Iaz aurkeztutako Errekalde-Galarreta bidegorri-proiektua aldatu eta berriz ere jendaurrean ipini du Gipuzkoako Foru Aldundiak. Lehengo eta oraingo proiektuak erkatu ditugu eta bi albiste eman behar dizkizuegu, bata ona eta bestea txarra, txisteetan bezala.

Lehendabizi, albiste txarra, garrantzitsuena iruditzen baitzaigu: proiektuak jarraitzen du behar baino estuagoa izaten; izan ere, 3 metro zabal baino ez ditu. Baina Gipuzkoako Bizikleta Bideen Planaren zein Gipuzkoako Bizikleta Bideen Eskuliburuaren arabera, txirrindulariek eta oinezkoek partekatutako bi norabideko bidegorriek –Errekalde-Galarreta bezalakoek, alegia– 4 metro zabal behar dituzte. Zenbat eta zabalera gutxiago, gero eta txirrindulari eta oinezkoen arteko arazo gehiago izateko aukera, jakina.

Albiste ona, berriz, zera da, lehengo proiektuak batez beste 3 metro zabal zituen, bai, baina zabalera hori zenbait puntutan nabarmen estutzen zen, baita 1,80 metrora estutu ere; proiektu berrian, aldiz, zati estu horiek desagertzen dira. Eta hori posible izan da lehengo proiektua egiteko oinarrizko irizpideetako bat militarrek Lore Tokin dituzten lursailak ez ukitzea izan zelako, salatu genuen bezala, eta oraingoan, berriz, irizpide hori malgutu dutelako. Alde horretatik, adierazgarria da lehengo eta oraingo proiektuen memoriek zer dioten erkatzea:

Hau da, lehengo proiektua idatzi zutenek bidegorria nahitaez eta ahal bezala “enkajatu” behar zuten GI-2132 errepidearen eta militarren finkaren artean, bata zein bestea ukiezinak zirelarik. Horra proiektatutako bidegorriaren zabalera zeharo desegokiaren arrazoia. Proiektu berrian, berriz, baldintzak malgutu dira. Memoriatik, behintzat, 1,80 metroko zenbait zati esturen aipamena desagertu egin da.

Gainerakoan, lehengo eta oraingo proiektuen artean ez dugu desberdintasun handirik sumatu:

Seguruena desberdintasun handiena da proiektu berria ez dela Galarretako biribilguneraino iristen, Galarretako Eremuko mugaraino baizik. Hernaniko Udalak badu eremu horretan proiektu bat, bidegorri bat ere aurreikusten duena, eta hori omen da aldaketaren arrazoia.

Bidegorriaren zabalerari buruzkoa ez ezik naturarekin estu lotuta dauden beste alegazio batzuk ere aurkeztu genituen iaz. Izan ere, bidegorri berriak eragina izango du harizti batean. Alde horretatik, ahal den esku hartze zorrotz eta zehatzena nahi genuke, albo-kalterik gabekoa, nolabait esateko.

ATZERAPEN HANDIA

Errekalde eta Galarreta bitartekoa da Gipuzkoako Bizikleta Bideen Planaren arabera dagoeneko eginda beharko luketen baina oraindik egin gabe jarraitzen duten bidegorri horietako bat. Zehatz-mehatz, 2021. urtetik zerbitzuan egon behar zuen.

Bazirudien Mugikortasun Departamentuak berak zeharo ahazturik zuela, planifikatutako beste hainbat bidegorri bezala, harik eta orain dela hiru urte lehen lerrora pasatu zen arte, Chillida Lekuko zuzendari Mireia Massaguék espresuki errebindikatuta. Horrela, 2021eko urtarrilean Departamentutik iragarri zuten 2022ko udan bidegorria museoraino, behintzat, eginda egongo zela. Iragarpena ez zen orduan bete eta 2024an bete gabe jarraitzen du, seguru baten batek Chillidaren mendeurrena betetzeko aukera ona izan zitekeela pentsatuko zuen arren.

Proiektuak bidegorrien lanak bitan zatitzea ahalbidetzen du. Lehenengo zatiak bidegorria Chillida Lekuraino eramango luke.

Nolanahi ere, esan bezala, Gizpuzkoako Oinarrizko Bidegorri Sarea atzerapen asko metatzen ari da eta Errekalde-Galarreta atzeratutako bidegorrietako bat baino ez da. Kontuan izan sare horrek amaituta edo ia amaituta egon beharko lukeela, baina behin eta berriro salatu dugunez, barraskilo-abiaduran doa eta aspalditik dago zentzuzko edozein epetatik kanpo. Datu bat, datu ofiziala, gainera: Bidegorrien Oinarrizko Foru Sarea osatzen duten 289,96 kilometroetako 137,82 baino ez daude gaur egun erabilgarri, hau da, % 47,53. Erdia ere ez.

Hain zuzen, oraindik egin gabe dauden bidegorrien “birprogramazioa” iragarri du orain dela pare bat aste Jasangarritasun diputatuak. Horri buruzko ohar bana plazaratu dugu Eguzkik eta Kalapiek. Hemen irakur ditzakezu: Kalapieren ustez, Gipuzkoako Bidegorrien Oinarrizko Sarea ez da 2050a baino lehen osatuko | Eguzki Talde Ekologista

EGUZKI, 2024ko uztaila