Asteroko buletina
Otsaila, laburrena eta txarrena

Hiru izaera erle bilakatzeko

Erlauntzaren jaiotza erregina estali baten errutearekin hasten da. Hemen ere betikoa, arrautza ala erregina ote zen lehena…

Mattin Jauregi
Mattin Jauregi

Balerdipeko erleak proiektuko kidea

Inaxio Arin
Inaxio Arin

Balerdipeko erleak proiektuko kidea


2024ko urtarrilaren 22a
Argazkia: Asaf/ Dutch Wikipedia

Erreginak bere ugalketa aparatuan bi boltsa bereizten ditu: arrautzen poltsa (obuluak) eta espermateka (esperma biltegia). Erruterako momentuan erreginak ugalketa aparatua abaraska barruan sartzen du, eta abaraskaren neurriak bereiztuko du jaioko den erlearen sexua: abaraska estua denean, erreginaren ugalketa aparatua estutzen da arrautza eta esperma elkartuz (arrautza ernaldua); eta abaraska zabala denean, ez da erreginaren ugalketa aparatua estutzen eta arrautza soilik erruten da espermarik gabe (ernaldu gabeko arrautza). Ernaldutako arrautzatik erle langilea eta erregina jaioko dira (emeak) eta, aldiz, ernaldu gabeko arrautzatik erlamandoa (arra).

Gauza jakina da tximeleta ez dela tximeleta jaiotzen, harra izaten dela tximeleta izan aurretik, bada, erlea berdin. Arrautzatik larbara igaroko da, larbatik ninfara, eta ondoren izango da erle. Erle izateko lehenik larba izan behar.

Arrautza izatetik erle izaterako prozesua edo metamorfosia, abaraskaren barruan egiten du: lehen hiru egunak arrautza moduan, ondoren larba fasera igarotzen da, fase hori pasata ninfa bilakatzen da, azkenik erlea bere osotasunean jaiotzeko.

Erlea jaiotzen denetik 40 egun inguru bizi dela esaten dute, baina erle izan aurreko beste 21 egunetan ere zer edo zer biziko da, ezta? Edo horiek larbaren eta ninfaren bizitzak dira? Hiru izaera erle bilakatzeko.

Erle beltza mehatxupean
Badira sei urte nire lehen erlezaintzako ikastaroa egin nuela. Gaur gaurkoz erlezaintza da nire ogibidea. Lehen erleak erosi nituenean ez nekien arraza ezberdineko erleak zeudenik... (+)
Behar adina egin
Berrerarabili, zaharberritu, konpondu, eraldatu… Behar duguna baina gehiagorekin bizi garelako agian… (+)
Garbitasuna
Erleek jaiotzetik hil arte duten joera bat da garbitzeko gaitasuna. Jaio bezain laster hasten da bera jaio den abaraska garbitzen, puskatu dituen argizari zatiak erlauntzatik... (+)
Erleetan nork du agintea?
Erlauntza batean erregina bakarra dagoenez eta denen ama denez, bera dela agintari esaten da, baina ez da erabat zuzena. Erregina oso garrantzitsua da, baina erabaki... (+)
Lan banaketak
Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi. (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

gora