Astelehenero 8:00etan zure epostan
Umetan aitarekin ikasi zuen Unai Zabala Zubelzu txaramarrak hurritz makilak egiten. “Perretxikotara joaten ginen bezala, makilak egitera ere ateratzen ginela gogoratzen dut, hamar bat urte nituela edo hasi izan nintzen”, dio. Urteekin, aitak jarduna utzi zuen, baina berak segida ematea erabaki zuen. 26 urteko gazteak sare sozialen bidez zabaldu du proiektua, Euskal Herriko Hurritz Makil Tradizionalak izenarekin, eta azaldu duenez, jende askok erosten dizkio makilak kontu horretatik. Bakarrik aritzen da, baina aitaren laguntza ere jasotzen du.
2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.
Urritzaren ezaugarri horiek nabarmendu ditu Zabalak: makila gogorrak ateratzen direla bere zuretik, baina, aldi berean, malgutasuna ere badutela. “Malgutasun hori ez balu, puskatu egingo litzateke”, gehitu du. Makilak egiteko beste zuhaitz batzuen zura ere erabili izan da, gorostiarena, adibidez. Babestutako zuhaitza da, ordea, eta gipuzkoarrak nahiago izan du beti hurritza erabili. “Honezkero ezagunak ditut hurritzak dauden inguruak; askotan iristeko toki zailak izaten dira”, aipatu du. Mozteko garaiak garrantzia handia duela gaineratu du gazteak: urritik otsailera artean moztu behar direla dio, baina ilberri dagoenean bakarrik. “Garai txarrean botaz gero ez du balio, arazo asko izaten ditu, pipiak jotzen du…”.
Zabalak dioenez, toki zailetan egonda ere, moztea izaten da lanik errazena. “Makila sail bat egiten dut normalean, toki txarretan egoten dira, eta kotxera eramatea ederki kostatzen da”. Behin etxera eramanda, lehortzen uzten ditu, hiru hilabetetik gora. “Denbora luzez utzi behar dira lehortzen, hezetasuna badute ez baitira zuzentzen”. Hain zuzen, horixe da hurrengo lana: jatorrizko forma zuzentzea. Horretarako, burdinazko hodi bati ongi lotuta edukitzen ditu lau bat hilabetez.
Gaur egun mendian ibiltzeko metalezko bastoiak erabiltzen ditu jende gehienak, baina baserriaren bueltako jende askok makilei eusten diela uste du gazte gipuzkoarrak, eta aziendarekin ere asko erabiltzen dela. Etxean beti erabili den erreminta izanik, mantendu egin nahi du gazteak. “Niri asko gustatzen zait, eta inork egiten ez badu, galdu egingo litzateke”, esan du. Baina, noiz eta nola moztu jakitea ere garrantzitsua dela dio, triskantzarik ez egiteko: “Berez, ona da makilak egitea, gero adar horretatik berri bat etorriko delako. Baina kontuz ibili beharra dago, ezin dira arbola batetik makila asko atera, oreka bilatu beharra dago”.
Sare sozialen bidez eta ganaduarentzako pentsu eta erreminta dendetan saltzen ditu Zabalak hurritz makilak. “Norberak ere egin dezake, baina ez da moztea bakarrik, prozesu osoak zortzi edo bederatzi hilabete behar ditu, denbora da. Horregatik, gaur egun jende askok nahiago izaten du erostea”, amaitu du.
EMAN HARTURAKO:
Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545