri mineralei buruz: proportzioak, ongaitzak, alternatibak, eta antzekoak. Nire lur sailean ongarrien atala konpontzeke daukat. Hirian bizi garenez gero, konposta egitea ere, ez da horren erraza. Lehengo egunean baserritar jubilatu bati galdetuta, jakin nuen zohikatza (turba) ere erabil litekeela, hazirik ez baitarama berarekin. Simaurrak edo satsak, haren ustez, hazi ugari dakarkiote lurrari. Eskatzen hasiz gero, errautsei eta kareari buruz argibideren bat gehiago ere eskertzekoa litzateke.
Ondo izan, eta esker anitz.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-11-08 22:35

Hau diot nire "Bizi Baratzea" liburuan:

Ongarri mineralak bi eratakoak izan daitezke: mineral naturalak eta sintetikoak. Izenak esaten duen eran, naturalak naturak berak sortutakoak dira, lurrean bertan topatzen dira. Sintetikoak, aldiz, industriatan sortzen dira. Baratze ahalik eta logikoena egitez gero, ongarri mineralak ahal den gutxien erabiltzea komeni da, baita naturalak ere. Ongarri hauek lurraren oreka dantzan jartzen dute. Batzuk ikaragarrizko kaltea eragiten dute mikroorganismoak makalduz eta lurrari bizia kenduz. Beste batzuk janariak blokeatzea ekar dezakete, eta landareak jaki horiek hartu ezinik izango dira. Era berean lurra okitu daiteke eta pozoituta bezala, erreta gelditu, ezer emateko gai ez dela: erabat antzua.

Horrez gain, ongarri naturalak soilik erabiltzea komeni dela diot. Organikoak ahal bada: luarra, satsak, orbelak, etab. Horiek dira kalitatezko elikagaiak sortzeko bide onena. Zohikatza ere erabili daiteke, noski, organikoa da eta naturala, baina arazo larri bat sor dezakezu lurrean: urzale amorratua da eta berari ura falta zaionean, landareen barruan dagoena hartzeko gai da, hauek erabat ihartuz.

Errautsak eta kareak aparteko "liburu" bat mereziko lukete. Aipaturiko "Bizi Baratzea"n orriak dira material hauei emanak. Beraz izkribu horretan topatuko ditukelakoan...

Aupa Jakoba!!

Abonu berdeakiñ aberastu nahi nuke batzea ta sorok...

Ze erabiliko nike?

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-31 17:46

Hona ongarri berdeaz "Bizi Baratzea" liburuan diodana:

"Ongarri berdea. Ongarri berdearen teknika landareak, berde daudelarik lurrari ematea da. Baratzeko sailen bat tarte luze batean hutsik izan behar bada, lurra jantziko duen landareren bat ereiten da, eta, jeneralean, loratzear delarik moztu eta lurrarekin nahasi. Honen helburuak hauek dira: gainontzeko belarrak sartzea galeraziz lurreko jakiak probetxuzko landare batek hartzea, lurrean sakon sartuko diren sustraiek hango jakiak mugitzea, lurra harrotzea eta komeni denean hurrengo landareak baliatuko dituen jaki aproposak (materia organikoa eta mineralak) lurrari ematea. Loratzear dagoenean izaten du landareak jaki gehien. Lurra goldatu beharrik ez dago ongarri berdea sartzeko pixka bat lurperatzea nahikoa da.

Landare ugari erabiltzen da lan honetarako: laboreak, zolda-belarra, lekadunak... Bakoitzak berea eransten dio lurrari eta komeni zaiguna erabili beharko da. Adibidez, zolda-belarrak potasioa pilatzen du hostoan eta moztutakoan erraz usteldu eta lurrera igarotzen da; fruitua eman behar duten landareek eskertuko dute: tomatea, piperra, alberjinia... Alpapa edo luzerna, hirusta, zalkea, astailarra, itsabalkia, pagotxa, erua eta ailorbea bezalako lekadunek, berriz, lurra nitrogenoz lepo utziko dute eta hostoa jaten diegunek ederki baliatuko dute: letxu, zerba, ziazerba, eskarola..."

