Ecologistas en Acción taldeak helegitea aurkeztu du Errioxako Gobernuak otsoen ehiza baimentzeko hartutako erabakiaren aurka.

Errioxako Ecologistas en Acción taldeak eta Kantabriar Mendikatea Defendatzeko Plataformak, Otso Iberiarra Babesteko Funtsaren parte diren erakundeek, administrazioarekiko auzi-errekurtsoa aurkeztu dute Errioxako Justizia Auzitegi Nagusian, Errioxako Gobernuak otsoa 2025-2026 denboraldian eskualdean ehiza-espezie izendatzeko hartutako erabakiaren aurka.

Errioxako Justizia Auzitegi Nagusiari eskatu zaio kautelazko neurri urgenteak har ditzala agindu hori bertan behera gera dadin, erkidego horretan otso iberiarra ehizatzeko baimena geldi dadin.

Otsoen Espainiako populazioak kontserbazio-egoera txarrean daude; beraz, Europar Batasuneko araudiaren arabera, ezin da ehiza-espezie izendatu. Gainera, Errioxan espezie babestua izan beharko luke, autonomia-erkidego hori baita iberiar sistemaren bidez espezie hori penintsulan ekialderantz hedatzeko fronteetako bat. Hego-ekialderantz hedatzen da, eta interes handikoa da Aragoin eta Katalunian agertzen diren otso “italiarren” aleekin konektatzeko, eta, horrela, geografikoki isolatuta dagoen populazio espainiarraren aldagarritasun genetiko urria hobetzeko.

Espezie berezia da, halaber, eta funtsezko funtzio ekologikoa betetzen du ekosisteman, harrapari apikal gisa eta basa-ungulatuei eta abereei eragiten dieten gaixotasun epizootikoen kontrolatzaile gisa. Otsoa abeltzaintza estentsiboarekin batera bizi dela ziurtatzeko, irtenbidea ez da otsoak hiltzea, baizik eta prebentzio-neurriak hartzea eta kalteak azkar eta behar bezala ordaintzea.

Ehiza-espezie izendatuta, ehiza larriko uxaldi guztietan – basurdea, orkatza eta oreina – hil daitezke oreinak, bai eta aparteko ehizaldietan ere, kalteengatik. Ez du axola Eskualdeko Ehiza Erreserban edo Ehiza Barrutietan izatea, edo horien ehiza-plan teknikoak otsoa ehizatzea aurreikusten ez badu, inolako plangintzarik gabe hil daitezke.

Guztiz desegokia da; izan ere, otsoaren azken errolda nazionalak, 2023 eta 2024 bitartean, jakinarazten du otsoak ez duela gora egiten erkidegoan, bost talde, talde esklusibo bat eta lau talde partekatu baitaude.

Eskualde Erreserbako eta Gizarte Barrutietako ehiza-arauei dagokienez, otsoa ehiza daitekeen espezietzat hartzen da arau-proposamenean.

Bereziki ulertezina da Errioxako Gobernuak kudeatzen duen ehiza-aprobetxamendua duten lur publikoetan ehizatu ahal izatea, hala nola Eskualde Erreserban eta Gizarte Barrutietan, otsoak interes ekologikoagatik eta oreinen eta basurdeen populazioen kontrolatzaile gisa duen balioagatik. Izan ere, populazio horiek izugarri hazi dira eta osasun-arazo larriak dituzte.

Aprobetxamendu horien baldintzei dagokienez, ez da ezer zehazten, ez da kuporik finkatzen, ez globalik, ez ehiza-poligonorik edo udal-mugarterik, eta Erreserbaren Plan Teknikoak (PTR) zehazten duenari soilik egiten zaio erreferentzia. Arau horietan sartu beharko litzateke PTRk otsoari buruz aipatzen duen guztia.

Ecologistas en Acción taldearen eta Kantabriar Mendikatea Defendatzeko Plataformaren ustez, Errioxako Gobernuak hartutako neurriak ebidentzia zientifikoaren aurkakoak dira, eta, gainera, Habitaten Zuzentaraua urratzen dute eta Espainiako eta Europako jurisprudentzia ez dute aintzat hartzen.

Horregatik, bi erakundeek baliabide bateratu hori aurkeztu dute, Errioxan geratzen diren 30 otso-aleak ehizatzea saihesteko.

Ecologistas en Acción taldeak eta Kantabriar Mendikatea Babesteko Plataformak honako proposamen hauek eskatu dizkiote Errioxako Gobernuari: