Asteroko buletina
Urrietan arno berri, dupetan limurtzen ari.

Jakoba Errekondoren kontsultategia

Galdetu Jakoba Errekondori
Kala bat orain zatitu?
2024-12-24 11:39 | Olatz

Lorontzi batean dudan kala bat zatitu nahi dut, beste lorontzi batean ere jartzeko. Hori orain, neguan, egiterik ba al dago?


1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2024-12-26 16:22

Ohiko kalak abuztuan banatu eta ugaltzen dira. Orain indarrean dago eta kalte handia egingo zenioke. Onena hurrengo uda arte itxarotea. Beste aukerarik ez baduzu, egin baina kontu handiz egin: lur guztia kontuz kontuz kendu eta lurpeko patatak bere hosto kimu beredeekin banatu eta landatu. Gero toki babesean jarri udaberria iritsi arte. Koloretako kala txikia baldin bada bai. Horiek neguan deskantsuan egoten dira eta orain banatu daiteke.

Gaur arte erantzundakoak (921 galdera-erantzun)

Noiz izango nuke landare berriak sortzeko egunik oberena!!
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-11-15 16:08

Berandu xamar da aldaxkak egiteko. Neguan babesean izateko negutegi edo antzeko tokiren bat izanez gero aurrera, bestela udaberriko izardialdi berriari itxarotea onena. Beti ere ilbehera egunean eta ahal izanez gero sustrai egunean egin. Azaroaren 30 eta abenduaren 1, adibidez. Itsasten laguntzeko ureztatzeko zumearen azal berriarekin eta hostoekin (txiki txiki egin eta uretan beratzen eduki 2-3 egun) edota dilistekin (paper edo oihal hezean ernatu ondoren txikitu eta urarekin nahasi) egindako ura erabili.

Aspaldiko urteetan artoa eta babarruna leku berean ereiten ari gara, 3000 m2 gutxi gora behera. Urtero kriston artoa lortzen dugu, baina azken bi urte hauetan babarrun gutxi. Babarruna jaiotzen da eta sustraia ihartzen edo usteltzen joaten zaio, barrutik hutsa bezala geratzen da, eta landarea ihartu edo batere indarrik gabe geratzen da. Lur saila Añorgan dago, ez da zelaia, urak korritzen du, nahiko lur hondartsua da. Ilada batetik bestera metro bateko tartea uzten dugu eta zuloen artean 70 cm gutxi gora behera. Zulo bakoitzean bi arto ale eta babarrun bakarra botatzen dugu.

Zer gomendatzen diguzu? (kontuan izan 3000 m2-ko soroa beste leku batera eramatea ez zaigula erraza egingo)

3 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-11-13 09:23
Kontatuidazu ongarriketa nola egiten duzuten, edo ez duzuten egiten…
Eta urak korritzen duela hori…
Milesker
Juan Miguel Galatas Etxeberria-ren erantzuna
2021-11-13 09:36

Ardi simaurra berria, ondu gabea, eta ez oso kantitate handian. Zenbat? Ez da erraza esaten. Zortzi traktoreka txiki.

Ura korritzearena, bada aldapa denez ez dela soroa putzu eginda geratzen.
Eskerrik asko
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-11-13 10:12

Ardi simaur berriarena izan daiteke. Babarrunak berez ez du ongarririk behar, baina artoak bai. Berria izanik ontzen den artean hartzitzen ari da eta horrek ez dio batere laguntzen babarrunari. Artoarentzako ongarriketa egiteko ongarri berria baduzu orain eman, beranduenera neguan. Horrela landareak etortzen direnerako ondua egongo da.

Noiz batu behar dira kiwiak?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-11-07 16:48

Kiwia (Actinidia sinensis), gure lurretan ez da arbolean bertan heltzen edo umatzen. Arbolean utziz gero hotz handiak hastean biguintzen hasiko litzateke, baina denak batera, eta konturatzerako usteltzen ere bai. Kiwia jasotzekoe do gordetzeko nahi baduzu ahal den helduena baina izotzak harrapatu gabe batu behar da. Jeneralean urriaren amaieran edo azaroaren erdia aldera. Eta iraupen luzeagoa izan dezaten ilbeheran.

