Asteroko buletina
Intxaur urte, arto urte

Zuku eta marmelada ekologikoak, hamaika zaporetakoak

Familiako baserriari jarraipena emateko apustua egin zuen 2000. urte inguruan Mikel Kormenzana urduñarrak, unibertsitateko ikasketak amaitu eta gero. “Esne behiak zeuden lehen gure baserrian, baina ni sartzean familiako abentura batzuk berreskuratzeko erabakia hartu nuen”, azaldu du. Zein zen familiako abentura hori? Bada, fruta arbolei berriz ekitea. Izan ere, amona bere garaian asko aritzen omen zen fruta arbolak lantzen, eta bide hori berriz jorratzen hastea izan zen erreleboaren gakoetako bat. Hurrengo urteetan, esne ekoizpena pixkanaka alde batera utzi eta zukua eta marmelada ekoizteari ekin zioten Tologorrin. Haragitarako behiak ere mantendu dituzte, dena den.

Garazi Zabaleta
Garazi Zabaleta

2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.


2023ko irailaren 04a

“Inguru hauetan lehen arbola asko zeuden, eta justu ni hasi nintzen urte horietan baziren Urduñan baratze batzuk fruta arbola askorekin, baina bertan etxebizitzak egin behar zituzten, eta hango barietateak atera genituen mantendu ahal izateko”, gogoratu du Kormenzanak. Zukuak eta marmeladak egiteko darabilten fruta gehiena etxekoa dute: gerezia, okarana, sagarra, madaria, zitrikoak, fruitu gorriak… Ez dute azalera oso handia lantzen, baina barietate handia dute. “Gure estrategia ez da inoiz izan asko egitea, baizik eta barietate handia eskaintzea”, gehitu du.

Fruta arbola gehienak baserrian bertan dituzte, baina zitrikoen eta fruitu tropikalen kasuan, Ean dute ekoizpena, lagun batzuek utzitako lurretan. “Erabiltzen ditugun lehengaien zatirik handiena gurea da, etxekoa, baina hemen ematen ez duten arbolen kasuan, ahabia edo kiwia adibidez, Euskal Herriko beste ekoizle batzuei hartzen diegu”, azaldu du. Ekoizpen osoa eredu ekologikoan egiten dute.

Eraldaketarako gune kolektiboa

Ekoizpen ekologikoan jende askorik ez zen ari Kormenzanak proiektua abiatu zuen garaian, eta produktuak eraldatzeko obradore txikia jarri zuen martxan hasiera hartan. 2010ean, ordea, ekologikoan ari ziren inguruko beste lau baserritarrekin batu eta obradorean elkartea sortu zuten: Ekotarro izena du egitasmoak. Herrian bertan beste ekoizleekin sortutako sare horretaz gain, bestelakoetan ere parte hartzen du Tologorrik, Nekasarean, EHNE sindikatuan, EHKOlektiboan eta Bizilurren, besteak beste. “Nekazaritzari lotutako mugimenduetan egotea garrantzitsua da guretzat”, dio.

Salmenta zuzena egiten du urduñarrak, eta azoketan saltzen du ia guztia. Ekoizpenaz eta salmentaz gain, bestelako ekimenak ere egiten dituzte Tologorrin. Baserrian bisitak maiz antolatzen dituzte inguruko eskolekin edo udalekuekin, eta COVID-19 garaian gosari agroekologikoak egiten zituztela kontatu du. “Lehen ekologikoaz hitz egitean jendeak arraro begiratzen zigun, baina orain nabaritzen da leku batzuetan kontzientzia sortzen ari dela. Oraindik asko dago egiteko, baina tira, hasi ginenean baino hobeki ikusten dut egoera”.

“Iparraldeko mintegi txikion elkargunea sortzea izan da ekimenaren helburua”
2023-12-04 | Garazi Zabaleta
Azaroaren 26an ospatu zuten Biriatun lehenbizikoz Arbolaren Besta. Audrey Hoc eta Aimar Rordriguezek bultzatu dute eguna, hango udalarekin elkarlanean. Aurtengoak formatu xumea izan arren, besta... (+)
“Zerealen arbasoa da espelta txikia, baina gure inguruan oso gutxi ezagutzen da”
2023-11-27 | Garazi Zabaleta
Neolitotik datorren zereala izan arren, apenas ezagutzen da gure inguruan gaur egun espelta txikia (Triticum monococcum). “Nekazaritza sortu zenean, ereiten hasi ziren lehen zereala izan... (+)
Agroerresistentzia okupatutako lurraldeetatik
2023-11-20 | Garazi Zabaleta
Elikadura burujabetzaren aldeko mugimendua autodeterminazioaren aldeko borrokarekin zuzenean lotua egon da eta dago Palestinan. 1948an Israel kolonizazio prozesuarekin hasi zenetik, milaka izan dira haien lurretatik... (+)
Gaztaina biziarazteko ekimen kolektiboa Iparraldean
2023-11-13 | Garazi Zabaleta
Gaztaina berreskuratzeko eta eraldatzeko proiektua esku artean du Gilles Texier urepeldarrak duela zenbait urtetik. Aldi bat kanpoan eman eta gero, duela hamar urte bueltatu zen... (+)
Zergatik ez erabili sendabelarrak animaliekin?
2023-11-06 | Garazi Zabaleta
Irailaren bukaeran sendabelarren inguruko formakuntza berezia egin zuten Azpeitiko Azoka plazan. Azken urteotan sendabelarren inguruko interesa, ezagutza eta horien erabilera handitzen ari badira ere, abeltzaintzan... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

OlatuKoop

Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.

BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.

gora