Zorriak negutegian
2019-04-08 20:22 | Beñat
Kaixo Beñat naiz eta Araiztik idazten dizut (Nafarroa).2017ko apirilean, barruti batean, negutegi bat jarri nuen. Ekaina bukaerarako, ni konturatu orduko bertan zeuden tomateak, kalbazinak, pepinoak kolore guztietako (gorriak, berdeak, marroiak) zorriz beteta zeuden, sekulako izurritea sortuz. Lehengo urtean tomate landareak jarri orduko behatzen joan nintzen ea zorririk zeukaten. Orduan ere sortu ziren. Xaboi ura nahiko maiz botatzen nien eta piretrina ere pare bat aldiz bota nien.Horrekin izurritea pixka bat kontrolatu nuen , gutxienez ez zen beste landareetara zabaldu baina al ere tomateak zorri asko izaten jarraitu zuten. Hori gutxi balitz euli txuria ere agertu zen udazkenean izurrite galanta bihurtuz. Orain uraza batzuk ditut eta berriro agertu da zorria. Zorria non egoten da landarerik ez dagoenean lurrean?negutegia jarri berritan ongi ondu gabeko konposta ekarri nuen Iruñeko mankomunitatetik eta lurrari nahasi nion, bertan etor zitezkeen?Landareak jarri berritan oilo ongarri granulatua botatzeko ohitura daukat eta udaran astean behin ureztatzen ditu landare guztiak eta bero handia egiten duenean astean bi aldiz. Udako landareak landatu aurretik zerbait berezia bota beharko nuke lurrera zorriak akabatzeko? Tomateak landatzekotan nabil, zorriari eta euli txuriari aurre hartzeko zer egin dezakeedan jakitea gustatuko litzaidake.
Jakoba Errekondo-ren erantzuna
2019-04-08 21:59
Zorria nitrogenoarekin lotu behar da. Garrantzitsuena hori da, beste arrazoiren bat izan daiteke, baina hasteko nitrogenoa. Landareen janari horrek hazkuntza sustatzen du: enborra, zuztarra, adarra, hostoa... Eta zorriak eztena sartu eta izerdia zurrupatzen du. Horretarako, noski, zati guriena, izerdi gehiena duena, biguinena hautatzen du. Beraz, ongarri nitrogenatu asko egoteak zorriak ekarriko ditu. Negutegian bertan, inguruko landareetan, ekarri dituzun landare txikietan... nonahi egongo dira negua igarotzen. Baina garrantzitsuena da izurrite bilakatzen bada nitrogeno sobredosia dagoelako dela. Zaindu beraz ongarriketa. Gutxi ongarritu, tamainan eta sekula ez ondu gabeko ongarria. Ongarri freskoa edo ondu gabekoa ekartzen baduzu, utzi bazter batean eta material "egituratzailea" karbono asko duena (adar zatiak, lastoa, txirbila...) nahastu eta luartu edo ondo konpostatu erabili aurretik. Horrek zorria atzeratzeaz gain landarearen bizimoduari lagunduko dio, eta batez ere uztaren kalitateari. Izan ere, nitrogenoa maila normal batera eramateak beste jakiak mugitzea ekarriko du, landarearen mesedetan. Oiloaren zirinak ere nitrogeno ikaragarri du. Kontuz, gutxi bota edo ahal baduzu ardiarena edo behiarena erabili.
Euli txuria ia negutegi guztietako izurritea da. Plastikoa eta lurrak bat egiten duten tokian bizitzen da eta irauten du. Ingurune lehorrak atsegin ditu. Hartu motxila eta urarekin busti. Plastikoa metro bete alturan eta lurraren ertza. Ahalik eta maizen.
