• Ekologistak Martxan-ek 2021ean jarritako kexaren aurrean, Arartekoak Eusko Jaurlaritzari egindako gomendioa argitaratu du, Bizkaian erabiltzen ez diren zabortegietan HCH-Lindanoko kontrolik gabeko isurketak kudeatzeari buruz

• Ebazpenean, arlo horretako legezko betebeharrak, plan integral baten beharra eta lindanoaren aurrean erakunde- eta gizarte-ekintzako mahaia suspertzea gogorarazten dira

Ekainaren 23an, Arartekoaren bulegoak argitaratu zuen Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren Sailari egindako gomendioa, Ekologistak Martxan elkarteak 2021eko apirilaren 7an jarritako kexari buruzkoa, Bizkaian erabiltzen ez diren zabortegietan HCH-Lindanoa kontrolik gabe isurtzeari buruzkoa.

2021eko apirilaren 7an aurkeztutako kexan Enekuri eta Santo Domingo (Bilbo), Jata (Lemoiz), Modorreta (Barakaldo), Etxeuli (Santurtzi) eta PREMABI (Sondika) zabortegiei buruzko informazioa jaso zen. Ekologistak Martxanen arabera, lehengo zabortegi horietan Lindano-HCH hondakin arriskutsuak egoteak, inolako isolamendurik eta tratamendurik gabe, lixibiatuak sortuko lituzke, azaleko eta lurpeko urei perkolatzen zizkietenak, eta ingurumen-kalte handiak eragin diezazkiokete natura-inguruneari. Kutsatzaile hori sakabanatzeak, ekologisten ustezt, “hondakinen kudeaketari, lurzoru kutsatuei, uren babesari eta ingurumenaren erantzukizunari buruz indarrean dagoen legeria haustea ekarriko luke“, eta, beraz, zabortegi horietako kutsadura-fokuak sakabanatzea saihesteko premiazko neurriak hartzea eskatzen zuten.

Elkarte ekologistaren kexa eta aurkeztutako aurrekariak aztertu ondoren, Arartekoaren bulegoak honako hau gomendatzen dio Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren Sailari: «Orain arte egindako jarduketen ildotik, jarduketa-plan bat egitea bultza dezala lindano-HCHak eragindako kutsaduraren arazoa behin betiko konpontzeko, Bizkaiko kontrolatu gabeko hondakin-biltegi zaharretan iraun dezakeena».

Gomendioaren barruan, Arartekoak herritarren parte-hartzearen garrantzia azpimarratzen du, eta, horregatik, gomendatzen du “erakundeen, gizarte-eragileen eta pertsona interesdunen arteko topaketa berrien deialdia egitea, informazioa eskuratzeko eta lindano-HCH kutsaduraren arazoa konpontzen parte hartzeko eskubidea sustatzeko“.

Arartekoak, halaber, Eusko Jaurlaritzari gogorarazten dio “lurzoruaren kalitatearen adierazpenaren espedienteak sustatzeko betebeharra, baldin eta kontrolatu gabeko hondakin-biltegi zaharretan detektatutako kutsadura-zantzu oinarrituak badaude, Lurzorua kutsatzea saihestu eta kutsatutakoa garbitzeko ekainaren 25eko 4/2015 Legean aurreikusitako baldintza eta epeen barruan”.

Erakunde ekologista harremanetan jarri da Eusko Legebiltzarra osatzen duten legebiltzar-taldeekin, “Arartekoaren gomendioari jarraituz lan egitera animatzeko, eta, are gehiago, kontuan hartuta bai egindako bileretan, bai 2024ko azaroaren 12ko Batzordean, lan egiteko prest agertu zirela guztiak“.