Lindanearen historia kutsatzailearena bezalakoa da Barakaldon: iraunkorra. Joan den apirilean, Ekologistak Martxan Barakaldok Udaltzaingoaren aurrean salatu zuen pestizida kantzerigeno hori agertu zela etxebizitza babestuen sustapen bat eraikitzeko lanak hasi diren lurretan.

2022ko azaroan, Lutxana auzoko bizilagunak mobilizatzen ari ziren, Ansioko metro-geltokiaren eta Lutxana auzoaren artean lindanoa zegoelako. Kimikari kantzerigenoaren legez kanpoko isurketa hori 2022ko urriaren 21ean aurkitu zen, eta, garai hartan, Barakaldoko Udalak esan zuen lindanearen eta ftalatoaren kontzentrazioa ez zela iristen «hondakin arriskutsutzat har zitezen». Pestizida horrek ematen duen usain handiaz gain, bizilagunek eta ekologistek ohartarazi zuten inguruan zeuden langileek ez zutela kutsatzaile toxikoaren aurrean norbera babesteko ekipamendurik, eta kamioiak handik ateratzen zirela, ziur aski hondakin kimikoekin lur-karga estali gabe.

Aste batzuk geroago, abenduan, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailak ziurtatu zuen arriskua zegoela Lutxana eta Llano artean eraiki beharreko etxebizitzetako etorkizuneko bizilagunentzat — Serralta parkea operazioa —. Izan ere, Jaurlaritzaren arabera, lindane toxikoak eta kantzerigenoak eragindako kutsadura arriskutsua espaloiak eraikiko diren lekuan soilik kokatzen da, baina ez solairuak eraikiko diren lekuan.

Bada, joan den apirilean ere antzeko egoera gertatu zen. Pestizidaren usain handiak obrak egiten ari diren lurretan zegoela ohartarazten zuen, eta, berriz ere, egiaztatu zen zoru ustez toxiko horiek kamioien karga estali gabe manipulatzen ari zirela, eta langileek, ibilgailuetan zein hondeamakinetan, ez zutela babes pertsonaleko ekipamendurik janzten. Hori salatu da OSALANen aurrean. Gainera, lehentasunezko substantzia arriskutsuekin (lindanearekin, adibidez) tratatzerakoan, kontuan hartu behar dira baldintza meteorologikoak, osagai toxikoak manipulatzen diren bitartean sakabanatzen lagun baitezakete.

Ekologistak Martxan, gainera, erauzitako lurren helmuga ikertzen ari da (bai Bizkaian, bai EAEko beste lurralde batzuetan), zalantzan baitago hondakin toxikoak (hala nola kimiko arriskutsua) biltegiratzeko baimena ote duen. Ekologistek gogorarazi dute lur horiek ezin direla geldoen hondakindegietan utzi, lindanea lehentasunezko substantzia arriskutsu, biometatzaile eta iraunkortzat jotzen baita.

Ekologistek lehentasunezkotzat jotzen dute, halaber, urak kontrolatzea; izan ere, Ansioko euri-urek, Serralta inguruko urek bat egiten duten lekuetan, Castaños ibaian amaitzen dute, eta ibai horrek dagoeneko ez ditu arlo horretako mailak betetzen. Egoera bera kontuan hartu beharko litzateke lurren xede-eremuetan; izan ere, behar bezala tratatu eta biltegiratzen ez badira, lurpeko urak lixibiatuen bidez kutsa ditzakete.

Ekologistak Martxan-ek osasunerako, ingurumenerako eta karga horiek manipulatzen dituzten langileentzako segurtasun-bermeak eskatu ditu. Ildo horretan, maiatzaren 13an, erakunde ekologistak idazki bat aurkeztu zion Barakaldoko Udalari, honako hauek eskatuz: segurtasun-neurri horiek betetzea, euri-urak zaintzea eta kontrolatzea, kasu honekin lotutako beste administrazio batzuekiko komunikazioei emandako erantzunen berri ematea, eta hondeatutako lurren xedeari buruzko txostena egitea, ibilbide-orriak eta baimendutako zabortegietako onarpen-dokumentuak barne.