Bizi-baratzea

Mahatsondo zaharrena

Handinahikeria ez da nonahi topatzen, toki guztietan baizik. Barazki edo fruitu erraldoiak ekoizten duen jendea badago. Ez dute mundu hau janzten duten gauzarik bilatzen: edertasuna, gozotasuna, osasuna, alaitasuna… Handia, soilik handiaren bila ari dira lanean. Eta ahal bada handiena: 116,4 kiloko kuiatxoa (Cucurbita pepo var. pepo), 3,12 kiloko alberjinia (Solanum melongena), 106 gramoko babarrun leka (Phaseolus vulgaris), 1,36 m luzeko oin zuria duen porrua (Allium porrum), 1.226 kiloko kuia erraldoia (Cucurbita pepo), 5 kiloko patata (Solanum tuberosum), 34,4 kiloko aza (Brassica oleracea var. capitata), 122 kiloko angurria (Citrullus lanatus var. lanatus), 8,61 kiloko azenarioa (Daucus carota), 0,9 metroko luzokerra (Cucumis sativus), 14,1 kiloko azalorea (Brassica oleracea var botrytis), 15,8 kiloko brokolia (Brassica oleracea var. italica) eta abar.

Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea

2022ko irailaren 06a

Esloveniako Maribor hirian dago mahatsondo zaharrena. 450 urte ditu eta bere museo bilakatua da eusten duen etxea.

Gure baratzeko erregina etorri berriak ere izugarrizko lanak ematen dizkie errekorzaleei, tomateak (Solanum lycopersicum) alegia: landare luzeena 19,8 metro, landare zabalena 85,46 metro koadro, ale gehien batera zituenak 1.355 koxkor; ale gehien eman zituenak 32.194 hazi zituen; ale handienak 5 kiloko pisua zuen; tomate barietate gehien dituen elkarteak 241 ditu; eta abar.

Badira beste marka batzuk bilatzen dituztenak ere. Gaztetxo bat egoskortu da, eta urtetako lanaren ondorioz lau metrotik gora luzatu den ekilorea lortu du (Helianthus anuus). Hazitik berak egiten du eta urtero luzeena den ekilorearen hazia bereizten du hurrengo urtean ereiteko.

Mahatsondoarekin (Vitis vinifera) ere bada sestra; izan ere, tartean dira ingeles moketazaleak. Handiena beraiek omen dute, Hampton Courteko jauregian, Lancelot Capability Brown paisajista sonatuak haginduta 1768an landatua. Lau metro perimetroko adar mordoa du oinean, eta 36 metro baino luzeago adartutako aihenak. Lagun bakarrak zaintzen du, eta bere mahatsa saldu egiten da; gehien eman duen urtean 383 kiloko uzta izan zen. Batzuetan, moketazaleak izaki, munduko zaharrena dela ere esaten dute. Baina horretan arerio latza dute Eslovenian. Hango Maribor hiriaren erdialdeko etxe baten aitzindegian, 450 urte dituen mahatsondoa dute; pentsa, Erdi Aroan landatua. Propio beretzako museo bilakatua da eusten duen etxea. Oraindik mahatsa eman eta eman ari da, eta bestelako fruituak ere bai: jai sonatuak bere itzaletan egiten dira, eta turismo ardozalearentzako amu ederra da. Eta, moketazaleen amorraziorako, Guinness Errekorren etxeak ezagutzen den zaharrena bera dela dio.

Azken albisteak>>

Intsektuen negupasa

2025-02-17 | Jakoba Errekondo

Hotza gogor ari du. Ez denean, baina aurtengo neguan lurralde batzuk ederki jotzen ari du. Eta intsektuek nola irauten dute, udaberriarekin indarrean berragertzeko? Kaleko galdera... (+)

Migranondoa, beste bat etxerako

2025-02-10 | Jakoba Errekondo

Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta... (+)

Ikatza erretzeko eta marrazteko

2025-02-03 | Jakoba Errekondo

Agur negu. Negu betea da eta badoa. Mimosak (Acacia dealbata) eta magnoliak (Magnolia soulangeana eta Magnolia stellata) loratu dira, ongi etorri beraz loraldi nagusiei. Baina... (+)

Txerriaren belarrak

2025-01-27 | Jakoba Errekondo

Txerri-hiltze sasoia da negua. Hotzak beroarena errazago kenduko dio. Guri ere txerriez hitz egiten dugunean beroarena behinik kenduko baligute! (+)

Euskal Herria banana errepublika

2025-01-20 | Jakoba Errekondo

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa... (+)