Bizi-baratzea

Hiztegia

Zure hitza bidali

Zoaia egin

Zoaia egitea da artoari burutik goitiko zatia moztea, lore arrarena, artalorearena alegia. Aziendari ematen zitzaion. Saldiasen.

Sinonimoak: Kaldurra egitea, Zoaia egitea
Zokor

Lur zati gogor eta zakarra. Lurra sasoi txarrean landutakoan sortzen da. Zokorrak eskuz txikitzen zirenean zokor mazoa erabiltzen zen. Geurean, argi ez dabilen lagunari “artaburu” edo “arbiburu” bezala "zokormazoa" esaten zaio.

Sinonimoak: Zokorra, Mokile
Zokorra

Lur zati gogorra eta zakarra. Lurra sasoi txarrean landutakoan sortzen da. Zokorrak eskuz txikitzen zirenean zokor mazoa erabiltzen zen. Geurean, argi ez dabilen lagunari "artaburu" edo "arbiburu" bezala "zokormazo" esate zaio.
Zokotin

Intxaurraren azal berdea.

Sinonimoak: Zokotiña, Moskaña, Intxaur-mozkor, Zokolin, Zokoton, Sokolin, Sokoten, Sokote, Zoketen, Mozkotz, Moskol, Moskolo, Moskoron, Moskaran, Mozkan, Moskan, Moxkan, Sokaran, Sokaan, Sokan, Sokada, Sakarin, Nato, Txakarin, Txukaran, Txokaran, Zokoten
Zopizartu

1.- Lurra gorritu behar denean zopizar osoa, belar eta hauen sustraiak aitzurrez kentzea. Usurbilen.
2.- Aitzurrarekin lurra ahal den gutxiena harrotuz, gainean dituen belarrak ipurditik moztu eta kendu.

Sinonimoak: Izakitu, Axarkatu, Karrakatu, Azalaitzurtu, Xarrakatu, Azalatu, Azartu, Aitzursaratu, Saratu, Txaplatu, Axartu, Atxartu, Axardatu, Xardatu, Xerdatu, Sarakatu, Eratzi, Eraztu, Xapixartu
Zopizartu

Izakitu, xarrakatu, axarkatu, atxartu, azartu, saratu. Aitzurrarekin lurra ahal den gutxien harrotuz, gainean dituen belarrak ipurditik moztu eta kendu.
Zortena

Txorten handia.
Zortena

Txorten handia.
Zotz hesi

Hurritz, gaztaina edo dena delako zuhaitz edo zuhaixkaren adarrak gurutzatuz egindako hesia.

Sinonimoak: Zotz hesia
Zotz hesia

Hurritz, gaztaina edo dena delako zuhaitz edo zuhaixkaren adarrak gurutzatuz egindako hesia.
Zuatz

Belar ondua negurako gordetzeko era bat, baserri ondoan eta belardian bertan egiten dira. Garoarekin ere egiten ziren.
Zuhain

Aziendarentzako bazka.

Sinonimoak: Zuhaitz
Zuhaina

Aziendarentzako bazka. Zuhaitza, Zuberoan.
Zurikin

Artaburua babesten duen hosto mehea. Artazorroa osatzen duena. Artaburua zuritzean sortzen da zurikina. Lastairak betetzeko erabiltzen zen garai batean.

Sinonimoak: Maluta, Kapatxa, Kapaxa, Kaloka, Artamaluta, Txurikin, Xurikin, Xuriondo, Arto-zurikin, Artazorro, Mokol, Borruztu, Maillazto, Mallasto, Masalasto, Kordotxa, Espata, Artakapela, Kapula, Mokotsa, Xuritondo
Zurikina

Artazorroa osatzen duena.
Zurin

Landarearen gainean lizun edo hauts zuri tankerakoa sortzen duen gaitza.

Sinonimoak: Oidioa
Zurina

Oidioa. Landarearen gainean lizun edo hauts zuri tankerakoa sortzen duen gaitza.
Zurinak jo

Onddo zuriak landarea erasotzea.
Zurkaitz
Zurtoina

Landareari eusten diona.

Sinonimoak: Zortena, Enborra, Lastoa
Zurtoina

Zortena, enborra, lastoa. Landareari eusten diona.
Zuztarra

landarea eusten duen enborra eta zarbajearen hondakina. Adibidez arta-zuztarra.

Sinonimoak: Mutxikina
Zuztarra

Landareari eusten dion enborra eta zarbajearen hondakina. Adibidez, arta-zuztarra. Mutxikina, sagarraren zuztarra.
Zuztarra

Sustraia, zaina.