Noiz hasi naiteke tipula txuria landatzen? Arantza herrian da.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-31 17:36

Urte osorako tipula jartzeko jendeak otsaila-martxoa baliatzen du. Hala ere landarea baldin baduzu, jarri orain ere lasai. Eta pixkanaka etorri eta erabili nahi baduzu, hemendik martxora bitarteko ilbehera guztietan jarri pixkanaka-pixkanaka.

Gabon Kantak.
Aspaldion azelgak pinporta moduko batzuez hondaturik agertzen zaizkigu ( ez ostiralean guztiak, batzuk)
Ez dakigu zer arraio ote den, nola konpondu arazoa...
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-31 17:28

Ez dakit zer esan nahi duzun gabon kantekin, ezta ostiraletakoarekin ere.

Argazkiko zerbaren gaitza zerkospora da. Onddo bat da, eta erasoak erakusten duen sintomatologiagatik zerbaren baztanga ere deitzen zaio. Oso ohikoa da zerban bezala bere sendiko erramolatxa arruntean ere.

Onddo bat denez, gorrinak edo usteldurak bezala tratatu behar da: azeribuztan edo lapa-belar ura, esnea eta salda bordelesa gehituta.

Kaixo,
Etxean laranjondo bat dugu eta hostoak orban marroiz estalirik daude. Lizuna edo onddo bat al da? Zer egin dezakegu hau kentzeko?
Mila esker
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-31 16:29

Nire iritziz, laranjondo horrek izurriteren bat du edo izan du. Jeneralean zorria edo kotxinila duten zitriko fruitu rboletan hau gertatzen da: zorriak edo kotxinilak izerdia zurrupatzen du eta horretarako zauriak egiten ditu arbolaren kimuetan eta hostoetan. Zauri horietatik izerdia kanpora ere jariatzen da. Izerdi honetan eta intsektuek uzten dituzten hondakinetan onddoak garatzen dira, gehienetan beltza ("negrilla" deitzen zaio gazteleraz) baina posible da beste edozein onddo ere etorri eta garatzea. Beraz ondo miatu arbola ea intsektuak topatzen dituzuen. Topatu edo ez, tabako urarekin eta xaboi potasikoarekin tratatu. Hiruzpalau tratamentu eman zortzi-hamar eguneko tartearekin, arbola ondo-ondo bustiaz, goi eta behe.

Marrubiak jarri nahi ditut nire etxeko balkoian,zer motatako lurra ipini behar diot? Noiz ureztatu? Zenbat argi behar dute? Eskerrik asko aldea aurretik.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-28 20:30

Lurra ahal duzun onena jarri behar duzu, harroa gustatzen zaio. Lur beltza, hondar pixka bat eta simaurra edo luarra nahastea da onena. Lurra baratzeren do sororen batetik hartua bada hobe. Marrubiak janari asko eskatzen du, ongarria maiz eman behar zaio. Oinarrizko ongarriketa, gutxi gorabehera 4 kg/m² simaur, hasieran egin, baina urtero errepikatu behar duzu, azaroa aldera. Bestetik, udaren sarreran beste ongarri pixka bat ere gustura hartuko du. Ohar bat, ongarria beti zaharra edo ondo ondutakoa erabili.

Ontzia ere garrantzitsua da, ahal duzun handiena jarri. Lehorteak ahuldu egiten du eta ureztaketa garrantzitsua da, inoiz ez dadila lurra erabat lehortu, baina itota ere ez eduki. Lur azala lehortzean eman ura. Eta azpian platerarik ez jarri, lurrak behar ez duen urak alde egin dezan. Argitasuna ere gustatzen zaio, baina toki oso beroetan asko sufritzen du. Kontuz beraz balkoian non jartzen dituzun.

Kaixo Jakoba, aurten udazken-neguan ez dut baratzan ezer landatuko, ongarri berdea egin nahi det. Nola, noiz egin behar da? Lurrari buelta eman behar zaio hazia bota baino lehen?