Batutakoan toki ilun, fresko-hotz eta egurastu batean zabal-zabal eginda jarri. Garrantzitsuena hori da: argirik ez hartzea, tenperatura ahl den eta baxuena eta airea berritzea. Gero heldu arazi nahi dituzunean, helduta dagoen beste frutaren batekin (sagar, banana...) ontzi edo poltsa hermetiko batean itxita jar

Noiz landatzen da korostia?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-11-06 19:19
Neguan hostorik galtzen ez duten landareetakoa da gorostia. Horiek landatzeko sasoi onena udaberriaren hasiera da, itsasaldean martxoan eta toki hotzetan baita apirilaren lehen erdian ere.

Kaixo Jakoba, etxeko balkoian urtebete pasatxo duen limoiondo hau daukat (ikusi argazkia). Galdetu nahi nizun batetik, ea noiz aldatu behar nukeen lurrera, eta bestetik, ea aurretik, ondoren, ala noiz txertatu behar dudan. Milesker
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-10-30 18:42

Limoiondoak neguan ez du hostajea galtzen. Horrelakoak udazken hasieran edo udaberriaren hasieran landatu behar dira. Limoiondoa bezalako berozaleak direnak udaberri hasieran hobeto. Martxoaren amaieran edo apirilaren hasieran. Txertatu martxoan adarreko txertoa bada eta begikoa bada uztaila-abuztuan.

Zein diztantziara jarri behar dira?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-10-27 09:59

Horrek esan nahi du oraindik ez duzutela BIZI BARATZEA liburua eskuratu...

Bertan honelaxe dio: errenka artean 25-30 cm eta errenkadaren barruan porrutik porrura 10-15 cm. Zenbat eta tarte handiagoa porruak lodiagoak egingo dira. Tarte estuagoarekin porru meheak baina gehiago.

Intxaurrondo injertatuak landatu nahi ditut piñua botatako lekuan. Viverista batek esan dit agian ez dela ideia ona. Lur azpian geratutako piñuen sustraien onddoen ondorioz edo... ze iritzi duzu?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-10-21 12:10

Nire ustez pinudia izan izanak ez du eraginik. Hori baino garrantzitsuagoa da lurraren izaerak. Lur buztintsu eta astuna bada nik ez nuke intxaurrondorik jarriko. Buztinaren elastizitatearen eraginez sustraiak autsi egiten dira eta zauri horietatik sartuko dira onddoak. Beraz arazoa ez da onddoak bertan izatea (lur guztietan gutxi edo gehiago daudenak) baizik eta zauriak sortzea. Intxaurrondoari urak erraz alde egiten dion lurra gustatzen zaio.

Noiz inausi?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-10-21 12:40

Nik ez nuke inausiko. Inausketa behar bezala egi ezean fruitua atzeratu egingo duzu edota urte bat edo batzuetarako galdu. Inausi ezean landarea sanoago (zauririk gabe) eta loretarako begiak osatzeko indar handiagoz egongo da. Inausita lore eta fruitutarako kemena apaldu eta adar berriak sortuz lehengo forma berrezkuratzeko grina piztuko diozu. Adarren bat kentzea behar beharrezkoa baduzu, enbarazu egiten duelako edo, martxoaren amaiera edo apirila aldera moztu.

Kaixo zein da larrozak eta ortentziak mosteko garaia?

Zure erantzuna espero dut

Eskerrikasko

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-10-10 23:12

Arrosondoak eta hortentsiak inausteko sasoi nagusia otsaila-martxoa da. Abuztua-irailean ere egin daiteke, baina landare berriak sortzeko aldaxkak izateko besterik ez. Udaberrikoa da garai nagusia. Ilbeheran egin beharreko lana da. Landareak non bizi direnaren arabera lehenago edo geroxeago egin. Toki epeletan lehenago eta hotzena geroxeago.

