Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroa, Espainiako Gobernuak itzalaldiaren inguruan kaleratutako txostenaren aurkezpenean.

Aurreikusitakoa baina beranduago izan bada ere, Espainiako Gobernuak apirilaren 28ko itzalaldiaren harira sortutako komiteak eginiko txostena aurkeztu du Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroak. Horren arabera, sisteman gehiegizko tentsioa izatea eragin zuen "hainbat faktoreren batasunak": erantzukizuna REE Red Eléctrica de Españaren –enpresa pribatua da, baina bost akziotik baten jabea da Espainiako Gobernua– eta argindar konpainien artean banatu du, txostenak aipatzen baitu lehenak itzalaldiaren egunean eta bezperan hartutako hainbat erabaki "zalantzagarriak" izan zirela eta bigarrengoek tentsioa kontrolatzeko araudia ez zutela bete.

Txostenaren arabera, itzalaldiaren egunean lurraldean bederatzi zentral termiko zeuden martxan –beste batek ez zela erabilgarri egongo jakinarazi zion REEri aurreko egunean–, eta goizeko 10:30ean dagoeneko "egoera ezegonkorra" zen. 12:03an, Aaegesenek haren izena aipatu ez badu ere Espainiako instalazio batek bibrazio handi bat –0,6 hertz– eragin zuen sarean, eta hori arintzeko operadoreak sareko konexioak aldatu eta Frantziarako argindar esportazioa murriztu zuen, besteak beste.

Bi erabaki horiek, ordea, sisteman tentsioa handitzea eragin zuten. 12:19an gertatutako beste bibrazio batek esportazioak are gehiago murriztea eragin zuen, eta, ondorioz, tentsioa berriz handitzea. 12:32an jada argindar planta txikiak saretik deskonektatzen hasi ziren Granadan, Badajozen, Segovian, Huelvan edota Sevillan, baina Espainiako Gobernuaren arabera, haietako batzuk "modu desegokian deskonektatu" ziren. 12:33an guztiz erori zen sarea, eta bost segundoko tartean penintsula osoa argindar gabe geratu zen. 

REEk inongo ardurarik duela ukatu du

Espainiako Gobernuak asteartean aurkeztutakoaren ondoren, REEren txanda heldu da: konpainia horretako buruek, Roberto Garcíak, Beatriz Carreterok eta Concha Sanchezek REEk itzalaldiaren inguruan eginiko aurkeztu dute agerraldi batean. Txosten horretan, Espainiako argindar sistemaren operadoreak ukatu egin du itzalaldian inongo ardurarik duela, eta argindar konpainiei egotzi die erantzukizuna.

REEren jabe den Redeia konpainiako kontseilari ordezkaria da García, eta adierazi du itzalaldiaren egunean ez zutela prozedurarik hautsi, baizik eta uneoro "modu arduratsuan" jokatu zutela. Corredor Redeiako presidenteak, berriz, argindari konpainiei leporatu die itzalaldiaren harira operadoreari emandako informazioa "eskasa" izan dela. Sánchez KRed Electricako operazioetako zuzendari nagusiak zera gehitu du: "Sistema elektrikoaren tentsioa kontrolatu behar zuten zentralek haien betekizunak bete izan balituzte, zerbitzua aurreikusita eta ezarrita zuten bezala eman izan balute, ez zen itzalaldirik gertatuko".