Otsailean tximeleta baino, otsoa ardi artean ikusi nahiago.

Liburuak eta haziak, aberastasun publiko

Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak, eta ideia berak kudeatzen duen liburutegira eramatea pentsatu zuen. Bertako haziak gordetzeko eta hartzeko txoko bat jarri dute liburutegian, edonoren eskura. Liburuak bezala, erabiltzaileek, nahi dituzten haziak har ditzakete etxean erein eta ugaltzeko.

Garazi Zabaleta
Garazi Zabaleta

2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.


2024ko martxoaren 25a
Argazkia: Goiena.
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

“Egitasmo honen bidez, jendeak bertako barietateen haziak eskura izateko gune bat sortu nahi dugu, baita trukerako espazioa bultzatzea ere”, azaldu du Leturiak. Clara Flamariquerekin, Nafarroako Hazien Liburutegiko koordinatzailearekin, harremanetan egon da liburuzaina, hango eredua herrirako baliagarri izanen zelakoan. Gipuzkoan ez du antzeko ekimenik ezagutzen, baina, nork daki, inguruan horrelako gehiago pizteko akuilu izan daiteke Antzuolakoa.

Proiektua herriratzeko asmoz, Lehen Hezkuntzako 6. mailako ikasleek egin dute haziak gordetzeko armairutxoa, arotzaren laguntzarekin. Bertan, Aleka elkarteko haziak jarri dituzte momentuz eskuragarri; Euskal Herriko baserritar agroekologikoek ekoitzitako haziak. Eta haziak dituzten herritarrei gonbidapena luzatu diete, gordeta dituzten haziak bertara eramateko.

Hazien armairuaz gain, ezagutzen elkartrukea

Bertako haziak eskuragarri jartzea eta elkartrukatzea bada zerbait, baina, gaian gehiago sakontzea garrantzitsua da liburuzainaren ustez. Horregatik, hazien ugalketari buruzko tailerra antolatu zuten liburutegitik: “Egitasmoaren helburua ziklikoa izatea da, alegia, haziak hartzen dituen pertsona horiek jakitea horiek ugaltzen, eta bueltan hazi batzuk liburutegira ekartzea”. Donostiako Haziera fundazioko Marc Badalekin antolatu zuten hazien ugalketa tailerra. Azaroan, bigarren formazio saioa eginen dute, kasu honetan, hazien garbiketari eta biltegiratzeari lotutakoa, eta aurrerago, nekazaritzarekin lotutako ekimen gehiago etorriko dira.

Duela aste gutxi abiatutako bidea da Antzuolako liburutegiarena baina, momentuz, erantzun polita jasotzen ari da ekimena. Herriko kontsumo taldeko kideak eta ekoizleak bidelagun ditu, gainera. “Badirudi liburuek eta haziek ez dutela loturarik, baina haziak eta horien inguruko jakintza ere gure kulturaren parte direla azaltzean, jendeak azkar ulertzen du proiektua”, amaitu du.

Iruñetik artzain eskolara, eta handik Otsagabira artaldea osatzera
2025-09-15 | Garazi Zabaleta
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du... (+)
Lursail bakoitzak bere arnoa
2025-09-08 | Garazi Zabaleta
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu... (+)
Artzainen hurrengo belaunaldiaren bila
2025-09-01 | Garazi Zabaleta
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela... (+)
Aurtengo hamabi plazak
2025-07-28 | Garazi Zabaleta
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko... (+)
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen
2025-07-27 | Garazi Zabaleta
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu... (+)
gora