Asteroko buletina
Martxo eder eta lehorrak upelak betetzen ditu

Laborantzaren trantsizio agroekologikoa bultzatzeko eskatu die erakundeei Egurra ta Kandelak

Otsailaren 16 eguerdian protesta egin dute laborari agroekologikoek Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean. Azken asteetan traktoreek egin dituzten mobilizazioetatik bereizi dira: "Nekazaritza eredu neoliberalak bere mugen kontra egin du talka; eta nekazari-patronala eta bere sindikatuak ari dira mobilizatzen, Europa osoan zehar, behin betiko hondamena gertatu baino lehen, azken apurrak salbatzeko". Aldarrikatu dutenez, "eredu agroekologikoa izan da kapitalismoaren krisiak hobekien jasan dituena" eta "gertuko instituzioak" kritikatu dituzte: "Laborantza eredu industrialaren zutabeak dira". Laborantza eredua "errotik" aldatzea eskatu dute, "trantsizio agroekologikoa" bultzatzea alegia.


2024ko otsailaren 19a

Egurra ta Kandela baserritar ekintzak deitu du mobilizazioa eta eragile hauek babestu dute: Biolur, Biziola, EHKO, Erein da jan eta Azataporrua. Gipuzkoako Aldundiaren aurrean elkarretaratzea egin dute eta hainbat kidek baratzetxo bat landatu du Gipuzkoa plazan.

Zergatik dago laborantza krisian?

Elkarretaratzean publiko egin duten irakurketan azaldu dutenez, "eredu agroindustrialak eraso egiten die bere existentzia posible egiten duten oinarri materialei: ingurumenari eta bertan bizi den herriari. Eta, gainera, berriki modu nabarmenagoan egin behar die aurre berak larriagotu dituen nahas-mahasei". Krisiaren aldagaien artean aipatu dituzte "ekonomia neoliberalaren oinarrian dauden merkataritza libreko itunak, zeintzuek sustatzen duten mundu osoko nekazarien arteko lehia gupidagabea"; bestetik, erregai fosiletan oinarritutako eredua izatea, eta horrek dakarren erregai, ongarri sintetiko eta fitosanitarioen garestitzea; baita ere aipatu dute prezioak baxu mantentzeko "inperialismo bihozgabea" burutzea, adibidez Ukrainan, Gazan, Sirian, Yemenen edo Sahelen; baita ere aipatu dute ur eskasi, "nekazari-eredua diseinatu zen ura

agortezina balitz bezala, bere erabilera edozein izanda ere"; azalera handiko supermerkatuen eta elikagaien banaketaren oligopolioa; eta klima larrialdiak zuzenean egiten dien eragina.

"Eredu agroekologikoa izan da kapitalismoaren krisiak hobekien jasan dituena"

Nabarmendu dutenez, eredu "zentzugabe horren aurrean, eredu agroekologikoa izan da kapitalismoaren krisiak hobekien jasan dituena, eta inoiz sustatu ez zuen desastre ekologikoari irtenbideak ematen jarraitzen duena". Bere onurak ekarri dituzte gogora: "Familiei lan duina eta komunitateari kalitatezko elikagaiak eskaintzen dizkieten baserri proiektuak mantenduz, bertako kontsumoa sustatzen duten zirkuitu laburrak sortzen ditu, ekoizle txikien kontsumo taldeetan edota kooperatibetan sareak josten ditu, herrietako baserritarren azokak indartzen ditu, landatutako bioaniztasuna eta bertako arrazak berreskuratzen eta gordetzen ditu. Bizitzarekiko eta ingurumenarekiko errespetutsua den abeltzaintza eta nekazaritzan errealitate egiten du".

Erakundeei kritika

Nekazaritza Politika Bateratua kritikatzen urteak daramatzatela gogoratu dute, "baina ez bere ingurumen-neurri zorrotzengatik, baizik eta erakusten duen epelkeriagatik. Baita esportaziorako nekazaritza bultzatzeagatik ere, eta mendebaldarrak ez diren herrialdeetako nekazarientzat dumping-erako tresna delako. Edota lur-jabe handien kapitala sustengatzeagatik eta gainontzekoontzat hondarrak uzteagatik".

"Gertuko instituzioen" nekazari-politikak ere kritikatu dituzte: "Gure proposamenak gutxiesten dituzten neurri berean, eredu industrialaren zutabeak dira. Ito egiten gaituzte haien eskakizun burokratikoekin. Elikagai sintetikoen industria bultzatzen dutenean, edo nekazal-megaproiektuetan diru publikoa gastatzen dutenean, nekazaritza familiarra alboratzen dute. Trantsizio Energetikoaren lege berriarekin gure mendiak ustiatzeko bideak irekiko dizkiete multinazionalei eta inbertsio- funtsei. Hainbat eskualdetan nekazaritzarako eta abeltzaintzarako geratzen diren lur-sail apurrak eureganatuko dituzte enpresa horiek eta herri txikietako bizitza agortuko da, ezinbestean".

Horrengatik guztiagatik, zera eskatu dute: "Nekazaritza eta abeltzaintza ereduak errotik aldatuko dituen trantsizio agroekologikoa. Elikagaien prezioen erregularizazioa, merkataritza libreko itunen amaiera eta janari sintetikoen debekua. Betebehar burokratikoak arindu nahi ditugu. Belaunaldi erreleboa ziurtatu. Elikadura osasuntsua izatea eskubide sozial bat da. Azken finean, gure lanarekin jarraitu nahi dugu, beranduegi izan baino lehen".

 

3x05: Gazte baratzezainarekin azelgak biltzen | Iñaki Intxausti
2024-12-18 | Bizi Baratzea, ARGIA
Iñaki Intxausti Zeraingo Mendarte baserriko baratzezain gaztea da eta Mattin Jauregik elkarrizketa egin dio baratzean bertan. Beste lan batzuk ezagutu ostean, duela 10 urte ekin... (+)
Euskal Y-a ez da Ipar Euskal Herriarekin lotuko gutxienez 2042 urtera arte
2024-12-18 | ARGIA
Frantziako Gobernuak Espainiakoari baieztatu dionez, Abiadura Handiko Trena ez da Hego Euskal Herrira iritsiko (Irungo loturara) gutxienez 2042 urtera arte. Ez dago Parisen lehentasunen artean. (+)
Itsasertzaren kudeaketa Jaurlaritzaren esku geratuta, proiektuak "bizkortu ahal izango dira"
2024-12-17 | ARGIA
Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta... (+)
2x05: Iltze aromatikoa ere sendabelarra da
2024-12-16 | Bizi Baratzea, ARGIA
Gaurko sendabelarra iltze aromatikoa (Syzygium aromaticum) izango da, berari eskaini diogu gaurko podcasta osorik. Hainbatentzat sukaldean dugun espezia aromatikoa dena sendabelarra ere bai baita, gero... (+)
2x04: Izpiliku fina, moretasunean sakontzen
2024-12-02 | ARGIA, Bizi Baratzea
Gaurko sendabelarra izpiliku fina (Lavandula angustifolia) izango da. Zenbat du sendabelarretik lurringintzarako erabiltzen dugun lore moreak? Askorentzat sendabelarra baino, lurrina da lore hau, eta horrek... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

Bidelagun

Fede Pacha&Co
gora