Urdaiak maiatz luzeak daramatza

Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten. “Gipuzkoako ekoizpenetako titularren ehuneko handi bat jubilatzeko adinean edo hortik gertu daude, eta ikusten zen ez zela nahikoa etxeko erreleboarekin”, adierazi du Telmo Gartzia Arana Gipuzkoako Trebatuko koordinatzaileak. Errelebo faltari aterabidea ematea eta nekazaritzako eta abeltzaintzako proiektuak bizirik mantentzea da elkartearen helburu nagusia.

Garazi Zabaleta
Garazi Zabaleta

2016tik ARGIAn astero esperientzia baten berri ematen du.


2025eko urtarrilaren 06a
Mundu bizigarriago bat eta bizitza gozagarriago bat egunero lantzen dugunon komunitateak eusten dugu Bizi Baratzea. Horregatik jartzen ditugu sarean eduki denak libre, Lurrari begiratzen eta entzuten diogunak gero eta gehiago izan gaitezen. Batu komunitatera. EGIN BIZI BARATZEAKOA.

2024ko uda bukaeran abiatu dute Trebatu proiektua, Landaola Gipuzkoako landa garapen elkarteen federazioak bultzatuta eta Lurgintzak, Abelurrek, Elikak, Hazik, Etorlurrek, Fraisorok, Lanbidek eta Gipuzkoako Foru Aldundiak babestuta. “Trebatze guneak edo ustialekuak eta trebalariak edo pertsona ekintzaileak elkartu ditugu, guztira, zazpi bikote osatu dira”, azaldu du Gartziak. Lehen sektoreko hainbat alorretako proiektuak ari dira parte hartzen Trebatun: haragitarako behiak, esnetarakoak, baratzegintza proiektuak eta lore-hazkuntzakoak dituztenak. Proiektu horietako bakoitzean, lanbide horretan aritu nahi duen pertsona bana ari da trebatzen, bi urteko zikloan.

“Askotan, hutsetik hastea baino aukera hobea da probatzen hastea, ikusteko ea benetan gustuko duen jarduera hori, funtzionatzen duen…”, azaldu du koordinatzaileak. Onurak bi aldeentzat dira, lehen sektoreko proiektu asko baitaude erreleboa emateko prest, baina errelebo hori nork hartu ez dutenak. Gipuzkoaren kasuan, ustiategien %78 50 urtetik gorako pertsonek kudeatzen dituztela kalkulatu dute, beraz, agerikoa da familiako eta familiatik kanpoko erreleboa errazteko bideak landu behar direla etorkizun hurbilera begira.

Praktika formazioarekin uztartuta

Trebalari bezala egitasmoan parte hartzeko eskakizun apartekorik ez dagoela azaldu du Gartziak: DBHko titulua eskatzen dute eta 52 urte baino gutxiago edukitzea. “Bi urteko ziklo horretan trebalariek ustiategietako lanaz gain formazio atal zabal bat ere jasotzen dute, nekazaritzako alorraz gain kudeaketa ekonomikoa, juridikoa eta beste hainbat kontu lantzeko”, dio. Trebatze guneen kasuan, hainbat ustiategi mota daude proiektuan, ekoizpenari eta ereduari begira. Horietako asko dira, dena den, erretiroa hartzeko zorian edo proiektua uztekotan direnak. “Baina, badira bestelakoak ere, esaterako, dibertsifikatu nahi duten ustiategiak eta kide berriren bat hartu dezaketenak”, gehitu du.

Ustiategiez gain, Trebatuk berak ere baditu zenbait lursail eta ekipamendu eskuragarri, eta hor ere ari dira trebalariak haien proiektuak garatzen. “Orain arteko bidearen balorazio oso positiboa egiten dugu, badirudi parte hartzaileak gustura ari direla, eta interesa eta prestutasuna ikusten ari gara. Beraz, etorkizunera begira proiektua iraunkortzea eta hark aurrera egitea espero dugu”, amaitu du.

Euskal txerriak hazteko eta eraldatzeko proiektu txikia Nafarroako Pirinioan
2025-03-10 | Garazi Zabaleta
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen... (+)
Lanerako, proiektua zabaltzeko eta komunitatea egiteko auzo(p)lanak
2025-03-03 | Garazi Zabaleta
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko... (+)
Hurbileko laborari txikiek kudeatutako saltoki kolektiboa Maulen
2025-02-17 | Garazi Zabaleta
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei:... (+)
Gasteizko elikadura sarea eraldaketarako tresna
2025-02-10 | Garazi Zabaleta
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena... (+)
Euskal Herriko txukruta eta kimchia
2025-02-03 | Garazi Zabaleta
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta... (+)
gora