• Uztailean argitaratutako hasierako komunikatuaren ildotik, euskal elkarte ekologista askok dokumentu bat sinatu dute, Etxebizitza, Lurzoru eta Hirigintza arloko premiazko neurriei buruzko Lege Proposamenaren ingurumen-araudian izandako aldaketei buruz duten iritzia adierazteko
• Ekologisten ustez, ingurumen-bermeen arloko arau-atzerapena da proposamena, eta aurreikus daitezkeen eragin negatiboak ditu natura-ingurunean, natura-baliabideetan eta pertsonen osasunean

Euskal elkarte ekologista askok* dokumentu bat argitaratu dute, Euskadiko Alderdi Sozialistaren (PSE) eta Eusko Alderdi Jeltzalearen (EAJ) legebiltzar-taldeek bultzatutako “Etxebizitza, Lurzoru eta Hirigintza arloko Premiazko Neurriei buruzko Lege proposamena” delakoaren aurrean duten jarrera azaltzeko. Lege-proposamen honen helburua Euskal Autonomia Erkidegoan etxebizitza-eskaintza handitzea da. Hala ere, lurzoruaren eta etxebizitzaren arloko araudi sektorialaren aldaketarekin batera, legegintzako ekimenak erreformak sartzen ditu lehen mailako bi ingurumen-arlotan: 10/2021 Legea, abenduaren 9koa, Euskadiko Ingurumen Administrazioarena, eta 4/2015 Legea, ekainaren 25ekoa, Lurzorua kutsatzea saihestu eta kutsatutakoa garbitzekoa.

Ingurumen-bermeak nabarmen murriztea

Proposatutako erreformek ingurumen-bermeak nabarmen murriztea dakarte, autonomia-erkidegoko legeriak eta ingurumen-ebaluazioaren eta lurzoruaren babesaren arloko Estatuko oinarrizko legeriak ezarritako kontrolak ezabatuz edo ahulduz. Horrela, desoreka nabarmena sortzen da Ingurumen Ebaluazioari buruzko abenduaren 9ko 21/2013 Legeak adierazten duen goi-mailako arau-esparruarekin, zeinak ezartzen baitu ingurumen-ebaluazioa “ezinbestekoa dela ingurumena babesteko”, eta funtsezko prebentzio-tresna dela proiektuen plangintzan eta baimenean jasangarritasun-irizpideak txertatzeko.

Lege-proposamen honen eragina bereziki kezkagarria da egungo testuinguruan, ingurumen-eskumena duten administrazio-egiturak pixkanaka ahultzen ari baitira, bai autonomia-erkidegoan, bai foru- eta udal-eremuan. Ingurumen-organoetan baliabide teknikorik eta giza baliabiderik ez egoteak eta udalek arlo horretan dituzten eskumenak baliatzeko dituzten zailtasunek (askotan funtzionarioentzat gordetako eginkizunak kanpora atera behar izaten dituzte) agerian uzten dute erakundeek ez dutela gaitasun estrukturalik ingurumen-kontrol egokia bermatzeko.

Epeak murriztea, administrazio-isiltasuna eta kontsultarik ez egotea

Ekologisten ustez, arazo horri erantzun ordez, ahalmen instituzionalak indartuz, legegintza-ekimenak arauak sinplifikatzeko neurrigabeko bide baten alde egiten du, kontrol-epeak murriztuz, administrazio-isiltasun positiboko figurak sartuz eta proiektuak aldez aurretik lurzoruaren kalitatearen adierazpenik egin gabe izapidetzea ahalbidetuz kutsatuta egon daitezkeen eremuetan. Orientazio hori ez dator bat Estatuko oinarrizko legeriarekin, eta, gainera, ingurumena babesteko printzipio konstituzionalak ere gainbeheratzen ditu, EKren 45. artikulutik eta EKren 149.1.23 artikulutik eratorriak, azken horrek Estatuari esleitu baitio oinarrizko babes-arauak ezartzeko eskumena.

Ondorioz, lege-proposamen hau izapidetzeak, eragindako gizarte- eta ingurumen-sektoreei kontsultarik ez egiteaz gain, atzerakada normatiboa dakar ingurumen-bermeen arloan, eta ondorio negatiboak aurreikus daitezke ingurune naturalean, natura-baliabideetan eta pertsonen osasunean.

Dokumentu osoa:

Posicionamiento sobre la “Proposición de Ley de medidas urgentes en materia de vivienda, suelo y urbanismo”-1

*Sinatzaileak:
Haritzalde, Eguzki, Ekologistak Martxan, Landarlan, Itsas Enara, Parkea Bizirik, Mutriku Natur Taldea, Zain Dezagun Urdaibai, Bizirik-Betiko, Sagarrak, Elorrioko Auzokide Elkartuen koordinakundea, Betsaide Elkartea, Elorrixa Ekologi taldea, Guggenheim Urdaibai Stop, Artiako Lagunak, Herri Bideak Kate Barik Elkartea, Sociedad Ornitológica Lanius Ornitologi Elkartea.