Kaixo egun honetak zeintzuk dira kiwiak, zagarrak eta kalabasak batzeko?

Zure erantzuna espero dut

Eskerrikasko

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-10-10 22:59
Iraupenari begira luzarorako nahi baditugu ilbeheran biltzea komeni da. Urriaren 26tik azaroaren 8 arte. Eguraldiaren arabera lehenago edo beranduago egun tarte horretan. Toki epeletan eta izotz beldurrik ez bada azaroaren 23tik abenduaren 5era arteko ilbeheran ere bai.

Egunon, sagardoa egin nahi degu eta jakin nahi nuke Urrian ze egun diren hoberenak hortarako,

Milla esker, Begoña

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-27 10:40

Urrian 12tik 26ra izango da sasoi onena.
Egun onenak sagarra jasotzeko 12 arratsalde, 13, 21 eta 22.

Egun on

Zer moduz? Arkaitz naiz, Aurtiztik idazten dizut, Itureneko auzotik, Nafarroatik. Duda ttiki bat daukat, aurten baratzean Kakahuetezko kalabazak jarri ditut eta ez dakit noiz bildu behar ditudan. Eskertuko nuke erantzutea, dexente dauzkat eta pena izango zen galtzea.

Eskermila eta segi bixkorrean

Zaindu

Aio

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-16 17:08

Kuia denak jasotzeko bide bera dago: kuia landareari lotzen duen txortena lehortu egin behar da. Txortena ondo lehortua dago kolore berdea erabat galdu eta txortenari berari saihets antzekoak sortzen zaizkionean. Jasotzerakoan ez tiratu, txortenarekin askoz gehiago iraungo du. Moztu txortenaren aurretik eta ondoren landarearen adarra. Ondoren jarri kuiak berotan, egun dezente, barrutik gozatu eta kanpotik zaildu egingo da. Ondoren toki fresko eta ondo haizeberritzen den batean jaso. Azkar jan asmo dituzunak ilgoran bildu, irautekoak, aldiz, ilbeheran. Beste muga bat izotzaldia da. Izotza egingo duen susmoa badezute aurretik jaso.

Zer egin larronsondo honekin?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-14 11:14

Hasteko ezagutu beharko genuke zein eratako arrosondoa den. Igokaria, arrunta, txertatua..

Orokorrean esan daiteke azpitik berritzea komeni dela. Adar zaharren bat behe-behetik moztu eta kimu berri bat sortu dezala. Horrela urtero egin eta urte gutxitan erabat gaztea eta berria den landarea izango duzu. Geratzen dien gainontzeko adarrak ere pixka bat kimatu loraldia biltzeko eta eskuerago, bistaerako izateko.

Kaixo Jakoba, lagun batek orkidea "kume" bat oparitu dit, orain, zuztarra baso bat uretan daukala daukagu, baina zer egin beharko genuke? Orkideentzako lurra erosi, eta zainak bertan lurperatu? Eskerrik asko!
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-12 18:10

Bai diozun eran orkidearentzako berezia den nahasketa jarri ontzi garden batean eta bertan sustraiak sartu. Luzeenak kanpoan utzi daitezke, antzera egiten baitute lana kanpotik...

Kaixo Jakoba, ahuakateondo bat daukat ontzian, eta lurrean aldatzeko garai ona noiz den jakin nahiko nuke. Gipuzkoako kostaldean bizi gara. Zenbat leku behar duen ere jakin nahiko nuke, inguruan beste zeozer jartzekotan kontuan izateko.Eskerrik asko.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-12 18:14

Orain landatu dezakezu. Baina udaberrira arte loreontzian balego bezala ureztatu beharko zenuke, sustrai berri ahulak izango baititu. Beste aukera loreontzian bertan mantendu eta martzoan landatzea da. Tarte handia utzi, oso handia egiten baita eta gero bestela inausi egin nahiko duzu. Tarte handia 8-10 metrokoa, alegia.

Aurten buganbilla honek ez du lorerik eman. Zer egin?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-06 16:26

Argazkian ikusten denez arnasik hartzeko adina hosto ere ez zaio utzi.

