Duela lau urte, Ipar Euskal Herriko zenbait ahuntz hazle elkartu eta Ahuntz Pirenaika elkartea sortu zuten, Euskal Herriko Laborantza Ganbararen laguntzarekin: “Pirenaika arrazako ahuntzen hazleak ginen denak, eta instalazio proiektu bat esku artean dutenei arraza hau ezagutaraztea eta honetaz bizi daitekeela erakustea zen asmoa”, azaldu du Joana Parot elkarteko kideak. 1980ko hamarkadan desagertzeko arriskuan egon zen bertako arraza hau, baina abeltzain gutxi batzuei esker bizirautea lortu zuen, eta taldearen lanarekin, orain, pixkanaka berreskuratzen ari da. Elkartea sortu zenean gutxiago ziren, baina gaur, jadanik, hamabi hazle ari dira elkarlanean.
2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.
Eredu estentsiboari guztiz lotua dagoen arraza da pirenaika. “Ez da barruan atxikitzen ahal, kanpoan bizi da beti, eta gehienak mendira joaten dira taldeetan”, Parotek azaldu duenez. Beste arraza batzuek esfortzu txikiagoa eskatuko dute maneiu aldetik, denbora tarte batez ukuiluan bertan hazteko aukera ematen dutelako, eta pentsa liteke, agian, horregatik hasi zela pixkanaka galtzen arraza: “Zorionez, zenbait hazle hasi ziren borrokan Pirenaika ezagutarazteko eta bergizarteratzeko, eta orain, geroz eta instalazio proiektu gehiagotan itzuli dira arraza honekin lan egitera”.
Pirenaika ahuntzak bi helbururekin hazten dituzte abeltzainek: badira, alde batetik, gasna egiteko darabiltzatenak, eta bestetik, haragitarako hazten dituztenak. “Pitika edo antxume haragia ezagutaraztea ere bada elkartearen asmoa, eta horretarako sukaldariekin ari gara lanean. Orain arte denek pentsatzen zuten haragi kaskarra zela, gizen askokoa… eta ez da batere hala”, Paroten hitzetan. Jatetxeetako sukaldariekin ari dira lanean duela zenbait urtetik, uste oker horri buelta emateko saiakeran.
Iaz, lehenengoz, Pirenaika arrazaren festa berezia antolatu zuen elkarteak Donibane Lohitzunen. Bertan, hamabi sukaldarik pitika bat sukaldatu zuten, bakoitzak zati bat, errezeta desberdinak proposatuta. “Ulertarazi nahi genion jendeari ez direla zati nobleak bakarrik jaten, dena aprobetxatzen ahal dela, prestatzeko modu desberdinak erabiliz”.
Elkarteak urteotan egindako lana ari da pixkanaka bere fruituak ematen, nahiz eta oraindik argi duten luzea izanen dela bidea, “ahuntzarekiko oraindik ez baita hainbeste interesik. Gasnarendako bai, baina nondik datorren, zer arrazatatik eta hori guztia… zaila da”, gehitu du. Martxan daude, behintzat, eta komunikazio alorra sakontzea du elkarteak orain helburu nagusi. Euskal Herriko Laborantza Ganbararen laguntzarekin ari dira buru-belarri horretan ere.
EMAN HARTURAKO:
Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545
cc by-sa
Sareko kide
Ekoedizioaren Institutuko bazkide
