Negua eguzkitsu, ondoko uda euritsu.

Tokiko laborantzarako eta mendien kudeaketarako elkarte berria Baiguran

Gure Gain elkartea sortu berri dute Ipar Euskal Herriko Baigura eskualdean, mendiaren kudeaketari eta laborarien beharrei begira, proiektu amankomunak eta elkarlana sustatzeko. Zortzi herri batu dira elkartean: Luhuso, Makea, Lekorne, Heleta, Irisarri, Ortzaize, Arrosa eta Bidarrai. “Mendiaren kudeatzeko badira hainbat sindikatu eta elkarte Xiberoan, Garazin eta Baigorrin. Hemen, gure zortzi herri horien artean diren mendi ertain horietan, deus ez zen”, esan zuen Jeff Mateo Ortzaizeko hautetsiak Euskal Irratietan. Hutsune hori betetzeko asmoz abiatu dute proiektua.

Garazi Zabaleta
Garazi Zabaleta

2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.


2023ko urriaren 16a
Argazkia: Euskal Irratiak.
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

AFPak –Mendiko Lur Funtsak– baziren martxan elkarteko zenbait herritan lehenagotik, baina nor bere herriko mendiaren kudeaketara mugatzen ziren gehienak. Bidarraiko, Arrosako eta Makeako AFPek elkarrekin egiten zuten lan, dena den, eta bazuten animatzaile bat lanean. “AFPen ahalmena mendien kudeaketara mugatzen da. Laborantzari dagokion alde ekonomikoa garatzeko, adibidez, ez dute konpetentziarik”, azaldu du Mateok. 340 etxalde inguru dauden eskualdean, laborari guztien arazoak direnei erantzuna emateko tresna bateratuak sortzea beharrezkoa zela ikusi zuten, eta horiek bultzatzea da elkartearen asmoa.

Lana aurrera eramateko eta administrazio kontseiluaren gogoetetatik proiektu desberdinak abian jartzeko, animatzaile bat izanen dute taldean, eta laborariendako eta laborarien ondoan eginen du lan pertsona horrek. Zeintzuk dira laborarien arazo edo hutsune amankomun nagusiak? Zortzi herrietako laborariei inkesta pasatu diete, behar nagusiak identifikatzeko. Anne Marie Sabarots Bidarraiko hautetsiak, horrela azaldu zuen Euskal Irratietako elkarrizketan: “Lehen proiektua lan partekatuarena izan da, eta erosketa amankomunen eta saltokiaren inguruan ere atera dira beharrak”.

Laborarien arteko loturak josten

Proiektu kolektiboak bultzatuko ditu Gure Gain elkarteak. Arestian aipatutako lan partekatuaren kasuan, adibidez, etxalde bakoitzak bere langile propioa izateko nahikoa ahalmen izan ez arren, etxaldeen multzoak egin dituzte, langile bat taldean hartzeko. “Elkartearen lana da laborarien arteko lotura eta sarea egitea”, azaldu zuen Sabarotsek Kanalduden. Bazkak elkarrekin erostea edo transformazio gune amankomuna martxan jartzeko asmoa dira beste adibide batzuk. Eta, saretze eta elkarlan horretarako, aliatu dituzte laborantzaren bueltako beste elkarte batzuk, Euskal Herriko Laborantza Ganbara kasu.

Urriaren 7an egin zuten Arrosan elkartearen aurkezpen festa. Mahai ingurua, zikiro jatea, jokoak eta kontzertua izan zituzten, besteak beste. Behin martxan jarrita, eta Sabarotsek argitu bezala, ”xinaurri lana” eginen du elkarte berriak.

“Administrazioak egiten ez duenez, guk bultzatu dugu hiltegi proiektua”
2025-05-26 | Garazi Zabaleta
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak... (+)
Sitsak munduko ezpel baso handiena suntsitu ez dezan
2025-05-19 | Garazi Zabaleta
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten... (+)
Ekoizle txikiei arnas emateko lanpostu publikoa Debagoienan
2025-05-12 | Garazi Zabaleta
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta... (+)
Udaberriko festa, agroekologia ospatzeko
2025-05-05 | Garazi Zabaleta
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko... (+)
Alpeetako hegoaldetik Nafarroa Beherera, abeltzaintza estentsibo eta dibertsifikatuarekin
2025-04-28 | Garazi Zabaleta
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin... (+)
gora