Umeak negarra eta artoak bedarra

Biodibertsitate iluna neurtuta, giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela ikusi dute

Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen proportzioa.


2025eko maiatzaren 07a
Idoia Biurrun Galarraga ikertzailea, pandemia-garaian egindako ikerketan.
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

Biodibertsitatea neurtzeko ohiko metodoak leku jakin batean dauden espezieen kopurua zenbatzean oinarritzen dira, espezie potentzialak kontuan hartu gabe. Horrela, ordea, gizakiaren inpaktuaren benetako eragina gutxietsi egiten da. Dibertsitate ilunaren kontzeptua 2011n sortu zuten Tartuko Unibertsitateko (Estonia)  ikertzaileek. Eta kontzeptu horretan oinarrituta DarkDivNet sarea abiatu zuten 2018an. Ordutik aurrera, mundu osoko ikerketa-taldeak joan dira sartzen sare horretan, ahalik eta eskualde gehienetako laginak jasotzeko. Horixe izan zen, hain zuzen ere, EHUko Landareen Biologia eta Ekologia Saileko Idoia Biurrun Galarraga eta Juan Antonio Campos Prieto ikertzaileen kasua. Gorbeiako Parke Naturala aukeratu zuten azterketarako, zehazki, hango pagadi eta txilardiak.

Nature aldizkarian argitaratu duten ikerketan, guztira, planeta osoko 119 eskualdetako 5.500 gunetako landareen dibertsitate iluna neurtu dute. Emaitzek agerian utzi dute gizakiaren jarduerek eragin handia dutela orain arte ezezaguna zen biodibertsitatean. Hain zuzen ere, giza inpaktu txikiko eskualdeetan, habitat naturalek espezie potentzialen herena dute batez beste, modu naturalean espezie guztiak ezin direlako lurralde osoan sakabanatu. Aldiz, gizakiaren inpaktu handiko eskualdeetan, habitatetan espezie potentzialen bosten bat bakarrik izaten da. 

Gainera, ikerketak erakutsi du gizakien jarduerak eragin negatiboa duela ehunka kilometroko eremuan dagoen gune bateko landareen dibertsitatean. Egileen arabera, emaitzak kezkagarriak dira, frogatu baitute gizakion jarduerak uste zena baino askoz ere eragin handiagoa duela, eta inpaktuaren jatorritik urrun dauden gune babestuetara ere iristen dela. Kutsadurak, baso-soiltzeak, gehiegizko artzaintzak edo suteek landare espezieak beren habitat naturaletatik kanpo utz ditzakete, eta birkolonizatzea eragotziz. 

Bestalde, ikertzaileek azpimarratu dute gizakiaren jardueraren eragin negatiboa ez dela hain nabarmena izan eskualde baten eremuaren heren batek gutxienez ondo kontserbatuta jarraitzen duenean. Horrek berretsi egiten du planetaren azaleraren % 30 babesteko helburua.

Almidoitik eratorritako mikroplastikoak kaltegarriak izan litezke osasunerako
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera... (+)
EAEko Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren analisia aurkeztu du Gorbeialdeko Herri Unibertsitateak
2025-04-09 | Ana Galarraga, Elhuyar
EAEn, energia berriztagarriko instalazioak non jarri daitezkeen biltzen du Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialak (LPS). Plana osatuta dago, eta laster onartuko dute. Alabaina, zenbait adituk... (+)
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko liken eta goroldioetan
2025-03-19 | Elhuyar
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren... (+)
Eskoziako Lur Garaietan otsoa sartzea klima-larrialdirako onuragarria izango dela iradoki dute
2025-02-21 | Elhuyar, Ana Galarraga
Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu... (+)
Hodeiak murrizten ari dira, klima-aldaketaren kalterako
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka,... (+)
gora