Kaixo Jagoba, Anaiak Gijonen daukan etxean dagoen zuhaitza da. Ez daki zer egin. Zure aholkua jakin nahiko luke. Aurrez eskerrik asko

Oso gaizki dago intxaurrondo hori. Ez dakit zer gertatu zaion, baina itxuraz lurreko zerbait da. Hori gutxi balitz adar lodi asko moztuta ditu, zauri larriek erakusten deuten moduan. Bizi nahia badu, kimu berri gutxi horiekin ikusten den eran, baina bueltarik ez duela iruditzen zait. Hobe kendu, gainera erori aurretik, eta beste bat jarri baina lurrean ura pilatzen ez den tokian.

Arratsalde on! Bioingeniaritzako eskuliburu bat euskaratzen ari naiz, eta era horretako teknikak erabiliz egindako obrak landareztatzeari dagokionez aipatzen diren jarraibide/gomendioetako bat da "aviverar el material [vegetal] en obra" edota "se debe contar con una zona en obra para poder aviverar el material vegetal [en arena húmeda o en agua]". Hor zehar irakurri dudanez, landarea mintegiko kondizio bertsuetan mantentzea da "aviverar" hori, sustraiak lehortu ez daitezen zaintzea (edo), baina inon ez dut aurkitzen termino horren euskarazko ordainik, eta bururatu zait balitekeela euskaraz nola erabili/esan ohi den zuk jakitea. Eta hementxe naukazu galdezka. Aldez aurretik estimatua edozein ekarpen. Eskerrik asko eta ondo izan! leire

Guretzako hori zeharraldatzea da. Landarea edo txirpia ekarri eta behin betiko tokian aldatu aurretik zanga moduko bat egin eta hor sartuta eduki, sustraijea lehortu ez dadin.

Egunon!!!
Galdera bat dekot...aurten soloa jarritakoan, landare guztiak usteldu ta hil dira(piperrak, piparrak, tomateak...), fijatu naz enborraren hasieran denak moho edo artile txuri baten modukoa zeukatela ta horrek enborra jan edo usteldu dabela. Zer egin behar dot hori zuzentzeko? Aurtengo uzta galdutzak dekot baino negukoa mantentzea gurako nuke...
Mila esker 

Enborra edo zurtoina lurretik ateratzen den zati horri lepoa esaten zaio. Oso toki berezia da eta zenbait landaretan baita oso ahula ere. Lizun zuri hori onddoren baten mizelioa da. Hau da onddo baten erasoa izan duzu. Hori arrunta da, baina piperra eta tomatea ( baita alberjinia, leka eta abar) oso sentiberak dira. Onddoak garatzeko hezetasuna eta giro epela behar dira. Hezetasunari begiratu behar diozu. Ureztatzen dituzu? Gehiegizko ongarriketak ere eragin dezake hori. Horrelako landareak jartzen dituzunean kontuz ureztaketarekin. Euskal Herri lehorrean, hegoaldeko hegoaldean ureztatu behar da baina isuri atlantikoan denean ez. Bestetik hezetasuna eta ongarri organiko gaindosia jaisteko lurrari karea ematea oso eraginkorra da. 150 gr/m2 bi urtez gero urtero 75 gr/m2, eta pikorra izan dadila, ez hautsa. Neguko landareekin ez duzu arazo hori izango, hain juxtu neguko hezetasunera ohituta daudelako: porrua, aza jendea, azalorea, azenarioa, errefauak eta abar. 

Kaixo, lagunok: Ezer baino lehen, aitortza eta eskertza zuen lanagatik. Bejondeizuela!!! Elduaingo herrian daukadan baratzan, negutegitxo bat (4x9 neurrikoa) jartzera noala eta ondoko galdera egitera natorkizu: Baratzako azaleraren puntu kardinalei dagokionez, zein litzateke orientazio egokiena? Zuen erantzunaren zain, izan ongi! Eskerrik asko!