Inausketa kriminala egin zaio eta bizirik irauten nahikoa lan badu. Beraz pentsatu loreak emateko moduan... Loreak emateko lehenengo janaria sortu behar du eta hori hostoetan egiten du. Utzi bake-bakean ukitu gabe eta bi edo hirugarren urtean berriro ederki loratuko da. Adarrek enbarazo egiten badute bildu lokarri batekin horma aldera eta kito.

Kaixo Jakoba! Ba al dakizu esaten Zeraingo mandio tabernaren aurrean dagoen arbolatxo zer dan? Horrelako arbolatxo txiki bat behar dut aterki forma hartzen duena eta ahal izatea autoktonoa noski, asko gustatzen zait honako espezie hau eta ea laguntzerik badaukazun, eskerrik asko!

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-06 16:40

Gustu ederra duzu. Neronek ekarri eta landatutakoa da, 1994-95 neguan. Sagarrondo bat da. Barietate negartia da eta txertatua dagoen tokitik hasieran behera ematen ditu adarrak baina gero, indartzean pixka bat gora ere egiten du, 4-4,50 metro arte hazi daiteke. Loraldi zuria du udaberrian eta sagartxo gorriak hostoa eroritakoan ere bertan mantentzen dira, txorien gozagarri. Bere izena Malus x scheideckeri “Red Jade” da, baina normalean Malus “Red Jade” edo “Red Jade” sagarrondoa bezala ezagutzen da mintegietan. Ez da erraza topatzen beraz datorren negu honetan jarri nahi baduzu hasi galdezka...

Euskal jatorriko zenbat tomate barietate daude?
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-10 17:53

Galdera hori zuzen erantzutea ezinezkoa da. Bertokoa edo bertoko jatorria duena zehaztea ezinezkoa da. Landare guztiekin gertatzen dena da prozesu luze bat, urteak eta urteak behar dituena. Denborarekin barietate desberdin bat sortzen eta egonkorzten da. Baina bide horretan barietate izan daitezkeen asko dago. Erantzuna “asko” izan beharko luke. Adibidez begira Nafarroan bertoko barietate tradizionalei buruzko ikerketa hau.

https://www.navarraagraria.com/categories/item/download/37_5f8c2d589ac763ad6d23e29c64f98206

Kaixo Jakoba,
Baserri alboko pagoaren hostoetan koxkor batzuk atera zaizkigu. Zuhaitza itxuraz ondo dago baino ez dakit zerbai egitea komenigarri izango ote den.
Mila esker
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-10 16:31

Pagoaren euliak eragiten duen koxkorra da, Mikiola fagi izena du. Jeneralean ez zaio kaso handiegirik egiten.

Noiz erein nezake illarra, aste honetan badaukat aukera??
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-09-07 16:44

Iraila arriskutsua da ilarra ereiteko. Eguraldi bero samarra egiten badu gaitzak harrapa dezake. Hala ere saioa egin nahi baduzu egin eta zorte on! Hobe urrira itxarotea, hortik atzera nahi duzunean azkenekoak otsaila aldera egiten dira. Beti ilgora eta lore edo fruitu eguna aukeratu behar duzu.

Ilgorak honela izango dira: irailaren 15-28, urriaren 12 (eguerditik)-26, azaroaren 9-22 eta abenduaren 6-19. Fruitu egunak: irailaren 15, 16(goiza), 23(arratsaldea), 24 eta 25 (goiza); urriaren 12, 13, 21 eta 22; azaroaren 9 eta 17 (arratsaldea); abenduaren 6, 7(goiza), 14 eta 15.

Zer egin gaitz honekin? Landare guztia kutsatzen du.
1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-08-29 22:33
Lasai Arantza, ez da gaitza, iturri-belarrak ugaltzeko erabiltzen dituen esporak hazteko guneak dira. Oso ondo bizi denaren seinale!

