Apirila biribila, zerria urdandegin gosiak eta hotzak hila.

Komunitatean hitz egin eta kultura sortu, haize-erroten aurrean

Komunitatea bildu, pilpilean dauden gaiez hitz egin, informazioa trukatu eta beste herrien esperientziak ezagutzea da herritar kritikoek egiten duten lehen ekintza, makroeoliko bat herrian jarriko diotela jakiten duenean. Halaxe egingo dute martxoaren 13an Andoainen: mendi taldeak antolatuta, "Makroeolikoak, zertarako?" hitzaldia emango dute Urumeako Mendiak Bizirik herri ekimenak eta Ezkeltzu Bizirik taldeak. 

Denborarekin kultur sormena aktibatzen dute, kontzientziak pizteko erreminta gisa, gainera datorkien makina-tzarraren aurrean ez isiltzeko deliberamentuz, edo batek jakin zergatik. Egunpasa kultural biribila antolatu dute martxoaren 15ean Aranon: Vidas irrenovables dokumentala ikusi ostean aerosorgailuen kokalekura mendi buelta eginda musikaz gozatuko dute eta arratsaldean Aitor Mendiluze eta Julio Soto arituko dira bertsotan balkoitik balkoira. Aranoko Xabier Legarreta bertsolariaren Oraingo haizeak sorta ekarri dugu artikulu honetara.


2025eko martxoaren 11
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

Andoainen Buruntza mendian hiru errotako zentrala jarri nahi du Haizie enpresak. Andoain, Urnieta eta Lasarte-Oriako udalerriei eragingo die. Herritarrak informatzeko, "Makroeolikoak, zertarako?" izenburupean mahai-inguru antolatu du Euskalduna Mendigoizale Elkarteak. Urumeako Mendiak Bizirik herri ekimeneko kideek eta Ezkeltzu Bizirik taldekoek hitz egingo dute bertan. Martxoaren 13an izango da, 19:00etan, mendi elkartearen egoitzan: kale Nagusia 31.

Aranoarrek egin duten montajean irudikatzen da non joango liratekeen makroeolikoak kokatuta.
Egun osoko egitaraua Aranon: Vidas irrenovables dokumentala, erroten lekura ibilaldia...

Euskal Herriko makrozentral eoliko handiena Urumeako mendietan dago proiektatuta, Adarra-Mandoegiko parajeetan, Hernani, Arano eta Goizuetako lurretan: 15 aerosorgailu jarri nahi ditu Repsolek bertan.

Herritarrek Urumeako Mendiak Bizirik taldea jarri dute martxan eta Aranoko udala ere hasieratik azaldu da proiektuaren aurka, "herriaren biziraupena bera kolokan" ikusten baitu, proiektu hori aurrera eramango balitz. "Eolikoen enpresak harroago datoz herri txikietara" azaldu zuten, Urko Apaolaza kazetariak ARGIAn egindako elkarrizketan. Martxoaren 15erako egun osoko egitaraua prestatu dute:

11:00etan emango diote hasiera, Vidas irrenovables (Bizitza ez-berriztagarriak) dokumentala ikusiz. Bertan egongo da dokumentalaren egile Francisco Vaquero bertan izango da. Dokumentalaz eta egileaz jakiteko, hemen bere elkarrizketa.

Ondoren, 12:30ak aldera, aerosorgailuak jarri nahi dituzten kokalekuetara mendi buelta egingo dute. Ibilaldia Burningo bordan bukatuko dute, pintxoak janaz eta Joseba Tapia, Jon Mari, Izer eta Alabier soinu-joleek girotuta.

Herrira kalejiran itzuliko dira eta 18:00etan Aitor Mendiluze eta Julio Soto arituko dira bertsotan, balkoitik balkoira.