Negutegia eraikitzerakoan bi gauza izan behar dituzu kontutan. Bata haizea da. Haize nagusiak saihesteko eran jarri behar da. Bestetik Lurrak aldapa piska bat baldin badauka, nahiz eta negutegia izango denaren orubea berdindu, aldapatik letorkeen urak ez du negutegiaren alde luzearekin topo egin behar, bestela ur guztia hor izango duzu barrua, azpitik gora. Horrez gain garrantzitsua da negutegiaren barruan landaketak nola egingo dituzuen gogoan hartzea: errenkadak beti iparra-hegoa orientazioarekin egitea komeni da. Horiek denekin, zeuk hautatu era egokiena.

Kaixo, Zer moduz, Jakoba? Hainbat kontu dauzkat galdetzeko: - Lekaren hosto batzuk horitzen ari dira. Zergatik da? Tratamendurik badago? Beldurra ematen dit uztan eragiteak... - Erremolatxa batzuk jaten ari zait xomorroren bat eta iñurri pila bat dabiltza inguruan. Zer egin dezaket horiek uxatzeko? - Maiatz inguruan kalabaza landatu nuen eta itxura ederra dauka, baina oraindik ez zait kalabazik agertu. Zergatik izan daiteke hori? Zerbait egin dezaket? Mila esker! Ane

Lekaren horitzea aurten ohikoa da, nonahi ikusiko duzu. Eguraldiaren eta lurraren arteko uztartzea da, ondorioz onddoek erasotzen dute: gaitzak dira. Ongarritu egin baduzu horrek ere laguntzen dio gaitzari. Eta ureztatzen ari bazara zer esanik ez! Nahi baduzu karea zabaldu lur gainean, landareak ukitu gabe eta azalean aitzurrarekin pixka bat nahasi. Gutxi gora behera 150 gr/m².

Erremolatxari buruz, inurriak baldin badabiltza zorriak dauden seinale. Hasi xaboi potasikoarekin tratatzen. Bi egunetik behin alde guztietatik ondo-ondo busti. Garbitu arte. Zorririk gabe inurriak alde egingo dute.

Kuiak aurten atzeratuta datoz. Eguraldiaren eragina da. Lasai etorriko dira. Udazkenaren amaiera oraindik luze dago…

Cuando se deben sacar las cebollas para poder almacenarlas?

Garrantzitsuena iraupen luzea izatea da. Horretarako bilketa ilbeheran egin behar da. Hostoak erdi ihartuta daudenean eta buruaren kanpoko azala urre kolorekoa jarri denean. Lurretik erabat atera eta toki lehor batean eguzkitan eduki egun batez eta lur hondarrak ondo garbitu. Gero, jasotzeko, toki lehor, ilun, fresko eta batez ere ondo aireberritzen den batean zintzilik jaso. Ilbehera abuztuaren 19tik irailaren 1 arte izango da; eta egun onenak, sustrai egunak 25, 26 eta 27 izango dira.

Kaixo, Jakoba. Porruei sare bat ipini nahi diet, baina ez dut aurkitzen ezer egokirik. Nire inguruetako dendetan (Bizkaiko Uribe Kostan) bakarrik topatzen ditut landareak neguan babesteko estalki moduko batzuk (oso erraz apurtzen direnak) eta negutegiak egiteko plastikoak. Zuk badakizu non topa nezake sare/estalki egokirik porruei eta tipulei ipintzeko? Mertxi!

Agian Gipuzkoa aldera jo beharko duzu, han porruaren euliaren erasoa gogorragoa da eta lehenagotik sufritzen dute. Di-da irtenbide bat emateagatik jo Usurbilgo Baserritarren Kooperatibara, 943361114 telefonoa dute. Bertan izango dela uste dut. Zeuk jaso edo ea bidaltzen dizuten.

Nola egin biztinadun lurra emankorragoa bihurtzeko?Landatutakoak nekez egiten dute aurrera.Uzta eskasa eta ahula da.Ongarritzen dut eta hala ere oso ahul ikusten da.

