• Euskal armamentu-industriak Atilaren Zaldia irabazi du, gatazka armatuen, milaka pertsonaren heriotzaren eta ingurumenaren suntsipenaren bidez aberasteagatik

• Atila Euskal Herria sarien historian lehen aldiz, Ohorezko Saria ematen da, oraingoan Amaia Barredo sailburuak ingurumena eta biodibertsitatea suntsitzen egindako lan handia saritzeko

Ekainaren 5ean ospatuko den Ingurumenaren Munduko Eguna dela eta, Ekologistak Martxan-ek Atila Euskal Herria 2025 Saria emango dela jakinarazi du, Euskal Herriko ingurumena suntsitzen urtebetean zehar egindako ekarpenagatik nabarmendu direnak saritzeko.

Ingurumenaren Munduko Eguna Nazio Batuen Batzar Nagusiak ezarri zuen 1972an, ingurumenari buruzko munduko lehen gailurrarekin bat eginez: Giza Ingurumenari buruzko Stockholmeko Konferentziarekin. Urteroko ekitaldi honen helburuak ingurumenaren kontzientzia areagotzea eta ingurumena babesteko ekintza globala sustatzea dira.

Ekologistak Martxan-ek Atila Euskal Herria Sariak ematen ditu “ingurumena suntsitzen lagundu duten pertsonak, erakundeak edo proiektuak bereizteko eta salatzeko”. Sariak 1992an eman ziren lehen aldiz, duela 33 urte.

Izendapenak egiteko epea ireki zenetik, apirilaren 23tik, erakunde ekologistak hainbat proposamen jaso ditu, administrazio, enpresa edo kargu publiko ugari hautagai direla adieraziz. Asko eztabaidatu ondoren, hauek dira hautagai irabazleak.

Atila Euskal Herria 2025 Saria, aurten ere, Urdaibaiko Biosfera Erreserban dagoen Guggenheimeko Museo Subsidiarioaren proiektu ekozidak jasoko du. Proiektu hori ondare natural izendatu zuten 1984an, eta Kantauri isurialdeko erreserba garrantzitsuenetako bat da. Saria, oraingoan, Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak partekatuko dute, proiektua bultzatzen tematuta dagoelako, nahiz eta inguruko biztanleria oso aurka egon. Horretarako, hainbat estrategia erabiliko dira, hala nola MITECOri eta Kosta Zuzendaritzari babesa 20 metrora murrizteko eskatzea, padura-eremu batean (Murueta ontziolak) eraiki ahal izateko. Eusko Jaurlaritzaren eta Bizkaiko Foru Aldundiaren arabera, 2026ra arte ez da erabakiko proiektu arduragabe horren etorkizuna. Proiektu hori “entzuteko prozesuan” dago orain, Agirre Lehendakaria Center Fundazioari eta Columbiako Unibertsitateari eskatuta, eta, ohartarazi dutenez, “ez da loteslea izango“. Batu eta segi.

Euskal Herriko Atilaren Zaldia, euskal armamentu-industria indartsuari, milaka pertsonaren heriotza ekarri duten gerretan egindako ekarpenagatik eta planetaren suntsipenean parte aktiboa izateagatik. Industria militarra hirukoiztu egin da 20 urte baino gutxiagoan, 70 enpresa edo erakunde izatetik 206 izatera igaro baita, Gasteizkoak kolektiboaren ‘Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras’ liburuan jasotzen denez. Enpresa nabarmenen artean, honako hauek daude: SAPA (Andoain), armamentuaren azpisektorean estatuko seigarren tokian dagoena, eta ITP Aero (Barakaldo), Airbus A400M garraio militarreko hegazkinaren eta Eurofighter borrokarako hegazkin europarraren osagaiak egiten dituena. Honako enpresa hauei buruzko aipamen bereziak: Aciturri, AEG Power Solutions, Arcelomittal, Beretta Benelli, Ecia Xemein, Novatronic, Orbital, Sidenor, Sisteplant, Tecnalia, Tecomar edo Wartsila ibérica.

Erakunde ekologistak erabaki du Atila Sarien edizio honetan Ohorezko Atila Saria gehitzea. Sari horren helburua da ingurumena suntsitzeko eta biodibertsitatea galtzeko ekintzak abian jartzeko ibilbide luzea egin duten administrazio, enpresa edo kargu publikoak saritzea. Aurtengo saritua Amaia Barredo da, gaur egun Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza sailburua. Merezimendu hauek ditu, laburbilduta: Valogreene Paper (Bergara) enpresari ingurumen-baimena ematea, Ingurumen sailburuorde zenean, eta 2025eko maiatzean baliogabetu egin zuen EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak; otsoari etengabe egindako erasoak, argudio faltsuak eta alboratuak jendaurrean erabiliz, datu zientifikoetatik urrun, eta otsoak abeltzaintzari “kalte iraunkor eta konponezina” egiten diola ziurtatuz; eta, era berean, otsoa Babes Bereziko Araubideko Espezieen Zerrendatik (LESPRE) kanpo utzi izana ospatuz.

Akzesita:

Bizkaiko Foru Aldundia. 450 milioi euro baino gehiagoko ibai-azpiko tunelaren proiektuagatik. Tunel horrek ibilgailu pribatuaren erabilera sustatuko du azkenean, eta ingurumenari eragingo dio tunela egin bitartean eta ondoren.

Josu Jon Imaz. Repsol enpresa fosilistaren arduradun nagusia da, toxikoetan eta kutsatzaileetan liderra, eta, politikaren mundutik “ate birakariak” erabiliz, ingurumena eta, beraz, bizitza suntsitzen dituen enpresa kapitalistaren ereduaren adibide bikaina da.