Litekeena da Beasainen buelta bat ematen duten pertsonak harrituta geratzea Igartza Oleta eta Errementari kaleetan eta Jose Migel Iturriotz kalean, 21. eta 26. zenbakien artean, baranden behealdean zokaloak jarri dituztela ikustean.

2023an Igartza Oleta eta Errementari kaleetan jarri zituzten, eta joan den urriaren amaieran Udalak bukatutzat eman zuen zokalo horiek Jose Migel Iturriotz kalean jartzea. Gauza gehienekin gertatzen den bezala, badu bere azalpena.

Jakina, zokalo horiek instalatzeko erabakia ez da kontu estetiko baten ondorio. Ezta gutxiago ere. Ingurumen-helburua duen neurria da: aire-bolada eta haizeak, herritarrek, batzuetan deskuiduz, baina gehienetan herriko kaleetan inolako lotsarik gabe botatzen dituzten plastiko eta hondakinak Oria ibaiaren ibilguraino arrastaka eramatea saihestea, bertako fauna eta flora kutsatuz, eta, ondorioz, gure kostaldea.

Esan dezakegu, ibai, erreka eta itsas pasealekuen ondoko barandak ibai-sistemei irekitako ateak direla, eta hortik iristen dira hondakinak ibaiertzetan pilatuz. Udalak  zokaloak bezalako gauza sinple bat jarriz lortu duena da, pertsonak babesteko barandak jartzen diren bezala, baranda ere ibai-babesle bihurtzea.

Eguzkik ibaiak eta itsasoak defendatzeko kanpaina bat jarri zuen martxan 2019an, “Itsasoa hemen hasten da” lelopean. Kanpainaren helburua itsasoa sortzen dugun zaborretik babestea izan zen, eta neurri horiek barandetan ezartzea, udalerrietako udalekin lankidetzan, kutsadura horren zati handi bat saihesteko modu bat da. Izan ere, itsasoaren kontserbazioa gure etxeetan hasten da, nahiz eta hondartzako lehen lerrotik urrun bizi.

Hondakinak ez erortzeko prebentzio-neurriak jarriz ibai bat babesteko ez da soilik uraren kalitatea eta ekosistema urtarren osasuna babesteko neurri garrantzitsua. Bere funtzio praktikoaz gain, ekintza honek hainbat onura gehigarri izan ditzake, hala nola:

– Garbiketa erraztea: Hondakinak saretan harrapatzean, udal-brigadaren lana errazten da, hondakinak modu eraginkorragoan jaso eta ken baititzakete, ibaitik kendu beharrean. Gainera, ibaira iristen diren hondakinen kopurua murriztean, garbiketarekin lotutako kostuak murriztu daitezke, eta, horri esker, baliabideak modu eraginkorragoan erabil daitezke.

– Kontzientziazioa: Zokaloak eta bestelako babes-neurriak ezartzea abiapuntu izan daiteke gizartea ibaien garrantziari buruz hezteko. Egitura horiek ikustean, pertsonek gogoeta egin dezakete ibaiak eta beren ingurunea garbi mantentzeko beharrari buruz, eta uler dezakete beren ekintza indibidualek nola eragiten dieten ingurumenari.

– Ibai-sistemen balorazioa: Ibai bat babestean, haren balio ekologikoa, soziala eta ekonomikoa nabarmentzen da. Ibaiak biodibertsitate-iturriak dira, edateko ura ematen dute, nekazaritzarako funtsezkoak dira eta aisialdirako guneak izan daitezke. Horiek babestean, eguneroko bizitzan duten garrantziaren estimazio handiagoa sustatzen da.

Era berean, ekintza hori ingurumen-kudeaketako jardunbide egokien adibide izan daiteke, eta beste udalerri batzuk antzeko neurriak hartzera bultza ditzake.

Laburbilduz, zokaloak jartzea ibaia babesteaz gain, hezitzeko eta kontzientziatzeko tresna ere izan daiteke, gizartean ibai-sistemen balorazioa eta zaintza sustatzeko.

Adur Ugartemendia Ingurumen zinegotziak esan du zokalo horien instalazioa beste zonalde batzuetara luzatzea aztertzen ari direla.

Horregatik, Eguzkik positibotzat jotzen du Beasaingo Udalak prebentzio-neurriak ezarri izana eta etorkizunean jarriko direnak.

EGUZKI, 2024ko abendua