Bizi-baratzea

Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea

2015eko martxoaren 18a

Afrika eta Hego Ameriketan lur sail ikaragarriak berenganatzen ari dira zenbait enpresa, munduko merkatuan sartu nahi dutena lantzeko, bertako kulturak gutxietsiz askotan. Argazkian, Brasilgo soja eremu bat. Tiago Fioreze-CC By SA

Gosea kudeatzea izango da etorkizunean negozio emankorrena. Automobilak eta segapotoak egiten dituena aberastuko da, baina Kristina gure izeba zaharra zenak esaten zuen bezala: “Txori guztiak mokodun”. Denok jan behar dugula, alegia.

Hemendik aurrera mundua hankapean izateko arma nagusia gosea izango da. Herri bat estutu nahi dugula? Gose pixka bat eragingo diogu. Herri bat eraitsi nahi dugula? Tori gose gaindosia.

Gaur egun dirua duenak eta etorkizun luzeko inbertsioa egin nahi duenak jakiei begiratzen die.

Landareak berenganatzen ari dira. Geuk eta geuk jango ditugun animaliek jan behar dituzten janariak patentatu egiten dira. Hau da, enpresa edo jende jakin batzuek beretzat hartzen dituzte bizidun batzuk. Gero horien aberastasun genetikoa berena dela diote, eta, antzeko bizidunengan gene horiek ere badaudenez, denborarekin dena berena izango da. Milaka urtetan hobetu eta hautatutako aldaerak (patata, babarruna, piperra...) esku pribatuetara igarotzeko bidea abiatua da. Imajina dezagun: Tolosako babarruna edo Errioxako tempranillo mahatsa edo txalaka sagarra edo... jabe batzuen esku. Baliatu nahi duenak ordaindu egin behar. Eta, dirua izanagatik, ukatu ahalko dute.

Lurrak berenganatzen ari dira. Afrika eta Hego Ameriketan lur sail ikaragarriak erosten ari dira. Lurraren jabegoak dakartzan bitsaren gaineko jarrerak ikusten ditugu, dagoeneko: bertan bizi diren kulturak gutxietsi, haiek lantzen dutena sarraskitu, munduko merkatuan sartu nahi dutena egiten jarri (gaur kafea, bihar soja, etzi limoia...) eta esklabotza eredu berriak haztatu.

Lehengaiak berenganatzen ari dira. Adibidez, nekazaritzan behar izaten diren zenbait ongarriren guneak: Lurrean urri xamarrak dira fosforoa eta magnesioa, eta horien harrobiak pribatizatzen ari dira.

Farmazia industria, kimika industria, bankaren industria... eta nekazaritza industriala. Hortik dator gosearen demokrazia. Adi!

Azken albisteak>>

Euskal Herria banana errepublika

2025-01-20 | Jakoba Errekondo

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa... (+)

Ezin usainik hartu

2025-01-13 | Jakoba Errekondo

Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta... (+)

Elkarren beharra bizitzeko

2025-01-06 | Jakoba Errekondo

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile... (+)

Ilarraren entzumena

2024-12-23 | Jakoba Errekondo

Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun... (+)

Txokolate menpekotasuna negozio

2024-12-16 | Jakoba Errekondo

Txokolatea kakaotik sortzen da. Kakaoak Theobroma cacao du izena; Theobroma hitzak “jainkoen janaria” esan nahi du. Aspaldikoa da txokolatearen gurtza; jainkoena zena azkar asko egin... (+)