Asteroko buletina
Orirtete, arto ereitte; orerorte, gariereitte; Sanlorentzôta, arbiereitte.

Erleen galeraren parte eta ez aparte

Erleak, polinizazioa… Behin eta berriz zein garrantzitsua den erlearen lana, landareen ernalketa. Lan horretan eragozten diona gizakia da, gizakiak jartzen dizkio zailtasunak eta gizakiak akabatzen du erlea: erlearen lana zuzenki ikusten ez dugun bezala egiten ditugu zuzenki ikusten ez ditugun kalteak.

Mattin Jauregi
Mattin Jauregi

Balerdipeko erleak proiektuko kidea

Inaxio Arin
Inaxio Arin

Balerdipeko erleak proiektuko kidea


2023ko uztailaren 31
Liztor asiarra.

Liztor beltza (Vespa velutina nigritorax) ez zen kasualidadez etorri, ez da gai Asia iparraldetik Frantziara hegan joateko, gizakiak ekarri zuen 2004. urtean. Egungo materialen esportazioak ez ditu produktuak bakarrik esportatzen, tartean intentzionalki ekarri nahi ez diren espezie inbaditzaieak ere esportatzen ditu; horrela iritsi zen liztor beltza Frantziara egurrez kargatuta zegoen itsasontzi batean… Gaur egun liztor beltza da erlearen etsairik handienetakoa.

Liztorrak oso hazkunde azkarra du, urtean 200-400 erregina berri ateratzera iritsi daiteke.

Liztorrak bi apitan egiten du bizitza, udaberri hasieran hazkunderako erabiltzen dituzten api txikietan eta ondoren bigarren apia deitzen zaionetan: azkenengo hau izaten da api nagusia.

Liztorraren elikagaietako bat da erlea, hori da liztorra erlearen etsai dela esateko arrazoia. Liztor batek egunean 3-4 erle akabatzen ditu elikatzeko, 200 liztorreko api batek 4.000 erletik gora astean. Liztorrak erleak ehizatzeko erlauntzen aurrean jartzen dira hegan eta erlea erlauntzatik atera arte itxaroten dute: erlea atera bezain laster harrapatzen dute liztorrek.

Erle batek egunean 1.000 lore inguru ernaltzen ditu, beraz, atera kontuak liztorraren ondorioz zenbat lore geratzen diren ernaldu gabe.

Tranpatze bidez saia gaitezke liztorraren hazkundeak gorantz jarrai ez dezan, tranpatzeek erregin kopurua jaisten dutelako eta horrek inguruan apiak gutxiagotu.

Hau ez da erleen arazoa soilik eta ezta ere erlezainena, arazoa denona da.

Liztorra ekarri genuen baina ezin dugu berriz bere lurraldera bidali, erleak harrapatuz jarraituko du erlerik gabe geratu arte.

Azokako postutik begira
Goizean goizetik norbere postuan aste guztiko lana mahai gainean jarriz. Bateko bezperan bildutako aza, azenario, sagar eta intxaur, besteko hilabete ontzen edukitako gazta edo ezti... (+)
Nekazaritza saileko teknikari maiteari...
Lehen sektorean arazoak gorantz doazela nabari da: klima krisia, kutsadura, lehengaien prezio altuak edo lursailak eskuratzeko zailtasunak… Bertatik bizi nahi dugunok badakigu zer dagoen, badakigu... (+)
Erlakumeak han hemenka
Fenomeno berezia da erlakumeena, erleen biziraupena bermatzen duen prozesu naturala. Eguraldi epelak loraldi oparoak dakarzki eta loraldien oparotasunak erleen “emantzipazioa”. (+)
Propoliz ondutako izokina egiten ikasi nahi?
Erlezaintza dastatzeko hona errezeta: propoliz ondutako izokina pipermin eztiaz eta limoi erre kremaz. (+)
Erregina
Langileek aukeratuko duten arrautza batetik jaioko da belaunaldi berrien erregina. Erregina-jelez beterik izango du abaraska, goserik pasa ez dezan 15 egunez eta ederra eta galanta... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

OlatuKoop

Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.

BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.

gora