Ta karea bota nahi banu ere noiz bota behar det?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-28 20:12

Hona ongarri berdeaz "Bizi Baratzea" liburuan diodana:

"Ongarri berdea. Ongarri berdearen teknika landareak, berde daudelarik lurrari ematea da. Baratzeko sailen bat tarte luze batean hutsik izan behar bada, lurra jantziko duen landareren bat ereiten da, eta, jeneralean, loratzear delarik moztu eta lurrarekin nahasi. Honen helburuak hauek dira: gainontzeko belarrak sartzea galeraziz lurreko jakiak probetxuzko landare batek hartzea, lurrean sakon sartuko diren sustraiek hango jakiak mugitzea, lurra harrotzea eta komeni denean hurrengo landareak baliatuko dituen jaki aproposak (materia organikoa eta mineralak) lurrari ematea. Loratzear dagoenean izaten du landareak jaki gehien. Lurra goldatu beharrik ez dago ongarri berdea sartzeko pixka bat lurperatzea nahikoa da.

Landare ugari erabiltzen da lan honetarako: laboreak, zolda-belarra, lekadunak... Bakoitzak berea eransten dio lurrari eta komeni zaiguna erabili beharko da. Adibidez, zolda-belarrak potasioa pilatzen du hostoan eta moztutakoan erraz usteldu eta lurrera igarotzen da; fruitua eman behar duten landareek eskertuko dute: tomatea, piperra, alberjinia... Alpapa edo luzerna, hirusta, zalkea, astailarra, itsabalkia, pagotxa, erua eta ailorbea bezalako lekadunek, berriz, lurra nitrogenoz lepo utziko dute eta hostoa jaten diegunek ederki baliatuko dute: letxu, zerba, ziazerba, eskarola..."

Karea ematearena ongarri moztean egingo nuke.

Oso magnolia haundia daukat jardinean, hosto erorkorrak ditu. Gehiegi haunditu da eta podatu nahi nuke. Zein da garaia egokiena? Hendaian bizi naiz.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-28 20:01

Pena handia da horrelako loraldia duen zuhaitza inausi beharra. Nik loraldia amaitu arte itxarongo nuke. Neguko soiltasunaren ondoren loretza ikusgarria zabaltzen du, eta ondoren hostajea. Tarte horretan, hostoak irekitzan ari direnean inausiko nuke, izerdiak zauriak ahal den azkarren itxi ditzan.

15 urteko pago batzuk ditut eta soiltzeko garairik onena zein den jakin nahi nuke
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-10-11 22:45

Pagoak, berez, soildu beharrik ez dago. Lehen mugarrotze inausketa egiten zen helburu jakin batzuekin: ikazkintzarako egurra eskuratzea, ontzigintzarako edo beste helburu zehatz baterako materiala sortzea eta inausketaren ondorengo zuhaitzaren kimuberritzea aziendaren hortzetatik urruti izatea.

Berez, ez dago inausi beharrik. Hala ere, inausi nahi badituzu martxoko ilbeheran egin.

Kaixo, "Landareak Lantzen" gida-liburua jaso berria dut eta zalantza bat daukat (oraindik), ez dut ulertzen zer den ilzaharra. Agur bat eta eskerrik asko
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-30 20:05

"Landareak Lantzen" gida-liburuaren azalaren hegalean edo barruko solapan argitzen du. Ilzaharra: ilargi betea ikusten dugunetik txikitzen ari den artean ilzaharra da, Ilargi berria arte. Hau da, ilargi betetik ilargi berrirako tartea, gutxi gorabehera hamabostaldi bat.

Ilberriaren alderantzizkoa da. Ilberria handitzen ikusten dugun hamabostaldia da.

Euskaraz ilzaharra eta ilondokoa esaten zaio, Ilargi betearen ondorengo fasea adierazten dute biek. Gazteleraz "Luna decreciente" eta frantsesez "lune decroissante" deitzen dute.

Kalabaza bat lehortu nahi dut dekoraziorako eta nola eta noiz egin behar dudan jakin nahi dut. Mila esker
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-25 17:30

Bi eratara lehortzen ikusi izan ditut nik.

1.- Landarean beratn utzi, Hostajea dena ihartu eta erori denean kuiak bertan utzi, kanpoko eguraldiaren menpe. Hotz handiak egiten dituen tokietan baten bat izoztu eta alferrik galdu daiteke, baina orokorrean ondo eusten diote. Azala zaildu eta ondo lehortuta dagoenean jaso.

2.- Landarearen hostoak horitzen direnean behatz baten luzeroaren antzeko txortenarekin moztu. Txortena garrantzitsua da barrua ondo lehortzeko. Toki fresko eta haizea erraz dabilen batean jarro nahi baduzu zintzilik eta nahi baduzu etzanda, Azken honetan, tarteka mugitu, jiratu.

Azken era honetara egitez gero ilbeheran eta fruitu egunean egitea komeni da.

Kaixo, Jakoba: baserrian betidanik izan dugun sendabelar honen izena jakin nahi genuke.

2 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-21 15:06

Nire ustez karatxa-belarra edo eritsitona edo da, Sedum telephium. Sendabelar ezaguna da, batez ere azaleko zauriak sendatzeko erabilia. Hortik dator, itxuraz eritsitona izena; eta karatx-belarra zer esanik ez!

Nola erabiltzen dezute zuek?

Nekane Ibarzabal Zelaia (Meñaka/ Bizkaia)-ren erantzuna
2017-09-21 18:16

Kaixo, Jakoba:

Lehenengo eta behin, mila esker erantzuteagatik. Guk etxean "osabedarra" deitzen diogu. Interneten eta, sarritan aritu naiz landare honen izena jakin nahian, baina alferrik.

Gurean, landare hau zauriren bat edo garauren bat zoiltzen denean, erabiltzen dugu. Lehenengo, orria atzealdetik zerbait beroaren gainean ipini eta berotu, eta kolorea aldatzen zaionean, daukan pelikula antzeko hori kendu. Ondoren zauriaren gainean ipini eta benda batekin estali.

Mila esker eta ondo izan

Epa Jakoba! Kalabazak biltzeko egun aproposak zein diren galdetzeko idazten dizut. Hilbeheran esan ote zenuenaren errezeloa daukat baino ez nago zihur. Eskerrikasko!!!!!
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-17 20:29

Bai, ilbeheran jasotzea komeni da, beldin eta helburua ahalik eta gehien irautea bada. Aurten fruitu egunak izaki, urriak 15, 16 eta 25 oso onak izango dira. Gogoan izan kuiari txortenaren zati bet berarekin utzi behar zaiola, hortik usteldu ez dadin.

Aupa jakoba!!

Kiwia aldatu nahi nuke idiazabalen dudan terreno batean..
375 metrotara kokatua dago, lehen piñua egon zen eta 10 urte badira kendu genduela bertan behorrak dabiltza azken urteotan
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-17 20:45

Kiwiak neguan hostajea galdu egiten du, eta ezaugarri hau duten landare guztiek bezala negu-neguan landatu behar da. Nahi izatera aurrez zuloak prestatu daitezke, hemendik atzera nahi denean: zuloa egin eta simaurra nahasi lurrari.

Kontutan izan beharreko gauza bakarra izotza da. Izotza egin duen egunean edo hurrengo egunetan egiteko arriskua badago landaketa ez egin, sustraiak erretzeko arriskua dago eta.

Aurten hainbeste sagar daukagu ta jakin nahi nuke zumoa egin ta konserbatzeko zer egin behar den.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-11 12:15

Sagar muztioa kontserbatzeko pasteurizazioa egin behar da. Horrela bertan dauden legamiak, bakterioak eta abar galtzen dira. Muztioa 80°C ingurura pasteurizatzen da. Honek esan nahi du muztio guztia tenperatura horretara eraman behar dela eta gero hermetikoki itxita mantendu edan arte.

Nahi baduzu ontzietan sartu eta maria bainuan jarri. Honek "arazo" bat du, ontziaren erdiko muztioa pasteurizatzerako kanpoko aldekoa asko berotuko da, eta muztio freskoaren gustua izan beharrean konpota gustoa hartzen du.

Beste aukera bat pasteurizatzailea den makina bat eskuratzea da (erosi edota alokatu ere egiten dira) honek lana errazten du eta pasteurizazioa zorrotzagoa izango da.

