Asteroko buletina
Baratzezaintza izango da, ziur asko, beste edozer gauza egitea baino gehiago gustatzen zaidana

Bero eta heze haserreak

Urteko egun luzeenetan gaude. Eguzkia ateratzetik sartzera ia hamabost ordu eta erdi. Bero zakarrak eta ekaitzen hezetasuna. Onddo eta perretxiko sasoia; ederki gozatu ditut dagoeneko urteko lehenak.

Jakoba Errekondo
Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea


2017ko ekainaren 19a
Zurinak jotako haritza. (Arg.: Jakoba Errekondo)

Onddo eta perretxikoak ez dira soilik gure platererako bidea egiten dutenak. Badira beste onddo eta perretxiko batzuk zeinak plater bererako bidea egin behar duten zenbait barazki eta fruituri eraso eta alferrik galarazten dituztenak: landareen gaitz dira. Izadiaren zikloen parte diren eran, naturalak dira, baina erasotzen dieten landare horien mozkinen beha daudenentzat kalte izugarria sor dezakete.

Onddo eta perretxikoek sortzen dituzte landutako landareen gaitzen hamarretik bederatzi. Gaitz horiei aurrea hartzeko bi bide ditugu: beroa murriztu edo hezetasuna gutxitu. Bizi eta hedatuko bada, biak behar ditu onddo-perretxikoak. Hark eragingo duen gaitzari aurrea hartzeko, bietakoren bat ala biak atzeratu behar. Giroari beroa kentzea ia ezinezkoa denez, hezetasuna nola borrokatu burua berotu behar.

Lurra lehortuz ekin: karea, errautsa, dolomita, simaurra, luarra edo harea nahasi. Lurra lehortzeko beste era bat altxatzea da: ildo-bizkarrak edo mendixkak egin edo taulenak betirako goratu, edozein materialekin ertza antolatu eta lurra altxa. Ondorengo lana izango da gaitzen aurka landarea ahalduntzea: landatzean egiten den zuloan, asun zarba (Urtica dioica) ebaki berriak jarri, eta tarte handia eman, batetik bestera eguzkia lurreraino sar dadin eta landareak ere goitik behera berotu ditzan. Gero etorriko dira landareari berari emateko gaiak. Landarearen azala sendotu eta lehortzea da helburua. Horretarako landare urak erabili: azeribuztana (Equisetum arvense), larranbiloa (Matricaria chamomila), lapa-belarra (Arctium lappa), kaputxina (Tropaeolum majus), mota-belarra (Tanacetum vulgare eta Tanacetum cinerariifolium) edota salbia (Salvia officinalis). Beste hauek erantsi ur horiei: ur oxigenatua, sodio bikarbonatoa, esnea, gazura edo jogurta. Sufrea eta salda bordelesa ere onak dira, baina, inorganikoak izanik, ez dira egokienak. Buztin bentonitikoa eta diatomeen lurra ere eraginkorrak dira, silize ugari baitute.

Euskal Herria banana errepublika
2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa... (+)
Ezin usainik hartu
2025-01-13 | Jakoba Errekondo
Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta... (+)
Elkarren beharra bizitzeko
2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile... (+)
Ilarraren entzumena
2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun... (+)
Txokolate menpekotasuna negozio
2024-12-16 | Jakoba Errekondo
Txokolatea kakaotik sortzen da. Kakaoak Theobroma cacao du izena; Theobroma hitzak “jainkoen janaria” esan nahi du. Aspaldikoa da txokolatearen gurtza; jainkoena zena azkar asko egin... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

Bidelagun

Fede Pacha&Co
gora