Uztailean ihurtzuri, mahats nasai guri

“Urtez urte olagarroa gutxitu egin da, zerbait gertatzen da itsasoko urarekin, hori argi da”

Manuela Jauregi arrantzalea da eta duela 25 urtetik hona, bere senarrarekin batera olagarroa eta eguneko arraina harrapatzen aritzen da Getarian, Manuela itsasontzian. Mattin Jauregirekin mintzatu da ontzi barrutik, eta azken urteetan sumatu dituen aldaketak azaldu ditu.


2024ko ekainaren 07a
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

25 urtean bizimodua atera ahal izan dutela azaldu du Jauregik: "Getarian arrantza giroa dago, jatetxe onak ere bai, leku estrategikoa da eta gustatzen zaigu mundu hau". Bere amona Manuelaren omenez jarri dio izena itsasontziari: "Baserritarra zen, emakume langilea", nabarmendu du.

Olagarroa arrantzatzeko teknika azaldu du Jauregik: otarretan harrapatzen dute, arroketako arrantza da eta uda hasieran eta udazkenean egin izan dute eguneko arrantza hori. Gero eta olagarro gutxiago dagoela ohartarazi du: "Konturatu gara urtez urte gutxitzen joan dela, ez dakigu zergatik. Zerbait gertatzen da itsasoan, argi da. Gehien bat bost urtetik hona nabaritu dut itsasoak eduki duen aldaketa. Ez naiz biologoa, ez dakit gai horietan, baina guk ikusten duguna da aldaketa egon dela urarekin. Ez dakigu nondik doan arazoa baina arazo bat dagoela eta latza, bai".

Olagarroa jateko ohitura azken urteetan zabaldu dela kontatu du. Jaten den guzti horretatik eurek harrapatzen dutena "portzentaje oso txikia" dela adierazi du eta oso leku zehatzetan saltzen dutela, inguruko jatetxeetan, bertako produktua erosten dutenetan. Hemen jaten dugun olagarro gehiena kanpotik dator: Marokotik eta abar.

Garai batean portuan bertan saltzen zuten egunean arrantzatutako arrain gehiena: "Ohitura hori bazegoen, inguruko jendea gerturatzen zen eta eguneko arrain freskoa bertan saltzen zen. Orain arazo asko daude gauza horiek egiteko, lizentziak, Sanidadea, baimenak...". Zuzeneko salmenta hori desagertu egin da eta Jauregik jatetxeei saltzen die arrantzatutakoa.

Atzetik ez du erreleborik ikusten arrantzan: "Jendea jada ez dago arrantzarako prest. Ikuspuntua aldatu egin da. Jendea ari da erretiroa hartzen (itsasoan lehenxeago egiten da zeren bizimodua gogorra da eta pertsona gastatu egiten da) eta pixkanaka pixkanaka, ba, arrantzaleok desagertzen joango gara". Beste baldintza batzuk balira lanerako, jendea animatuko litzatekeela esan du: "Batetik ez dago arrantzarik eta bestetik egoera honekin, normala da inor ez animatzea jarraitzera".

Eurek ere beren jarduna murriztu behar izan dute: lehen bost astegunetan ateratzen ziren eta orain bostetik hirutan. Beste bi egunetan "lehorreko lanak" egiten dituzte: sareak josi, otarrak konpondu... "Lanak itsasontziak asko ditu", esan du Jauregik. Eta ez omen die merezi egunero irtetea, gasoila eta gainerako gastuak murriztea erabaki dute, "eta horrekin, aurrera jarraitzea".

Garoak baserrietan eta herri lurretan izan duen garrantzia azaltzen duen liburua aurkeztu dute
2025-10-15 | Estitxu Eizagirre
Iñistorketan: Iratzearen kultura Urumea bailaran paisaia, ondarea eta memoria liburua aurkeztu berri dute Iñaki Sanz Azkue biologoak, Josu Narbarte arkeologoak, Maite Errarte etnografoak eta Suberri Matelo... (+)
"Amari eta lurrari eman egin behar zaie lehenengo, gero eurek eman dezaten"
2025-10-14 | Estitxu Eizagirre
Herriko arkupea jendez bete-bete eginda aurkeztu zen urriaren 10ean Muxikan Bizitza baten txatalak. Andre bat lurrari emana liburua. Feli Madariagarenak dira liburuak kontatzen dituen bizitzako... (+)
“Jaten ditugun onddo espezie gehienak gordinik toxikoak dira, adibidez, shiitakea”
2025-10-12 | Estitxu Eizagirre
Udazkenean zentzumen guztiak erne dituztela joaten dira onddo biltzaileak mendira. "Hau jangarria ote da, edo toxikoa?", horra onddoen erreinuko ale bakoitzaren aurrean egiten duten galdera.... (+)
Baserrien erreleboa, ahuakateak eta onddoak Bizi Baratzea Orriaren 3. zenbakian
2025-09-22 | Estitxu Eizagirre
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek. (+)
"Azokako mahaiaren bestaldetik desprezioa ikusten da, asko"
2025-09-10 | Estitxu Eizagirre
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik... (+)
gora