Jon García, amiantoen biktimen elkarteen federazioko kidea, Espainiako Kongresuaren atarian. Argazkia: EH Bildu

EAJren ekimenez, amiantoaren gaia berriz ere Espainiako Kongresuan eztabaidatu dute. 2022an onartu zuten gai kutsagarri horrek sorturiko kalteak konpentsatzeko funtsaren legea, baina behin onartuta, Espainiako Gobernuak ez du garatu eta ez du diruz hornitu funtsa.

Kongresuan indar politiko guztiek berriz ere eskatu diote Espainiako Gobernuari legeak aurreikusten duen araudia onartu dezala, biktimen elkarteek eta sindikatuek aurkezturiko helegiteak onartu ditzala, eta aurrekontuetan kontuan eduki dezala funts hori. "Legeak aitortza eta erreparazioa ekartzen ditu. Baina tamalez, erreparazio hori oraindik ikusteke dago", esan du Idoia Sagastizabal EAJko parlamentariak ekimena aurkeztean.

Espainiako Gobernuaren "zor historikoa"

Joan den otsailean Sumar, EAJ, ERC, Junts, Podemos, Coalición Canaria, BNG eta EH Bilduko parlamentariek gutuna bidali zioten gobernuari, 2022ko legea ezartzeko pausoak eman zitzala eskatzeko. "Espainiako Gobernuak zor historiko bat dauka amiantoaren biktimekin, asko zelako egin zezakeena, baina ez zuen egin. Askotan beste aldera begiratu zuten", azaldu du Oskar Matute EH Bilduko eledunak.

Amiantoak biriketako minbizia, mesoteliomak eta asbestosia sortzen dituela jakina zen duela hamarkada asko, baina Espainiako Estatuan ez zen bere erabilera 2002. urtera arte debekatu, ordurako Europako herrialde ugaritan aspaldi debekaturik egon arren. LAB sindikatuaren arabera, baliteke Euskal Herrian 6.000 eta 10.000 lagun hiltzea gai kutsagarri hori arnastearen ondorioz.

PSOE: "Prozedura bidean dago"

Talde sozialistako parlamentari Maria Luisa Garcíak Sánchezen gobernuaren izenean azaldu du biktimentzako diru-funtsa aitortzen duen errege dekretu proiektua "bere prozedura bidean" dagoela. Erkidegoetako ekarpenak aztertzen ari direla gaineratu du Garcíak, "norman kontuan hartu eta horrela tramitazioarekin aurrera egin ahal izateko".

Parlamentari sozialistak Alderdi Popularreko kideei "erantzukizunez" aritzeko eskatu die, bestalde. "Jende askok gehiegi dauka jokoan, baita erkidego eta udal askok ere, zuek agintzen dituzuenak barne, gehiegi. Zehazki, 12.000 milioi daude jokoan", esan du –Espainiako Gobernuaren "bide fiskala" deituriko ekimenari ez diotela babesik eman egotzi die horrela popularrei–.

Bere azalpenaren amaieran Garcíak gogorarazi du PSE-EE izan zela EAEko legebiltzarrean funtsa sortzeko legeari "erabateko bultzada" eman ziona.

Biktimak: "Bitartean jendea hiltzen ari da"

Euskadi Irratian Fedavica Biktimen Elkarteen Federazioko kide Jon Garcíak azaldu du PSOEk Espainiako Kongresuan EAJren ekimenari baietza emanda ere, biktimek ez dutela "itxaropen" handirik bere jarrerarekiko, azken bi urteetan egin duena ikusita.

Hala, biktimen ordezkariak "kezka" agertu du, eta esan du legea geldi dagoen bitartean "jendea hiltzen" ari dela. Hego Euskal Herrian, Asviamie biktimen elkartearen arabera jadanik hamahiru dira aurten amiantoarengatik hildakoak.

Garcíaren esanetan, funtsak ekarriko luke biktimek ez igaro behar izatea “beste kalbario bat” auzitegi eta prozesu judizialetan, konpentsazio bat lortzeko.