Oraingo haizeak

Bertso sortaren egilea: Xabier Legarreta

Aranoko Miaxiria aldizkarian argitaratuak

 

1)

Haize erroten gaiaz

hasiko bagina

etxean tokatzean

ez da atsegina

ginarra ikutzean

hartzen denez mina

bertso hauetan doa

nire ahalegina

ea zenbatek duten

iritzi berdina

 

2)

Repsolen proiektua

zertarako hauta?

Gure hondamendia

da beraien mauka

hemengo politikak

aupa eta aupa

haize erroten gaiak

kezkatuta nauka

prozesutik hasita

garbia zer dauka?

 

3)

Bizimodu bat eta

kultura batera

hau al da inguru bat

suntsitzeko era?

Aurki egingo digu

goizetik gauera

politikarekiko

konfiantzak behera

denek hartzen badute

jokabide bera.

 

 

4)

Gure plazatik bistan

jarri nahi dituzte

dirua daukatenek

nahiz horrela uste

hemen ez gaude salgai

hiru xoxen truke

argia egiteko

helburua dute

baina guri itzala

egingo liguke.

 

5)

Zergatik Leunetara

ta Mandoegira

elize erraldoiak

jira eta bira?

Ura besterik ez den

lekua hori da

baina zentralak eta

presak ixten dira

bada zer ikasia

atzera begira.

 

6)

Hemen maiz ikusten da

euria iristen

erreketatik ura

barra-barra jaisten

nolatan ari diren

zaila da sinisten

hidroelektrikoak

ta presak eraisten

ez dagona asmatzen

ta dagona ixten.

 

7)

Jentilen denboratik

leku miretsia

nahi da hormigoiz eta

burniz irentsia

ondorengoek a ze

ezin sinetsia

hau al da utzi behar

zaien herentzia?

Jaso genuenetik

ze diferentzia!

 

8)

Hauei berdintsu die

trikua nahiz hartza

bertako ondarea

ta herriko martxa

guretzat ondorio

larriak dakartza

akabo Burnin buru

eta Garagartza

Arano ez da nonbait

Kontxako hondartza.

 

9)

Askotan harritzen nau

politikoenak

molde berean egin

al dituzte denak?

Badakite bilatzen

ezkongai onenak

interesik badute

segitzen dutenak

ez zun arrazoi faltik

Andres Mitxelenak.

 

10)

Aranok maite ditu

bere baserriak

Historia-aurretik

dauzkan hilerriak

bertan jaiotakoak,

etorri-berriak,

ez ditzagun bazkatu

betiko txerriak

eta zer diozue

ondoko herriak?

Bizi Baratzea Orria: ARGIAk abiatu duen aldizkari berria, Bizi Baratzea proiektuaren 10. urteurrenean
2025-03-23 | Estitxu Eizagirre
Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu. Formato oso berezia du: plegatutako orri handi bat da eta... (+)
EH Bizirikek manifestazioa deitu du larunbaterako 'Euskal Herria ez dago salgai!' lelopean
2025-03-20 | Estitxu Eizagirre
Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia,... (+)
"Paradisu zineman ikusiko gara...", haizeari puzka ari beharrean
2025-03-17 | Estitxu Eizagirre
Martxoak 15 goizean elurrak zuritu zuen Arano. Bertako herritarrek eta ingurutik eta ez hain ingurutik bildutakoek bete zuten plaza eta elkartasunaren beroan gozatu zuten eguna:... (+)
Beste makroeoliko proiektu bat, Lesaka eta Goizueta artean
2025-03-12 | Estitxu Eizagirre
Cefiro Holdco enpresak "Domiko" deitu dion eta bederatzi makroeoliko izango lituzkeen proiektua jarri nahi du Lesaka eta Goizuetako lurretan eta ebakuazio-linea Oiartzungo azpiestaziora bideratuko luke.... (+)
Sukaldea emakumeen jakintzak partekatzeko botere eta plazer espazio denean
2025-02-24 | Estitxu Eizagirre
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak... (+)
gora