Buztinaren arazo Nagusia uretik dator. Ura kentzea garrantzitsua da. Sailaren inguruan zangatxoak egin. Baita baratzearen barruan zatitu eta tarteetan ere urak alde egiteko sakonago utzi. Lantzen duzun lurra ez zanpatu. Zati horiek aldamenetik landu, barruan zanpatu gabe. Ongarriketa nahitatezkoa da. Ongarri organikoa beti, mineralik ezta pentsatu ere. Organikoa ondo ondutakoa (simaurra, luarra…) eta udazkenero dosi eder bat, lurrestali. Bestetik azaro-abenduan ongarritu ondoren urtarrila-otsailean karetu: 150-200 gr/m² lehen urteetan gero, 4-5 urtera 75-100 gr/m².

Kaixo Jakoba, azken aldian ugaritzen ari da zizare grisa gure baratzean, eta kalte handiak eragiten ari da, bereziki, letxugetan. Landare sartu berriak gutxika gutxika hiltzen ari direla ikusten dugu, eta lurpean eskua sartzen dugunean gutxienez halako zizare bat topatzen dugu zurtoin bakoitzaren azpian. Zein konponbide erabili dezakegu izurrite honi aurre egiteko? Leku ezberdinetan irakurri dut bacilus-a azukrearekin nahastuta ematea ona dela, baina, ea zuk zer proposatzen duzun. Eskerri asko!

Har grisa asko zabaltzen ari den izurritea da bai. Hala ere ez da izurri oso kaltegarria, ez dira har asko batera toki batean pilatzen. Min handia egiten dute bai letxuga bezalako hosto landare ttikietan. Lur azalean, juxtu lurpean lepoa mozten diote landareari. Hala ere aipatzen duzun eran oso erraza da harrapatzea; mugikortasun mugatua du eta asko kostatzen zaio landare batetik bestera mugitzea. Horrexegatik egin dezakezun onena landare bat lehortzen hasten dela ikusten duzunean azpia harrotu eta harra bilatu eta hiltzea da. Ez dut sekula probatu ezta entzun edo irakurri ere Bacillusa azukrearekin nahasitako erremedio horren berritik. Ez da erraza izango, Bacillusak lurra ukitzen badu desaktibatu egiten da. Probatu nahi baduzu aurrera, ea zer emaitza lortzen duzun…

Arratsaldeon,Jakin nahi nuke nore jokaera ona den, eta abuztuko eta iraelakoilgorak noiz tokatzen dire berriro mozteko

Iratzeari kalte egiteko ahal bada udako egun luzeenetan moztu behar da. Ilgora da onena baina ilargiari begiratu gabe orian moztu ahal baduzu ahalik eta azkarren moztu. Abuztuko ilgora 2tik 14ra izango da. Ireilean moztuta ez diozu inolako kalterik egingo.  

Kaixo, Jakoba: Sedum mexikanum landare bat daukat. Urte bete izango du. Orain arte ongi zegoela uste nuen. Udaberrian ongi loratu da, ongi hazi da... Baina, orain, argazkian ikusten den moduan ikusten dut. Lurretik gertuen dituen hostoak ximelduta, itsusitu egin da. Bere ziklo naturalarekin bat ote dator? Biziberritu beharko nuke? Behar bada ez dut toki egokian? Iparrera begira dago, toki babesean, baina ez dio inoiz eguzki izpi batek ematen. Zer egin niezaioke? Mila esker Jakoba eta segi horrelaxe, jator jator, guri momentu atseginak ematen.

Sedum horrek ez du nahi izaten eguzki galdatan bizitzea. Hobe erdi itzaletan. Nire ustez edo ureztaketan aldaketaren bat izan da edo gosez dago. Ureztaketa egiteko lurra ondo lehortzea komeni da berriro ura eman aurretik. Bestea loreontziko lurra ahitu egin da edo txikia geratu da eta berritu egin behar da.

Egun on. Zure gomendioari jarraituz botilaratu genuen sagardoa igaz. Gabonetako ilbeheran. Sagardoa bi hilabetez kupelen edukita. Emaitza bikaina izan da. Erosogoa da honela egitea Apirilera arte zaintzan egotea baino. Eskerrik asko!!!

Eskerrik asko zuei. Ni ere sagardo tipologia horren aldekoa naiz. Bejondeizuela eta topa!

