Orri erortze, gari ereite.

Liburuak eta haziak, aberastasun publiko

Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak, eta ideia berak kudeatzen duen liburutegira eramatea pentsatu zuen. Bertako haziak gordetzeko eta hartzeko txoko bat jarri dute liburutegian, edonoren eskura. Liburuak bezala, erabiltzaileek, nahi dituzten haziak har ditzakete etxean erein eta ugaltzeko.

Garazi Zabaleta
Garazi Zabaleta

2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.


2024ko martxoaren 25a
Argazkia: Goiena.
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

“Egitasmo honen bidez, jendeak bertako barietateen haziak eskura izateko gune bat sortu nahi dugu, baita trukerako espazioa bultzatzea ere”, azaldu du Leturiak. Clara Flamariquerekin, Nafarroako Hazien Liburutegiko koordinatzailearekin, harremanetan egon da liburuzaina, hango eredua herrirako baliagarri izanen zelakoan. Gipuzkoan ez du antzeko ekimenik ezagutzen, baina, nork daki, inguruan horrelako gehiago pizteko akuilu izan daiteke Antzuolakoa.

Proiektua herriratzeko asmoz, Lehen Hezkuntzako 6. mailako ikasleek egin dute haziak gordetzeko armairutxoa, arotzaren laguntzarekin. Bertan, Aleka elkarteko haziak jarri dituzte momentuz eskuragarri; Euskal Herriko baserritar agroekologikoek ekoitzitako haziak. Eta haziak dituzten herritarrei gonbidapena luzatu diete, gordeta dituzten haziak bertara eramateko.

Hazien armairuaz gain, ezagutzen elkartrukea

Bertako haziak eskuragarri jartzea eta elkartrukatzea bada zerbait, baina, gaian gehiago sakontzea garrantzitsua da liburuzainaren ustez. Horregatik, hazien ugalketari buruzko tailerra antolatu zuten liburutegitik: “Egitasmoaren helburua ziklikoa izatea da, alegia, haziak hartzen dituen pertsona horiek jakitea horiek ugaltzen, eta bueltan hazi batzuk liburutegira ekartzea”. Donostiako Haziera fundazioko Marc Badalekin antolatu zuten hazien ugalketa tailerra. Azaroan, bigarren formazio saioa eginen dute, kasu honetan, hazien garbiketari eta biltegiratzeari lotutakoa, eta aurrerago, nekazaritzarekin lotutako ekimen gehiago etorriko dira.

Duela aste gutxi abiatutako bidea da Antzuolako liburutegiarena baina, momentuz, erantzun polita jasotzen ari da ekimena. Herriko kontsumo taldeko kideak eta ekoizleak bidelagun ditu, gainera. “Badirudi liburuek eta haziek ez dutela loturarik, baina haziak eta horien inguruko jakintza ere gure kulturaren parte direla azaltzean, jendeak azkar ulertzen du proiektua”, amaitu du.

Udaberriko festa, agroekologia ospatzeko
2025-05-05 | Garazi Zabaleta
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko... (+)
Alpeetako hegoaldetik Nafarroa Beherera, abeltzaintza estentsibo eta dibertsifikatuarekin
2025-04-28 | Garazi Zabaleta
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin... (+)
Konbutxa eta hartzituak bizibide
2025-04-14 | Garazi Zabaleta
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean... (+)
Pilotako esparatrapu hondakinetatik papera
2025-04-13 | Garazi Zabaleta
Lehengai anitzekin papera egitea dute urteroko erronka Tolosako Lanbide Heziketako Ikastetxe Integratuko kimika industrialeko ikasleek: platano azalekin, orburuekin, lastoarekin, iratzearekin nahiz bakero zaharrekin egin dituzte... (+)
Lursail txikian eta inbertsio erraldoirik gabe garatu daitezkeen proiektu agroekologikoak
2025-04-07 | Garazi Zabaleta
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan... (+)
gora