Iaz erabili ez genituen 550 litroko bi kupelek zoko usaia hartu digute. Eginahalak eginagatik ere ez dugu usaia kentzerik lortu eta ez daude erabiltzeko moduan. Behin egurrean sartutako kutsu hau kentzeko erarik ezagutzen duzu?
2 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-09-04 16:40

Gehiegizko garbitasunaren ondorio da arazo hau. Sagardoa botilaratu denean erabat hustu eta garbitu egiten da ontzia; on beharrez, ahalik eta sakonen garbitu ere: azpiko sagardoaren ama kendu, ontziaren oholetan dagoen lika arrastoa... Ondoren hilabeteetan ontzia hutsik egongo da, zurak kanpotik bezala barrutik ere airea hartzen duelarik. Zura sagardoz blai, beteta, belaki edo esponja bat balitz bezala sagardoz busti-busti eginda egongo da. Sagardo honek airea hartzen duelarik hartzidura mota guztiak egingo ditu: ozpindu eta abar. Era berean zura bera ere usteltzeko bidean jarriko da.

Hau ez gertatzeko, sagardoa botilaratzen denean ontziaren azpiko ama eta edariaren proportzio bat bertan utzi behar dira. Ontzia hermetikoki itxita. Honek zura barrutik babestuko du.

Behin zurak zoko usain hori hartuta ez da erraza kentzea. Zerorrek ikusi behar duzu zenbaiterainoko lana merezi duten. Onena askatu eta oholak eta tapak marrusketatzea litzateke. Axalean izango dute nabarmenena kutsu hori, eta hau kenduta gero oholak bildu eta ontziaren buelta osatu eta tapak jarri aurretik erre punttu bat eman. Hau dena eginda ere, baliteke kutsuaren arrastoren bat geratzea, hori gero muztioa sagardo egiteko hartzidurak edo irakinak berak kenduko dio.

Zur oneko ontziak eta sagardo one egiten dutenak badira lan hori hartzeak mereziko du. Bukatzeko, ontzien tamainaren arabera honela deitu izan dira: 10 litro artekoa barrikotea, 100 eta 600 artekoa barrika, 600 eta 1000 artekoa bukoia eta 1000tik gorakoa upela. Zuen horiek beraz barrikak edo bukoiak lirateke.

Animo eta prestatu ontziak, aurtego uztarekin beharko dira eta!

Alberto Etxagibel-ren erantzuna
2021-01-04 09:37
Idazten dudan aholku honek ez badu konpontzen ezerk ez dizu konponduko;

1- Lortu ezazu:
- kazuela edo sarten zar bat (berriz ez dezuna erabilgo).
- 500 gr azukre txuria
- Camping gas deitzen zaion hornillo bat.

2- Erre azukrea kazuelan/sartakiñan eta azkar azkar sartu depositoan eta itxi hermetikoki.

3- Behar izan ezkero errepikatu 2 edo 3 aldiz.

Antxiña teknika hau erabiltzen zuten baserrietan pertsona bat hil ondoren etxeetan geldizen zen uzaina kentzeko. Kontuan euki batzuetan entre familiarrak etorri janaria lortu ta gertau eurentzako ta abar zarritan 4-6 egun pazatzen zirela.

Suerte!!

Kaixo Jakoba:

Asier Altuna naiz, azkoitin eman zenuen hitzaldi batean ezagutu ginen. Galdera bat egin nai nizun. Batatza belar txar honekin josita daukagu. Zer da belar hau? Ba al dago baratzatik kentzeko modurik? Ahal duzunean erantzuterik izango bazenu eskertuko nizuke.

Mila esker!

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2017-08-27 12:13

Sabia izango dela uste dut, Amaranthus retroflexus. Agian bere generoko besteren bat, Amaranthus hybridus, adibidez. Ezagutzen ez ditugun lurretan landare hauek txartzat ditugu. Ameriketatik ekarritakoak dira.

Jangarriak dira, bai bere hostajea, berria denean eta haziak ere bai. Kentzeko moztu eta moztu. Eta hurrengo ilgoran ere moztu.

Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

OlatuKoop

Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.

BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.

gora