Jakoba, Zuk esanda bezala simaurra eta humusa zabaldu ditut lurrean, egia esan, egun batzuk igaro dira eta bai loreak bai barazkiak beste itxura bat hartzen ari dira. Orain bigarren galdera, komeni zait berriro lan berdina egitea? Txirbila botatzea egokia izango litzateke?

Ongarriketa nagusia urria-abendua tartean egitea komeni da. Orain lur horri gosea kentzeko adina eman eta kitto. Baina xuhurkerian ez ibili, eman, asko behar du eta. Gero prestatu pila handi bat udazkenean emateko eta txirbila han nahasi, simaurrarekin edo luarrarekin.

Porrua landatzeko lurrari ximaurra bota bear zaio ?? Nahiko ximaur berria daukat, zaharrik ez daukat

Zeuk ikusi lurrak lehendik ongarririk baldin badauka ez daukazu eman beharrik. Premia baldin badu simaur hori nahasi lurrari eta kitto. Porrua ez da hain mokofina. Beste landare batzuek ez dute simaur berririk ikusi ere egin nahi. Gero porru iladen artean simaurra eman eta hilabetera karea banatu, landareak ukitu gabe. Horrek simaurra ontzea azkartuko du.

Egun on Jakoba, Kalabaza landarea maiatzaren 20a aldera landatu nuen eta honezkero kalabazak erraldoiak daude. 2 hilabete pasa dira bakarrik eta ikusi dudanez 3 hilabeteko epea behar dute gutxi gora behera ondo egiteko. Noiz Jaso beharko nuke? Mila mila esker!

Gauza bat da kuiak handiak egiten eta beste bat da zaildu eta jasotzeko modukoak egitea. Uda amaiera arte behintzat ez dira bildu behar jasotzeko. Jateko bai, nahi duzunean, baina kontutan izan ez dutela ondo heldutako kuien dasta bera izango, berde-gordin dasta izango dute. Jasotzeko badira utzi lasai bere horretan eta handitzen jarrai dezatela. Uda amaietan, landarearen hostoak ihartzen hasten direnean eta kuiaren txortena ere ihartzen hasten denean orduan da jasotzeko sasoia.

Mertxikondo gazte bat daukat, eta nahiz eta oraindik ez dudan lortu forma definitiboa ematea, badira hiru bat urte mertxikak ematen dituela. Orain arte beti kimatu dut neguan, baina, dirudienez, udan ere inausketa bat ahal zaio, eta oker ez banago, horixe da zuek "berdetako inausketa" esaten duzuena. Horregatik, jakin nahi nuke zertan datzan berdetako inausketa hori, eta nola egin behar den, gutxi gorabehera, fruitu-arbolen kasuan. Eskerrik asko.

Euskal Herri hezean bizi baldin bada mertxikondo hori, inausketarekin kontuz ibili behar dugu. Hezetasuna ez du batere maite eta gaitzak har ditzake oso erraz zaurietatik. Inausketa egitera ohituta baldin badaukazu neguko inausketa orokorrean udaran egin; argitzeko inausketa nagusiki. Udan izerditan dagoenean erraz itxiko ditu zauriak eta osasuntsuago egongo da. Beste fruitu arbola batzuetan, sagarrondoetan adibidez, adar zurgatzaileak edo txupoiak kentzen dira. Hala ere jakingo duzunez adar zurgatzaile horiek gehiegizko inausketa edo inausketa zakarregia egiten denean azaltzen dira. Fruitu aleak sustatu nahi dituzunean ilbeheran egin, eta egurra, edo arbolaren egitura indartu nahi duzunean, berriz, ilgoran.

Aupa! Aurtengo soloan, aurrekoetan bezala piperrak landatu ditugu leku berean, eta aurrekoetan jasotako uzta ona arren, aurten arazoak gabiltza izaten. Badakigu orkatzak eta katuak dabiltzala inguruan, eta hasierako orriak jan egin dituztela. Baina beste gaitzen bat izan dezake ikusitako irudietan? Mila esker aldez aurretik!

