Asteroko buletina
Kuku kantatzen euri eta eguzki.

Udaberriaren horitza

Jakoba Errekondo
Jakoba Errekondo

Bizi Baratzea liburuaren egilea


2020ko martxoaren 16a
Apiaza edo urre-botoia. Udaberriaren emana loretza horiak abiatzen du, horitzak.

Koloreen sasoia da. Landareak, loaldiari bizkar eman, eta urte berrirako soineko berria janztera doaz. Nonahi lehertzen da haritza (Quercus robur) puntta berrien hostozko gona fosforitoz. Mimosa pinpirinak (Acacia dealbata) beilegia dakar goiko muturretik hasi eta beheko barrenerainoko soineko luze horia. Horia kadmioarenaren tankerakoagoa du oteak (Ulex spp.); ikusgarria otadietan. Aurten berandu samar loratu da, eta aurreratu egin diren magnolia hosto-erorkorrak (Magnolia x soulangeana, Magnolia loebneri, Magnolia stellata, Magnolia liliiflora, eta abar) ia pare-parean jarri zaizkie zuri ezin zuriagotik hasi eta gorrindol bizienaren arteko kolore ñabardura guztietako loretzar sorta ikaragarriak erakutsiz.

Bai, urte bakoitza berea da, berezia... Urtero aldatu egiten da lorez eta hosto berriz osatutako soinekoen erakustaldiaren hurrenkera. Mimosa bera urteberriaren sarrera loratuta agurtzen ezagutu izan dut. Haritza, ordea, ez dut ikusi aurten arte otsailari ongi-etorria emateko hostoz jantzita. Dena dela, urtero-urtero udaberriaren etorrerak ustekabean harrapatzen nau. Aurten, begira, udaberria otsailarekin etorri zen, eta arrats apal gorri bat jokatuko nuke apirilarekin bateratsu joango dela. Bai, udaberriaren agurrak ere ezustean harrapatzen nau, jeneralean. Asteak dira udaberria badoala esan eta esan ari natzaiela ingurukoei; batek baino gehiagok esango du, “hemen da hau berriz ere bere erretolikarekin”.

Orain goza dezagun udaberria. Landareak eta horien bizkar bizi garen animaliak abian gara, ziztu bizian. Hegaztien olgeta zaratatsua entzun besterik ez dago; gure etxeko urubi sendiak egunero du kantu probasaioa. Erlastarrak etengabeko sartu-aterean ari dira atariko paradisuko hegaztiaren (Strelitzia reginae) lore hori laranjatuetan, nektarretan. Larreak ederki berritzen ari dira. Txikori-belarraren (Taraxacum officinale) lehen loreak ireki dira, bakoitza eguzki bana. Tarteka, han-hemen, apiaza edo urre-botoia (Ranunculus acris) azaldu da, ohi bezala multzoka, kuadrillan, bost petalo hori bizizko lore luze ugari belar gainera altxeaz.
Lehengo mendearen azken hiru hamarkadetan eraikitako lorategietan ohikoa den forsitiak (Forsythia viridissima) udaberriaren amaierari abiatzeko seinalea ematen dio bere hori urrezko eskandaluzko loretzarekin.

Udaberriaren emana loretza horiak abiatzen du, horitzak. Txekor jaio berria behiaren oritzak abiatzen duen era berean.
Margoen hurrenkeran, uda giroa agurtzera gero etorriko dira loretza zuriak, ondoren gorriztak, urdinak... Zuritzak, gorritzak eta urdintzak.

Ezti ihintzez egindako ihintz eztia
2024-05-14 | Jakoba Errekondo
Zein da zuretzat zuhaitzik gozoena? Janari gozoenak ematen dituena? Erleentzako eztigai, lore gehien eskaintzen duena? Ez ba! Ezkur jendearen artekoak dira zuhaitzik gozoenak. (+)
Intsusa lore edariak
2024-05-06 | Jakoba Errekondo
Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean... (+)
Pagoaren kontuak
2024-04-29 | Jakoba Errekondo
Geroxeago baina hemen da. Inguruan dituzten gainontzeko zuhaitzak baino beranduago janzten dira pagoak (Fagus sylvatica). Bizitzeko baldintza “gogorragoak” nahi izaten ditu: toki hezeak eta freskoak.... (+)
Lurra elikatu, guk jan
2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean... (+)
Odolezko laranjak
2024-04-14 | Jakoba Errekondo
Istorio ugarik lanbrotzen du bere jaiotza. Bere koloreak erakartzen du gehien. Azalarenak zenbaitetan, baina batez ere mamiarena da deigarria. Odolezko laranja da (Citrus x sinensis).... (+)
Asteroko buletina

EMAN HARTURAKO:

Zirkuitu ibilbidea 2, Industrialdea 15
20160 Lasarte-Oria. Gipuzkoa. Euskal Herria
bizibaratzea@bizibaratzea.eus
+34 943371545

OlatuKoop

Ekonomia sozial eraldatzailearen sareko kide da ARGIA (Bizi Baratzea). Informazio burujabetza helburu, egunerokoan gauzak egiteko beste modu batean sinesten dugu.

BIZI BARATZEAko edukiak kopiatu, moldatu, zabaldu eta argitaratzeko libre zara, beti ere, gure egiletza direla aitortzen baduzu eta baldintza beretan egiten baduzu.

gora