Bizi-baratzea

Dani Blanco

Bestelakoak

Eztul-belarra

Tussilago farfara

[Garbiñe Larrea]

Eztul-belarra izenak berak erakusten digun bezala eztula dugunerako da egokia baina arnas-aparatuko hainbat gaitz tratatzeko ere balioko digu.
Hostoak aberatsak dira muzilagotan, inulinatan, flabonoideetan, azido malikotan, taninotan, fitoesteroletan, potasio nitratotan eta zink gatzetan. Printzipio aktibo hauek arnas-bideetako erretasuna eta hantura kentzeko gaitasuna dute, eztula sorrarazten duen espasmoa gelditzeko gai dira eta immuno estimulatzaileak ere badira. Mariano Ostolaizek urteko egunik luzeenak diren garaian biltzea gomendatzen zuen.
Loreak aldiz, profesional baten kontrolpean bakarrik erabili behar dira. Toxikoak diren bi alkaloide ditu, pirrolizidina familiako senkirkina eta tussilagina, biak ala biak ere gibelerako kaltegarriak. Gibeleko kalteak eta erreakzio toxikoak askotan gertatzen dira loreen belar-ura hartu ondoren.
Birika eta bronkioetako mintzak baretu, indartu, garbitu eta sendatzen ditu: hala, katarroa, marranta, asma, laringitisa, bronkitisa eta biriketako gaitzetarako egokia da, eztula izan edo ez erabil dezakegularik.
Ke, hauts eta aireko kutsadura handia dagoen tokietan lan egiten duten edo bizi diren pertsonentzat bereziki da ona eta ohi baino sarriago har dezakete, udazken eta negu osoan jarraian, egunean infusio bat.

Deskribapen botakinoa

Landare belarkara honek hosto berde handi eta sendoak izaten ditu, azpiko aldea ile zurixkaz betea izaten duelarik. Neguan lur azpiko sustrai ezkutua izaten da eta bere lorea, kolore hori bizikoa eta eguzki formakoa, txorten baten gainean eta multzoa osatuz negu erdi-erdian agertzen da. Bere haziak txikori-belarraren haziaren antza du. Hazitan dagoenan hostoak hazten hasiko zaizkio eta uda erdira arte hazten dira, hosto multzo handiak osatuz.
Lur heze, buztintsu eta trinkoetan hazten da; erreka bazterretan eta pinudi hezeetako bide bazterretan ikustea ohikoa da.