Gaitzik ez dut ikusten. Hasierako hostoak faltatzearena harrigarria da. Hostoak jan nahi dituenak xamurrenak hautatzen ditu, muturrekoak… bestela indarrean ikusten dira eta loratzen. Nik esango nuke hostogabetze horrek atzeratu egin duela zikloa. Laguntzeko aukera bakarra ongarri heldua landare inguruan jarri, belarrak jorratu ondoren; edota ongarri heldua uretan jarri ontzi handi batean eta gero ur horrekin ureztatu lurra lehorra dagoenean eta landarean ukitu gabe. Bidali iraila amaierako egoeraren argazkiren bat. Eskerrik asko.

Kaixo Jagoba, Ezjakintasunak ezintasuna sortzen dit, argazki hauek ikusiz, esan al diezadakezu lurra zer egoeratan ikusten duzun, loreak mixeri horretan egoteko? Semeak esaten didanez, lurrak ieltsoa edo karea dauka berez.... hori izan daiteke arrazoia? hala balitz, zer egin beharko nioke? Bestalde, tomateak, zer itxura hartzen diezu? oso atzenduta datozela iruditzen zait, oraintxe hasi dira lorea ematen. Saiatzen naiz zure liburuko gomendioak ahalik eta ondoen jarraitzen baina zerotik haste honek zailasun asko ditu.

Leitzan lur elkorrari lur zipotza esaten diote. Horrelakoa da zeurea. Lur hori goseak dago, eta lur gosean landareak ezin ondo bizi. Eta etekina emateko lehen-lehenik bizi behar da. Eman, gupidarik gabe ongarri organikoa lurrari: simaurra, luarra, zizare-lurr, orbela, belar txikitua… Edozein ona da. Onena ondutako simaurra edo luarra. Etxe inguruko lurrak badira posible da zure semeak arrazoi izatea. Orduan karerik ez eman. Baina ongarri organikoa ez ahaztu. Orain landareen artekoa estali ongarriarekin, lurra ikusten ez den arte. Eta urtero eman; ongarritzeko sasoi onena azaroa da. Orduan ezin bada noiznahi, baina ahaztu gabe.

Jakoba, Eta tomateak dauden lurra ere zipotza, elkorra da? Daukadan simaurra behien azpietatik ateratakoa da, lastoarekin nahastutakoa, hori egokia izango litzateke lurra estaltzeko? Mila esker zure laguntzagatik

Egun on! Kuiatxo eta luzokerrei ere ondo datorkie zoldabelar hostoak zatitzea inguruan, lurrean? Mila esker!!

Zolda-belarra ongarri oso ona da. Nahi baduzu landareen inguruan zabaldu edota lurrazalean arin-arin nahasi. Beste bi aukera hobeak dira. Bata luar pilari nahasi hostoak; luarra biziberrituko du eta elikagaiz osatu. Bestea zolda-belarraren minda edo purina egitea da, eta gero horrekin landareen arteko lurra ureztatu. Hau egiteko kilo bat hosto berde, 10 litro euri ur, hamar bat egunez eduki egunero indarrez irabiatuz eta bitsik ateratzen ez duen egunean egina dago. Ureztatzeko hamar aldiz urtu edo urardotu.

Txingurrien eraginez pipar landareak izurratzen hari zaizkidak pulgoiaren ondorioz!!! osto azpi ta punta berrietan zeudek!! Zein izango hukek soluzio eraginkorra? Ozpinak on egingo al lieke? Eskerrikasko.

Onena duk xaboi potasikoarekin tratatzea. Egunero tratatu garbitu arte. Tratamendua gogortzeko Neem nahastu eta aukera izanez gero Bacillus thuringiensis. Seguruenera ez duk beharko, xaboia nahikoa izango dukela iruditzen zaidak.

Kaixo Jakoba. Bi astetik behin larrosa, hortentsi eta larrosei ongarria ematen diegu (nitrogenoa, burnia, kobrea). Noiz arte da beharrezkoa ongarria ematea? 4 saiotan eman diegu. Eskerrik adko zure lanagatik

Udazkeneko oinarrizko ongarriketa emanez gero ondoren ez dago gehiago eman beharrik. Ongarriketa organiko naturala da gakoa, simaurra, luarra, zizare-lurra, edo nahi duzuna. Horrekin nahikoa dute, baldin eta arazo bereziren bat ez badago. Orain ere onena hori ematea litzateke. Baina udazkenean gogoan izan ongarria ondo ematea.

