Pasaiako Udalak iragarri du hainbat neurri hartzen ari dela etxeko zaborren gaikako bilketaren ehunekoa handitzeko. Helburua da lehenbailehen –dagoeneko berandu doa– % 55 lortzea, hori baita Hondakinen Legeak eskatzen duen gutxienekoa. Gaur egun, % 47,1era baino ez da iristen (1), eta horrek San Marko mankomunitatean gutxien birziklatzen duen bigarren udalerria bihurtzen du, Donostiaren ondoren. Hori oso tamalgarria da, batez ere kontuan hartzen badugu 2015ean Pasaia % 69,99ra iritsi zela. Baina igaroriko urak errotarik ez darabil.

Egia esan, Udala hartzen ari den neurriak oso oinarrizkoak dira. Baina, oinarrizkoak izan arren, Eguzkiko kideok positiboki baloratzen ditugu, hamar urteko inboluzioarekin hausten dutelako, eta gaikako bilketa hobetzea ahalbidetu behar digun joera markatzen duelako, gutxienez legezko gutxienekora iritsi arte eta denborarekin 2015eko ehunekoetara iritsi ahal izateko. Horregatik, pasaitarrak animatu nahi ditugu aldaketa hauekin bat egitera. Aldaketa txikiak dira gure ohituretan, astebete edo bi aste geroago nabaritu ere egingo ez ditugunak, eta hobekuntza ekarriko dute ingurumenerako.

BAINA INGURUMEN-ARGUDIOA NAHIKO IRUDITZEN EZ BAZAIZU…

            Hondakinak ez bereizteak eta edukiontzietan nahastuta uzteak, materialak xahutzeaz eta gehiago kutsatzeaz gain, tratamendua nabarmen garestitzea dakar.

Hondakinen Legeak, gutxienez % 55 bereizita biltzera behartzen duenak, ezartzen du etxeko zaborrak biltzeko eta tratatzeko zerbitzuaren kostuak oso-osorik ordaindu behar direla dagokion udal-tasaren bidez, “kutsatzen duenak ordaindu egiten du” printzipioaren ildoan. Hau da, ez du balio, orain arte egin den bezala, beste helburu batzuetarako erabil zitezkeen funts publikoekin diruz laguntzea. Horregatik, Pasaian, ia udalerri guztietan bezala, tasa igo egin zen 2024an 2025erako, eta 2025ean berriro igoko da 2026rako, KPIaren oso gainetik.

Baina tratamendu-kostuak ez dira berdinak nahastutako hondakinentzat (edukiontzi grisera botatzen direnak) eta bereizitakoentzat. Zenbat eta hondakin gehiago nahastu, orduan eta tratamendu-kostu handiagoa. Hori gaur egun ere islatzen da mankomunitateek udalei kobratzen dizkieten tarifetan. Pasaia parte den San Markoren kasuan, mankomunitateak 2024an 204,26 euro kobratu zizkien udalerriei nahastutako hondakin-tona bakoitzeko, eta 163,41 euro bereizita bildutako frakzio organiko tona bakoitzeko. Horrek esan nahi du, udalerrian bilketa bereizia zenbat eta txikiagoa izan, tratamendu-kostuak handiagoak izango direla, eta, beraz, herritarrek ordaindu beharreko tasak ere handiagoak izango direla.

Esandakoa: izango da ingurumen-argudioek “konbentzitzen” ez dutenik, baina agian motibatuko du jakiteak, zenbat eta hondakin gutxiago bildu bereizita, orduan eta gehiago ordaindu beharko duela.

(1) 2023 datu horrekin itxi zen, eta daukagun azkena da. Pasaia da, Donostiarekin batera, gutxien birziklatzen duen udalerria | Eguzki Talde Ekologista