• Erakundeek gutun bidez helarazi diote Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteari anbizioa eta ingurumen eta gizarte inbertsioak bi aldiz biderkatzeko beharra.
• Komunikabideetara iragazitako Agenda Estrategikoaren zirriborroak erakusten du kezkagarria dela klima- eta ingurumen-konpromisorik ez izatea.
• Europar Batasunak arma-gastua lehenetsi nahi du, gizarte-ongizatearen eta trantsizio ekologikoaren kontura.

Talde ekologista nagusiek, Lurraren Lagunek, Ecologistas en Acción taldeak, Greenpeacek, SEO/BirdLifek eta WWFk, gutun bidez Pedro Sanchezi zuzendu diote 2024-2029 agenda estrategikoaren filtratutako zirriborroa, datorren astean Kontseilu Europarraren ezohiko bileran jorratuko dena, ezagutu ondoren, trantsizio ekologikoa dokumentuaren zutabeetako bat izan dadila eskatzeko.

Europa osoan, jendeak gero eta inpaktu klimatiko handiagoei egin behar die aurre. Bero-boladek, lehorteek, baso-suteek eta uholdeek basoak suntsitzen dituzte, ur-hornidura urriak kutsatzen dituzte, etxeak suntsitzen dituzte eta bizia hartzen dute. Gastu militarrak aurrekaririk gabeko maila lortu duen arren, eta nork bere buruari ezarritako austeritatearen horizontearekin, armagintza bidea irekitzen ari da egungo eta etorkizuneko beharrei erantzutearen kontura: bizitzeko moduko ingurumen osasungarria.

Europako Agenda Estrategikoa Kontseilu Europarrak legegintzaldi bakoitzaren hasieran onartutako dokumentua da, eta bertan hurrengo Batzordeak jarraitu beharko dituen lehentasunezko ildo nagusiak ezartzen dira. Egungo zirriborroan, harrigarria bada ere, ez da lehentasuntzat agertzen gizadiaren krisi nagusietako biri ekitea, krisi klimatikoari eta biodibertsitateari, alegia. Hori ez dator bat 2019an onartutako agendarekin. Agenda horretan, klima-aldaketak eta haren ondorioek eragiten duten “mehatxu existentzialari aurre egiteko ekintzak areagotzeko premiazko beharra” aitortzen zen, eta hori izan zen Europako Itun Berdea onartzeko oinarria.

Erakunde ekologistek Gobernuko presidenteari eskatzen diote bere eragin-gaitasuna erabil dezala EBk zientzian oinarritutako ingurumen- eta gizarte-politikekin duen konpromisoa bultzatzeko, gizarte-ekintza, ekintza klimatikoa eta biodibertsitatearen babesa azkar eta eraginkortasunez garatzeko, bereziki gizadia itzulerarik gabeko puntu klimatiko eta ekologikoetara modu arriskutsuan hurbiltzen ari den une batean.

Filtrazioan, Europako armamentu-industria “handitzeko” politikak aipatu dira, eta Europako gastu eta inbertsio militarrak “nabarmen” handitu dira, trantsizio ekologikoaren kaltetan. Horren ondorioz, Europako biztanleria oso egoera ahulean dago krisi klimatikoaren eta biodibertsitatearen gorakadaren ondoriozko segurtasun-inpaktuen aurrean. Eva Saldaña Greenpeace Espainiako zuzendari exekutiboaren hitzetan: “Plan honek espero du XX. mendeko estrategia militar batek pertsonak babestea XXI. mendeko segurtasunaren mehatxuetatik. Baina ezin da tiro egin baso-sute baten aurka, ezta uholde bat bonbardatu ere. Tanke, misil eta armetan milaka milioi inbertitzeak ez du ezer egingo Europa osoko komunitateei lehorteei, ekaitzei edo uzta galerei aurre egiten laguntzeko. Arma gehiagok ez dute Europa etorkizuneko belaunaldientzat bizitzeko leku seguruagoa bihurtuko “.

Bestalde, Erika González Briz Ecologistas en Acción taldeko koordinatzaileak adierazi duenez, «egungo testuinguru geopolitikoaren konplexutasuna eragiten duen faktoreetako bat larrialdi ekologikoa da; alde horretatik, Europako politika publikoen lehentasunak justizia sozialera bideratu behar dira, erantzun eraginkorrak berotze globalaren eta biodibertsitatearen babesaren aurrean».

WWF Españako idazkari nagusi Juan Carlos del Olmorentzat: “Ulertezina litzateke Europako liderrek hurrengo agenda estrategikoaren lehentasunen artean trantsizio ekologikoari buruzko puntu bat ez sartzea, klimaren aldetik neutroa eta sozialki bidezkoa den Europa bat eraikitzeko beharra jasoko duena eta gure natura-ondare baliotsuaren kontserbazioa eta zaharberritzea bermatuko duena, hartutako nazioarteko konpromisoak betetzeko eta datozen belaunaldientzako etorkizun osasungarria bermatzeko”.

Zirriborroak berak lehentasuntzat hartzen du EBrentzat giza eskubideak sustatzea, giza eskubideen oinarrian bizi daitekeen planeta bat izatea dagoela kontuan hartu gabe.

Asunción Ruiz SEO/BirdLife-ko zuzendari exekutiboarentzat, «gizarte-prekarietatea eta ingurumen-narriadura lotuta daude. Planeta osasuntsu bat behar dugu bakean, demokrazian eta ongizatean bizitzeko. Premiazkoa da trantsizio ekologikoa Europako agenda estrategikoaren funtsezko zutabe gisa txertatzea. Horrela bakarrik bermatu ahal izango da ingurumen osasuntsua izateko eskubide unibertsala, eta modu eraginkorrean aurre egin ahal izango diegu gure garaiko ingurumen- eta gizarte-erronkei. Europak pertsonen oparotasuna eta segurtasuna lortzeko bide bakarra gidatzen jarraitu behar du .»

Blanca Ruibal Lurraren Lagunen koordinatzailearen ustez, “Gobernuak herritarren aurrean erantzun behar du, eta gehienen ahotsak argiak dira: beharrezkoa da aurre egin behar diegun gizarte, klima eta biodibertsitate krisiei aurre egiteko ekintza irmoen aldeko apustua egitea, eta gure politikek eta Europako Agenda Estrategikoak norabide horretan joan behar dute. Gizarteak su-etena eskatzen duenean armamentuan inbertitzea eta armen merkataritzari amaiera ematea huts egindako erabakia da, Gobernu honek defendatzen duen justizia sozial eta ekologikotik aldentzen dena, planetarentzat bideragarria den irtenbide bakarra “.

Carta a Pedro Sánchez – Agenda Estratégica Europea