Kaixo Jakoba! Galdetu nahi dizut bainatako pulgoiari buruz.bainak oaintxe hasi dirá ematen,baño pulgoia sartzen hari zaio dezente.Hori nola ahalko nuke menderatu edo geldiarazi jakin nahiko nuke.Nik momentuz gaur potto horiak jarri dizkiot olioarekin igurtziak. Zure erantzunaren zai geratzen naiz,ze esan didate botika sistémico bat botatzeko,baño Gero ezin omen dela7egunetan han edo bildu,eztakit. Millaesker Jakoba!

Ohikoa du lekak zorriaren erasoa. Gehiago ongarri asko baldin badu lurrak. Dagoeneko erasoa egonik hasi ahal duzun azkarren xaboi potasikoarekin tratatzen. Onena eta eraginkorrena xaboi potasikoa eta Neem. Baita nahi baduzu erantsi Bacillus thuringiensis, baina ez da beharrezkoa. Hasi 3-4 egunetik behin tratatzen. Busti landare osoa alde guztietatik, gauza ez baita landarea bustitzea soilik, zorriak busti behar dira. Garbitutakoan zaindu eta bateren bat berriz ikusiz gero behin edo bitan tratatuta nahikoa. Tratamendu horrekin bustita ere jan ditzakezu lekak, ez dago arazorik. Intsektizida sistemikoekin bai, pozoia barrura sartzen da eta lekak ere pozoitzen dira, pozoia guregana ekarriz. Inolaz ere ez erabili horiek sekula.

Lekak lehortzen ari dira.Hostoak horixkatzen eta ximeltzen.Zer egin dezaket?Mila esker zure laguntzagatik.

Bi arrazoi izan daitezke. Bata nitrogenodun ongarri gehiegia edo gaindosia. Bestea hezetasun handiegia, lurrean edo inguruko airean. Gehienetan bigarren hau izaten da arazoa. Ureztatzen delako, azpian plastikoa jarri delako edo euria maiz egiten duelako lur azalari lehortzeko tarterik eman gabe. Horrek gaitzak dakartzaten onddoak suspertzen ditu eta horitzea hortik letorke, gaitzetik.

Egun on: Udaberrian konturatu gara ortu barrenean zeuden spirae zuria eta malus apaingarria hil egin direla, ez dakigu nola; eta orain, ortu erdiraino jarri ditugun landara ia guztiak usteldu dira, eta berriak jarrita ere, egun gutxitara usteltzen dira (babarrun, tomate, piper). Zer gertatzen ari ote den ba al dakizu? Erremdiorik ba ote dago? Eskerrik asko.

Argazkietan ikusten denez sagarrondoa desbrozadorarekin edo bestelako zerbaitekin ipurdian jo egin da, eta zauri larriak ditu. Zauri horietatik lurreko gaitzak sartzen dira, onddoak eta egurra usteltzen dute. Agian espireari ere antzeko zerbait gertatu zaio. Piperrek ere antzeko itxura dute, lepo aldean azala galdua, hor agian lepoko gaitza sartu da. Nik esango nuke gune horretan hezetasuna oso handia dela eta sufritzen dauden landareek ezin dutela aurrera egin hezetasunak ekarritako onddoen gaitzen eraginez. Irtenbidea hezetasuna kentzea litzateke: itzala kendu, belarrari motz eutsi, lurrazala harrotu, karea eman, drainajea antolatu. Eta desbrozadorarekin kontuz.

Aupa Jakoba Piperrak landatu genituenetik ez dira hasi eta moteldu eta hil dira. Zer egingo dut, eutsi edo berriak landatu?

Hil baldin badira berriak jarri beste aukerarik ez duzu. Zergatik hil dira, hori jakin beharko genuke hanka berriz ez sartzeko. Piperra eguzkizale amorratua da. Itzalik ba al du? Beroa gustatzen zaio eta lehorra ere bai. Ez zarete ba ureztatu eta ureztatu ariko? Kontuz horiekin.