Asteroko buletina
Ederra eta ona bi dira

Lasaigarri

Jakoba Errekondo
Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea


2018ko uztailaren 19a
Ezki lorea jasotzeko ahalik eta ilunena den tokia erabili. Sare edo gaza baten gainean xabal-xabal eginda jarri eta lehortutakoan ondo itxitako ontzian jaso, urrinari ahalik eta luzeena euts diezaion.Argazkia: Wikimedia Commons

Lehen pasean soilik ikusten genituen, baina egun bizikide gero eta ugariagoak ditugun uso-tortoilen urruka eta urruma artean ari naiz. Belarrietako jolasa ezkien (Tilia spp.) azken loreen usainak janzten du. Ekaitzean, trumoi artean. Urtea gainbehera abiatu den seinale, eguna laburtzen ari da: ale honen datarako daborduko 46 minutu ilundua da.

Egunik laburrenak dakartza gogora sasoi beroen honek, eta ordurako biltegia hornitu behar. Bilketa eta jasotze garaia da. Gure etxean nabarmena da. Lagun flandriar bat etorri zaigu, eta erabat harrituta hor aritu da belar txorta bildu berriak miatzen: mendazuria, mendaurdina, inuntzia, peldoa, batana, ahamenta, astamenda, aizpatana, kukuso-belarra, ardi-bedarra, baxaranatzea, basa-menda edo mendaza (Mentha x rotundifolia), txortaloa (Mentha pulegium), berbena-belarra, berdana, berdan-belarra, izusta, ihitzi-belarra, irontzi-belarra edo inuntzi-belarra (Verbena officinalis) eta pasmo-belarra, izugeslia edo amorru-belarra (Anagallis arvensis). Belazeak lehortzen diren hurrengoan larranbiloa, larmina, lili-bitxia edo kamamila (Matricaria chamomilla) bildu beharko dugu. Udazkenera arteko lana izango da: bildu, lehortu eta jaso.

Ez gara aritu zaharrak lagun batentzako ezkia, ezkua, astigarratzea edo zariaren (Tilia spp.) loreak biltzen. Udaren hasiera dakar ezkiaren loreak, eta gure lagun horrentzat ez da usain hobea duen lorerik. Zuhaitz handiak dira ezkiak, eta, basoan bezala, kale eta parkeetako ezkidiek urrutira hedatzen dute bere urrina. Egun bero eta lehorretan urrin-laino horretan biltzen dira, ireki berritan. Ahal den azkarrena ondo lehortu eta jaso behar da. Horretarako ahalik eta ilunena den tokia erabili. Sare edo gaza baten gainean xabal-xabal eginda jarri eta lehortutakoan ondo itxitako ontzian jaso, urrinari ahalik eta luzeena euts diezaion.

Lasaigarria da ezkia; nerbioak lasaitzen eta arnas aparatuko gaixotasunak arintzen ditu. Lasaigarria da, baita ere, belarrak eta uztak etxeratuta izatea. Ospatzeko, dasta ezazu ezkiaren lorearekin egiten den perfumeren bat; ez zara damutuko, eta udaren hasieran izango zara egunero.

Intsektuen negupasa
2025-02-17 | Jakoba Errekondo
Hotza gogor ari du. Ez denean, baina aurtengo neguan lurralde batzuk ederki jotzen ari du. Eta intsektuek nola irauten dute, udaberriarekin indarrean berragertzeko? Kaleko galdera... (+)
Migranondoa, beste bat etxerako
2025-02-10 | Jakoba Errekondo
Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta... (+)
Ikatza erretzeko eta marrazteko
2025-02-03 | Jakoba Errekondo
Agur negu. Negu betea da eta badoa. Mimosak (Acacia dealbata) eta magnoliak (Magnolia soulangeana eta Magnolia stellata) loratu dira, ongi etorri beraz loraldi nagusiei. Baina... (+)
Txerriaren belarrak
2025-01-27 | Jakoba Errekondo
Txerri-hiltze sasoia da negua. Hotzak beroarena errazago kenduko dio. Guri ere txerriez hitz egiten dugunean beroarena behinik kenduko baligute! (+)
Euskal Herria banana errepublika
2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

Bidelagun

Fede Pacha&Co
gora