Maiatz lore, lore eta lore.

Bekaizkeria zelatatzen

Zer ote da ondamua edo bekaitza? Ibon Sarasola Errazkinek bere Zehazki hiztegian dioen eran, behe mailan hitz eginez, “inbidia”. Zer ote da “inbidia”? Jakin nahi al duzu? Dagoeneko bekaitza zer den ez badakizu, erraz asko ikasiko duzu. Adi landareei.

Jakoba Errekondo
Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea


2023ko urriaren 30a
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

Etxeko atarian jarri landare hauek, loreontzian edo lurrean, nahi duzun eran: ereinotza (erramua, Laurus nobilis), ilena (aingeru-lorea, baltsamo-belarra edo errotapitxila, Calendula officinalis), erromeroa (erromania, arramania, erramunia, izkaro, izintza, eremule, Rosmarinus officinalis), izpilikua (bezien, belatxeta, belar xut, erreiporru, Lavandula spp.), bortusaia (arruda, arruta, albortusai, boskoitz, erruda usaindun, esker-belarra, moskatxa, Ruta graveolens) eta kaktusak; azken horietatik aukera bada, nahi duzuna jarri.

Landare horiek denek lan dotorea egingo dute zure etxeko sarreran: garbitasuna! Zurekin bekaizkerian dabilen jendea uxatuko dute. Sorgin batek esana. Eta niri horrelako gauzak frogatzea gustatzen, zer egingo zaio! Zuri luzatzen dizut proposamena, zuei: batzuek sei landareak, denak jarri. Beste batzuek landare bakarra, edo parea, hirukoa, boskotea… Eta sorginaren esana egia den ikusi. Honezkero zure inguruan bekaizkeria badabilela ederki asko jakingo duzu. Landareak jartzen dituzunetik atzera nor atzeratzen den eta lehen baino urriago azaltzen den zelatatzea nahikoa duzu bekaizkeria zer den ezagutzeko: lagun hori. Uste gutxiena duzuna izan daiteke, izan ere bekaizkeriak zenbat aieka eta eskola, zenbat adar ditu. Eta jakinaren gainean izango zarenez, lasai hartu eta apareju hori zein adarretakoa den zehaztera jar zaitezke. Ez da erraza, sotiltasunetik egiteko lana da, zentzumenak zorroztu eta ea zer atarramendu ateratzen duzun. Hona bekaizkeriaren arbolaren adar gutxi batzuk: inbidia bera, lehiakarra, jeloisgoa, inartxia, garramura, ezinikusia, antsia, enbeia, espatsua, eztarrigaitza, txibezkeria, mardakeria eta txutxua.

Ereinotzak aintza, loria, ospea, omena, handia eta hotsandia izan nahi duena ezagutzen lagunduko dizu. Ilenak maitasunaren penak eta tristurak dakartza, kontuz ilenak uxatu duenarekin… Fideltasunetik bekaitza garatu al daiteke? Bai? Hori uxatuko du ba erromeroak. Izpilikuak jabalaldian soseguzko pairakortasunez bekaitza bizitzen duena urrunduko dizu. Bortusai indartsuak pentsakizun eta gogamen ezkorreneko jendea aldenduko du. Kaktusek, berriz, zure zori ona eta goraldia ezin eraman dutenak alboratuko dituzte. Sorginak hala dio. Baita uxatutakoa agurtzeko, bekaitzaren adar bati helduta oihu egiteko ere: “Txutxu egin dagizula”. 

Hazi batetik mundu guztiak
2025-05-05 | Jakoba Errekondo
Lagun asko dut. Ezagutzen ditudanetatik hegalari jendea da mordoxka bat. Duela hiru bat urte, horietako baten bisita izan nuen; ez dut gogoan nor zen. Antxeta... (+)
Egurra diamantea baino arraroagoa da
2025-04-28 | Jakoba Errekondo
Egurra diamanteak baino arraroagoa, bakanagoa da. Bai, unibertsoan errazagoa da diamanteak topatzea egurra baino. (+)
Bizi Baratzearen lurreko ekosistema oparoa
2025-04-14 | Jakoba Errekondo
Apirilak asaba zaharrengana garamatza. Apirila urte osoaren gakoa izango da. Lurrak antolatzea, ongarriketa osatzea, haziak plantatzea, pardak, makilak, sareak, lokarriak atontzea… Hamaikatxo lan bada, sasoi... (+)
Ustezko nekazaritza eta lur lantzea
2025-04-07 | Jakoba Errekondo
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta... (+)
Ohea berotzearen teknika
2025-03-31 | Jakoba Errekondo
Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau... (+)
gora