Asteroko buletina
Azak eta porruak eraman ditu neguak.

Baskoien beste herrixka baten aztarnak aurkitu dituzte Nafarroan eta AHTren lanek suntsitu ditzaketela salatu dute

Muru Artederreta herrian, Murugain izeneko muinoan, Burdin Aroko herrixka baten horma agerian geratu da, AHTren lanentzako laginak hartzen ari zirela.  Bizilagunen hango elkarteak salatu du trenarentzako tunel baten ahoa eraikitzeak harresiaren zati bat suntsituko lukeela.


2024ko apirilaren 17a

Nafarroan baskoiena izan daitekeen beste herrixka baten aztarnak agertu dira Muru Artederreta herrian, Noain eta Tafalla artean. Murugain izeneko gainean zegoen herrixkaren harresia geratu da agerian, hortik igaro behar den AHTren lanentzako aldez aurretiko zundaketak egiten ari zirela.

Hezurrak, Burdin Aroko zeramika zatiak eta erromatar garaiko 'terra sigillata' eta 'tégula' edo teilak ere agertu dira

Zehazki, muinoaren hegoaldean egin dituzte lagin arkeologikoak, AHTren lanak laster hastear direlako. Toki horretan, makroazpiegituraren tunel batentzako ahoa eraiki nahi dute, eta Muru Artederretako Lagunek elkarteak salatu du harresiaren zati bat suntsitu dezaketela obrek.

Elkarte horrek bere Facebook kontuan ohar bidez jaso duenez, Murugainen egin diren lagin ugarietan, hezurrak, Burdin Aroko zeramika zatiak eta erromatar garaiko terra sigillata-zko piezak eta tégula edo teilak agertu dira: "Ondorioztatu dezakegu herrixkan denbora luzez bizi izan zirela", azaldu dute bizilagunek.

Eskatu dute AHTren tunelaren ahoa aurrerago egitea, harresiaren zati hori suntsitzea saihesteko, baita lan arkelogikoak zabaltzea ere, ingurune guztia ikertu eta ondarea galdu ez dadin.

Errautsak eta errauste arrastoak ere agertu dira baskoiena izan daitekeen Burdin Aroko herrixkan. Argazkia: Muru Artederretako Lagunak.

Irulegiren antzera

Murugain muino batean dago, eta bere izenak adierazten duen moduan –ez da Euskal Herrian izen horrekin edo antzekoarekin aztarna arkeologikoak agertu diren toki bakarra–, defentsarako balio zuen. "Halako kokalekuen ezaugarri guztiak dauzka, puntu estrategiko eta soildu batean dago eta hainbat kilometrotara kontrolatu daiteke eremua. Halako zerbait gertatzen da Irulegin", azaldu dute.

Ziurtatu dutenez, Murugaingoa Nafarroan ondoen kontserbaturiko Burdin Aroko herrixketako bat da, baina oraindik ez dituzte indusketak egin. "Salbatu dezagun Muru!" dio sareetan zabaldu duten leloak.

Tebas-Muru Artederretako Udaletik jakinarazi dute Adifeko teknikariak haiekin harremanetan jarri direla, eta azaldu dietenez oraindik azaleko laginak baino ez dituzte hartu, "gehiago sakondu beharko dute azaltzen dena baloratzeko", irakur daiteke Diario de Navarra-n.

Murugainen agerturiko erromatarren 'tégula' edo teila zatia. Argazkia: Muru Artederretako Lagunak

Inguruko udalerriak kezkatuta azpiegiturekin

Ez da lehen aldia AHTren lanek ondare arkeologikoari eragiten diena. Hegoalderago, Tafallan, erromatar garaiko castellum bat agertu zen Gariposako aztarnategian obrak egiten hasi zirenean eta azpiegituraren ibilbidea aldatu behar izan zuten ondorioz.

Bestetik, Tebas-Muru Artederretako eta Nafarroa erdialdeko beste hainbat udalerritako alkateek joan den urtean salatu zuten AHTren ondorioz desjabetze ugari jasaten ari direla, batez ere hondakindegiak eraikitzeko, eta azpiegitura horren eta beste batzuen ondorioz, hala nola zentral eolikoak eta autobideak, herri horietako nekazal lurrak, lanpostuak eta ondarea arriskuan daudela.

"Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten"
2024-11-28 | Urko Apaolaza Avila
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian.... (+)
Valentziakotik ikasi behar duguna: eman arnasa lurrari
2024-11-17 | Urko Apaolaza Avila
Mediterraneoan tanta hotz batek eragindako triskantzak erakutsi digu gizakiak noraino sartu dezakeen hanka. Klima larrialdia sortzeaz gain, bere kalte humanoak eta ekonomikoak anplifikatu ditugu. Copernicusen... (+)
Silikosi epidemia: kasuak biderkatu egin dira sukalderako harri-artifizialaren ondorioz
2024-11-14 | Urko Apaolaza Avila
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko... (+)
Arabako Mahastiak sor-markaren kontrako helegitea ontzat jo du Auzitegi Nagusiak
2024-11-07 | Urko Apaolaza Avila
Arabako Errioxako ardogileek euren izendapena izateko bidea judizialki eten du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak, Errioxako Jatorri Izendapenaren Kontseilu araultzaileak jarritako helegitea babestu ondoren. Hala, ezin... (+)
Lehen aldiz 1,5ºC-ko langa gaindituko du tenperaturaren igoerak 2024an
2024-11-07 | Urko Apaolaza Avila
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

gora