Bizi Baratzea liburuaren egilea
Bedita Larrakoetxea, eserita, Oñatiko Udalaren omenaldia jasotzen 1988an.Kontzejupetik
Paulo Anduagak honela dio: “Bizkaian, Arratia bailarako Zeanuri herrian jaio zen Larrakoetxea 1894ko ekainaren 23an, Undurraga auzoko Altxagutxi baserrian, eta Oñatin Laterandar Kanonigoen komentuan hil zen 1990eko uztailaren 10ean, 96 urte zituela”, Bedita Yon Larrakoetxea Agirrezabala fraideari buruz idatzitako liburuxkan.
Bere paisaietako hizkuntzaren aldeztaile porrokatua zen Bedita, eta ahalegin horren ondorioz euskaltzain ohorezko izan zen. Adituko zituen makina bat kanpai-jotze saio, hots soinu eta doinu: letxuga-kanpaiak, garbantzu-kanpaiak, emakumeen hil-kanpaiak eta abar.
William Shakespeareren antzerki languztiak ekarri omen zituen euskarara; tartean Ekatxa (The Tempest). Bertan, honela azaltzen du nor den Keretz: “Erromarren yainkono da, Saturna ta Opits’en alabea. Gizaikiai lur-lantzea irakatsi ei eutsen”. Ondoren grekoentzat Demeter dela argitzen du. Egun, Euskaltzaindiaren arabera, Zeres da. Lurra lantzen erakutsi omen zuen jainkosa horren ohorez laboreei esaten zaie zereal.
Ekatxa obran bertan, jainkoen bidari eta ostadar gisara azaltzen duen Iritzek honela dio: “Keretz, andera esku-zabal esku-zabal ori, zure garitza, zikiriotza, garagartza, zalketza, olotza ta idartza yori-aberatsak”.
Horrek begia jo eta arreta harrapatu dit: idartza, olotza, zalketza... Zein paisaia ederrak. Jainkotu berak egin zuen hizkuntza. Begira altxor horretan Keretzen ahoan jartzen duen beste perla hau: “Lurrak dakarrena ta ugaritasun oro, Aletegi ta kutxarik ez iñoz utsik; Maastiak mordontxiloz bete-beterik; Landarak ugaritasunez adar-makur; Beranduenez udabarria betorkizue Uztearen azken-azkenetan! Urritasun eta ezak zuokandik alde begi Keretz’en onespena zuontzako auxe bedi”.
Gurditzarra mordontxiloz mukuru lan utzi zigun...
EMAN HARTURAKO:
Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545
Bidelagun
cc by-sa
Sareko kide
Ekoedizioaren Institutuko bazkide
