Asteroko buletina
Urrietan arno berri, dupetan limurtzen ari.

Zuhaitzak ontsa hiltzeko hamaika bide

Krimenen ikerketarako garai aproposa izango ote da uda. Ez dakit, baina hara-hona ibiltzeko joera handitzen den sasoi honetan zuhaitzei begiratzea proposatuko dizut. Eta zuhaitzen munduko krimenez jabetzea. Joan Tartasek 1666an argitaratu zuen Ontsa hiltzeko bidea liburua, gure hiltzea prestatzeko. Hauek, berriz, zuhaitzak ontsa hiltzeko bideak dira. Nonahi egingo duzu topo adibide eder askoekin.

Jakoba Errekondo
Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea


2020ko uztailaren 02a
Lasarte-Oriako zedroen krimena.

Virginia Tech Universityko irakasle Bonnie Appleton zenak zioen gune hiritartuetan zuhaitz oso gutxi edo batere ez dela zahardadez hiltzen. Zaintza eskasak eta kalte mekanikoak gaitzak eta izurriteak baino suntsitzaileagoak direla zuhaitzentzat.

Irakasle on, eskola ezarri zuen: nola hil zuhaitz bat?

Etxe, eraikuntza edo antzeko zerbaitetik gertuegi landatu, denborarekin inausi edo botatzeko.

Zabuak, txorientzako habiak edo abar zintzilikatuz adarrak estutu eta estrangulatu.

Nola hala inausi adar puskak utziz, adarra bera eta enborra usteltzeko.

Inausketa enborraren kontraegi egin, orbaintzeko aukerarik utzi gabe.

Hesola denbora luzez utzi, lokarriak enborra itoz eta hesolak berak azala etengabe zauritzeko moduan.

Enborraren inguruan eta bere kontra belar, sastraka eta antzeko hondakinak pilatu: azala jango dioten sataginak eta erreko dioten onddoak hortxe pilatuko dira.

Ureztaketa iraunkortu, landatzeko zulo txikiegia egin edo zuloan gehiegi ongarritzea bertan goxo sustraiak motzean geratu eta zuhaitza eror dadin.

Zulo handiegia egin eta azpia legarrez bete ura pilatu eta sustraiak usteldu daitezen.

Adar nagusiak inausi emango dituen puja berriak indar handiagoz etor daitezen.

Elkar jotzen duten adarrak uztea, elkar ferekatuz zauriak sor ditzaten.

Gaitzak eta izurriteak ikusi, eta ez adituarena edo ez ikusiarena egin.

Zauriak eta inausketa ebakiak pinturaz edo orbaintze pastaz estali, hain juxtu ere orbaintzea zailduz eta luzatuz gaitzen batek eraso diezaion.

Apurtutako adarrak bere horretan uztea, haustura txukundu gabe, bizkarroiak diren gaitzak eta izurriteak lehenaz gain errazago sar daitezen.

Inguruan belar-hiltzaileak edo herbizidak erabiltzea, sustraiak ahultzeko.

Belarra edo sastraka mozteko makinekin enborra edo sustraiak zauritu eta kaltetu.

Obraren bat egitean edo azpiegituraren bat ezartzeko (ura, elektrizitatea eta abar) lurrean zanga-zuloak edo erretenak ireki eta sustraiak ebaki.

Baita ere, zuhaitzak inausiko dituztela-eta azpian autorik ez aparkatzeko dioen alkatearen bandoa hedatzeko papera zuhaitzaren azalean grapatuta jarri.

Eta zuhaitz publikoen kasuan, gu denonak direnen aurkako hamaika krimen horiek nork ikertu eta salatu behar ditu? Udaltzaingoak? Amabiak?

 

Ezin usainik hartu
2025-01-13 | Jakoba Errekondo
Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta... (+)
Elkarren beharra bizitzeko
2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile... (+)
Ilarraren entzumena
2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun... (+)
Txokolate menpekotasuna negozio
2024-12-16 | Jakoba Errekondo
Txokolatea kakaotik sortzen da. Kakaoak Theobroma cacao du izena; Theobroma hitzak “jainkoen janaria” esan nahi du. Aspaldikoa da txokolatearen gurtza; jainkoena zena azkar asko egin... (+)
Ilarretan dilista nafarra
2024-12-09 | Jakoba Errekondo
Zeruka, zeru bete on dakar zerukak. Zeruka, magitxa, magintxeta, mihauria, magina, baina, ilar-axala, mantxa, teka edo, ezagunena, leka. Lekak barruan dakarren leka-gauza, leka-bihia, lekalea edo... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

Bidelagun

Fede Pacha&Co
gora