Kaixo,
Duela hilabete batzuk zalantza batekin idatzi genizun, bertako 700 haritz landatzeko asmoa genuelako. Lan ona egin genuen eta egun 500 oraindik bizirik daude. Intxaurrondoaren inguruko artikulu bat irakurri dizugu eta bildurra sartu zaigu. Haritza landatuta dugun sailean hiru intxaurrondo ditugu, kaltegarria izan daiteke?
3 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-08-20 10:41

Kaixo Ainhoa. 

Intxaurrondoak eta haritzak zer tarte dute? Zein tamainako intxaurrondoak dira?
Milesker
jakoba
Ainhoa-ren erantzuna
2021-08-20 18:34

Kaixo

Eskerrik asko erantzunagatik! 4 x 4 metroko tartea dago landareen artean.

Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-08-21 22:34

Nik ez nuke ardura berezirik izango. Intxaurrondoarekin batera haziko dira haritzak eta ohituko dira. Intxaurrondo handiak balira haritz txikiei kalte egingo liekete, baina biak batera hazita arazorik ez dut ikusten

Atsaldeon Jakoba.

2 zugaitz intxaur edade berekoak. Bat, batean ikustezu ihartuta, enborrean lur azalan contra kostra zuria. Ze gaxotasun klase izanditeke ? Eskerrikasko.

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-08-24 11:15

Orain ebaki ondoren garbi ikustend a aspaldiko arazoren bat edo batzuk izan direla hor. Adibidez gainean duten plaza antzeko horri eusten dion horma intxaurrondoak hor zirela egin al zen? Horrek kalte handia sor dezake. Inaustekarik izan al zuen? Ebakietatik ura erraz hartzen du intxaurrondoak eta bihotza usteltzea etorri daiteke. Horrekin batera urarekin gaitzak ere ziztu bizian sartzen zaizkio, beste zuhaitz askori baino errazago... Aldamenekoak ondo irauteko kontuz inguruan zama jartzearekin. Ohol kastillo hori da adibide garbia. Horrelakorik ez jarri intxaurrondoaren bueloaren parean; gainontzean sustraiak ito, usteldu eta gaitzak hortik ere sar daitezke.

Kaixo berriro

Ahaztuta neukal galdera bat, urritzaren egurrak sutarako balio du?

Esker mila berriro.

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-08-23 14:23

Bai noski, balio du bai. Neguko ilbeheran bota.

Arratsaldeon Jakoba.

Lehenengo gauza barkamena Feizbuketit aurretik idatzi izana. Eta, gaiaraz joanta; Eremu bat erosi dut (4000m2), eta dana urritzaz beteta dago. Hiru/lau metrora bat dago. Garai batean oilotegi bat zegoen eta haiei babesa emateko zen. Orain basoa jarri nahi dut, bainan, beste zuhaitz motatakoak ere jarri nahi nituzke. 

Terrenoa Hondarribian dago, eta hegomendebalde aldera ematen du. 

Gustatuko litzaidake urritz asko moztea, eta era berean, beste zuhaitz batzuk jartzea (lizarrak, aritzak, intxaurrak, gaztainak.....). Galdera da, noiz da garai hoberena mozteko hauek (urritzak), noiz den garai hoberena geratzen diren urritzei kimaketa egitea, eta zein distantzia den egokiena zuhaitzetik zuhaitzera.

 Erantzuna iritxi baino lehenago, eta barkamena eskaeraren ondoren, eskerrak emateko garai iritxi da.

Esker mila Jakoba.

1 erantzun | Zeuk erantzun
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2021-08-23 14:21

Moztu nahi dituzun hurritzen egurra baliatzeko asmoa baduzu abendua, urtarrila eta otsaileko ilbeherak onenak. Kimatzeko sasoia izerdi berria abiatzen denean da: alde horretan otailean eta martxoan, ilbeheran. Zuhaitzetik zuhaitzerako tartea zein espezie direnaren arabera, baina 4 metro inguru utziko nuke nik eta batzuk koxkortu ahala moztu, egurretarako, eta gainontzekoei tarte handiagoa utzi.

Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

Bidelagun

Fede Pacha&Co
gora