Asteroko buletina
Abuztua zortzigarrena, arbi ereitia, bitarte honetan barriz, garijak jotia

Zuhaitzak ontsa hiltzeko hamaika bide

Krimenen ikerketarako garai aproposa izango ote da uda. Ez dakit, baina hara-hona ibiltzeko joera handitzen den sasoi honetan zuhaitzei begiratzea proposatuko dizut. Eta zuhaitzen munduko krimenez jabetzea. Joan Tartasek 1666an argitaratu zuen Ontsa hiltzeko bidea liburua, gure hiltzea prestatzeko. Hauek, berriz, zuhaitzak ontsa hiltzeko bideak dira. Nonahi egingo duzu topo adibide eder askoekin.

Jakoba Errekondo
Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea


2020ko uztailaren 02a
Lasarte-Oriako zedroen krimena.

Virginia Tech Universityko irakasle Bonnie Appleton zenak zioen gune hiritartuetan zuhaitz oso gutxi edo batere ez dela zahardadez hiltzen. Zaintza eskasak eta kalte mekanikoak gaitzak eta izurriteak baino suntsitzaileagoak direla zuhaitzentzat.

Irakasle on, eskola ezarri zuen: nola hil zuhaitz bat?

Etxe, eraikuntza edo antzeko zerbaitetik gertuegi landatu, denborarekin inausi edo botatzeko.

Zabuak, txorientzako habiak edo abar zintzilikatuz adarrak estutu eta estrangulatu.

Nola hala inausi adar puskak utziz, adarra bera eta enborra usteltzeko.

Inausketa enborraren kontraegi egin, orbaintzeko aukerarik utzi gabe.

Hesola denbora luzez utzi, lokarriak enborra itoz eta hesolak berak azala etengabe zauritzeko moduan.

Enborraren inguruan eta bere kontra belar, sastraka eta antzeko hondakinak pilatu: azala jango dioten sataginak eta erreko dioten onddoak hortxe pilatuko dira.

Ureztaketa iraunkortu, landatzeko zulo txikiegia egin edo zuloan gehiegi ongarritzea bertan goxo sustraiak motzean geratu eta zuhaitza eror dadin.

Zulo handiegia egin eta azpia legarrez bete ura pilatu eta sustraiak usteldu daitezen.

Adar nagusiak inausi emango dituen puja berriak indar handiagoz etor daitezen.

Elkar jotzen duten adarrak uztea, elkar ferekatuz zauriak sor ditzaten.

Gaitzak eta izurriteak ikusi, eta ez adituarena edo ez ikusiarena egin.

Zauriak eta inausketa ebakiak pinturaz edo orbaintze pastaz estali, hain juxtu ere orbaintzea zailduz eta luzatuz gaitzen batek eraso diezaion.

Apurtutako adarrak bere horretan uztea, haustura txukundu gabe, bizkarroiak diren gaitzak eta izurriteak lehenaz gain errazago sar daitezen.

Inguruan belar-hiltzaileak edo herbizidak erabiltzea, sustraiak ahultzeko.

Belarra edo sastraka mozteko makinekin enborra edo sustraiak zauritu eta kaltetu.

Obraren bat egitean edo azpiegituraren bat ezartzeko (ura, elektrizitatea eta abar) lurrean zanga-zuloak edo erretenak ireki eta sustraiak ebaki.

Baita ere, zuhaitzak inausiko dituztela-eta azpian autorik ez aparkatzeko dioen alkatearen bandoa hedatzeko papera zuhaitzaren azalean grapatuta jarri.

Eta zuhaitz publikoen kasuan, gu denonak direnen aurkako hamaika krimen horiek nork ikertu eta salatu behar ditu? Udaltzaingoak? Amabiak?

 

Intsusa lore edariak
2024-05-06 | Jakoba Errekondo
Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean... (+)
Pagoaren kontuak
2024-04-29 | Jakoba Errekondo
Geroxeago baina hemen da. Inguruan dituzten gainontzeko zuhaitzak baino beranduago janzten dira pagoak (Fagus sylvatica). Bizitzeko baldintza “gogorragoak” nahi izaten ditu: toki hezeak eta freskoak.... (+)
Lurra elikatu, guk jan
2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean... (+)
Odolezko laranjak
2024-04-14 | Jakoba Errekondo
Istorio ugarik lanbrotzen du bere jaiotza. Bere koloreak erakartzen du gehien. Azalarenak zenbaitetan, baina batez ere mamiarena da deigarria. Odolezko laranja da (Citrus x sinensis).... (+)
Ginkgoaren irrimurrika eta barre ttikia
2024-03-25 | Jakoba Errekondo
Burua dardaratu eta ikaratu zigun ginkgoak (Ginkgo biloba). Lizar-makila denboran ginkgoa aspaldi galdutako zuhaitz espezietzat jotzen zen. Bere hostoen fosilak ezagutzen ziren, beste arrastorik ez. (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

OlatuKoop

Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.

BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.

gora